Ροή
Έφτασε η «μεγάλη μέρα» για τον διαγωνισμό της νέας 25ετούς σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού. Σήμερα, Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, υπό τους Δ. Πολίτη και Π. Σταμπουλίδη, προχωρά στην αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των 6 υποψήφιων επενδυτών, με το Ταμείο να ετοιμάζεται να ανακοινώσει και τα τιμήματα, στο πλαίσιο των κανόνων διαφάνειας που επιδιώκει να τηρήσει για την πλέον εμβληματική αξιοποίηση περιουσιακού στοιχείου (οδική παραχώρηση) του χαρτοφυλακίου του.
Υπενθυμίζεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει δώσει διορία μέχρι και χτες στους ενδιαφερομένους (τμηματικά) να εκφράσουν ενστάσεις επί των προσφορών των ανταγωνιστών τους στον διαγωνισμό. Δεδομένου ότι οι εκπρόσωποι των 6 «μονομάχων» είχαν το περιθώριο τον Αύγουστο να ελέγξουν, ο ένας του άλλου, τους φακέλους με τα δικαιολογητικά και τα έγγραφα, ενώ έληξε και η προθεσμία για να υποβάλλουν ενστάσεις, πλέον βρισκόμαστε προς το τέλος της διαδικασίας, την οποία το ΤΑΙΠΕΔ προσπάθησε να φέρει επιτυχώς εις πέρας, παρά την επιβάρυνση του οικονομικού κλίματος και τον εκλογικό γύρο που προηγήθηκαν. Είναι προφανές ότι στο Ταμείο είχαν βάλει στο «φουλ τις μηχανές» προκειμένου να ολοκληρώσουν, εντός (γενικών) χρονοδιαγραμμάτων, έναν μεγάλο διαγωνισμό, ίσως εκ των πλέον σημαντικό, με τρόπο που καταδεικνύει την αξιοπιστία των διαδικασιών.
Πάντως, την τελευταία ώρα κυκλοφορούν πληροφορίες για κατάθεση μεγάλης οικονομικής προσφοράς στον διαγωνισμό της νέας 25ετούς σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού και μάλιστα από συγκεκριμένη εταιρεία. Ωστόσο, έχουμε να κάνουμε με ανεπίσημες και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, καθώς υπάρχει για σήμερα Δ.Σ. του Ταμείου που σχεδίαζε να προβεί σε σχετική επίσημη ενημέρωση. Όμως, μένει αφενός να επιβεβαιωθούν τα σενάρια και οι φήμες, αφετέρου να φανεί η διαφορά ανάμεσα στις προσφορές.
Πώς μπορεί να προκύψει νέος γύρος βελτιωμένων προσφορών
Στις 7 Σεπτεμβρίου, όταν ανοίξουν οι δεσμευτικές οικονομικές προσφορές, οι επενδυτές θα έχουν πρόσβαση σ’ αυτές. Ενώ, όπως από καιρό έχουμε αναφέρει, ενδέχεται ο διαγωνισμός με βάση και το ύψος των δεσμευτικών προσφορών να οδηγηθεί σε δεύτερο γύρο, δηλαδή να ζητηθούν βελτιωμένες προσφορές, εφόσον η διαφορά ανάμεσα στην προσφορά του πλειοδότη και των επόμενων επενδυτών είναι μέχρι 5%. Άρα, θα προκύψει μια μικρή χρονική καθυστέρηση αλλά ήδη στο ΤΑΙΠΕΔ τρέχουν τις διαδικασίες, με στόχο να έχουμε ολοκλήρωση του διαγωνισμού το φθινόπωρο.
Διαφορετικά, εφόσον η πρώτη προσφορά έχει οικονομική διαφορά μεγαλύτερη από 5% από τη δεύτερη, μπορεί να ανακηρυχθεί προτιμητέος επενδυτής εν όψει και της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, όπου δεσπόζει η Πρωθυπουργική ομιλία το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου.
Οι 6 «μονομάχοι»
Προσφορές έχουν υποβάλει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η ισπανική Abertis, το «δίδυμο» ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ μαζί με τη γαλλική επενδυτική εταιρεία Meridiam, το σχήμα της Intrakat με την πορτογαλική Brisa, το μεγάλο αυστραλιανό fund Macquarie μαζί με τον όμιλο Κοπελούζου, η γαλλική Vinci σε συνεργασία με την Mytilineos, δηλαδή όλα τα μεγάλα εγχώρια κατασκευαστικά γκρουπ αλλά και ισχυρά διεθνή funds και ξένοι όμιλοι.
Ο πήχης για το προσφερόμενο τίμημα της νέας παραχώρησης έχει τοποθετηθεί υψηλά και ήδη έχουν γίνει αναφορές για επίπεδα ακόμα και πέριξ των 2 δισ. ευρώ (ή και 2,5 δισ. και άνω), με την αγορά να προεξοφλεί τιμήματα - έκπληξη που, όμως, μένει να επιβεβαιωθούν. Υπενθυμίζεται ότι βάσει της νέας τιμολογιακής πολιτικής (υπουργική απόφαση) τα διόδια θα μειωθούν από 2,8 ευρώ τώρα ανά διέλευση στα 2,5 ευρώ, αν και στην 5ετία υπάρχουν περιθώρια προσαρμογής (ανοδική αναθεώρηση έως και 3,25 ευρώ) αναλόγως δεδομένων και ροών του οδικού άξονα σε συγκεκριμένα σημεία του.
Αν και οι διαδικασίες «τρέχουν», είναι σαφές ότι θα χρειαστεί πολλή δουλειά καθώς η τρέχουσα σύμβαση λήγει τον Οκτώβριο του 2024 (ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ). Μέχρι τότε, θα εκκρεμεί πλήθος διεργασιών, με αρχή σήμερα το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, έναν νέο πιθανό γύρο, την αξιολόγηση και έλεγχο των φακέλων, την ανάδειξη πλειοδότη, το κλείσιμο χρηματοδοτικού σχήματος, να περάσει η σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο, να περάσει η συμφωνία από Βουλή, υπογραφή σύμβασης κ.α..
Η ανάκαμψη μεγεθών
Πάντως, ο αυτοκινητόδρομος έχει ήδη επανακάμψει και κινείται δυναμικά, έστω και αν παραμένει σε κάποια απόσταση από τα προ 15ετίας περίπου υψηλά. Βάσει των πλέον πρόσφατων οικονομικών στοιχείων (πρώτο εξάμηνο 2023), ο κύκλος εργασιών της εταιρείας διαχείρισης της Αττικής Οδού ξεπέρασε τα 104 εκατ. ευρώ, έναντι 94,2 εκατ. ευρώ στο α’ εξάμηνο 2022, δηλαδή σημείωσε άνοδο σχεδόν 10,6%. Τα κέρδη προ φόρων στο πρώτο «μισό» του 2023 ανήλθαν σε 54,7 εκατ. ευρώ (στα 35,7 εκατ. το 2022, άρα άνοδος σχεδόν 53%), ενώ τα καθαρά κέρδη έφτασαν στα 42,2 εκατ. ευρώ, έναντι 27,5 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο 2022, δηλαδή ενισχύθηκαν κατά 53,3%. Να σημειωθεί ότι εδώ και πολλά χρόνια ο δανεισμός είναι μηδενικός ενώ υπάρχει και ταμείο περί τα 175 εκατ. ευρώ. Και βέβαια, είναι γνωστό ότι κάθε χρόνο μοιράζεται μέρισμα (και προμέρισμα) δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Επίσης, σε επίπεδο α’ εξαμήνου η μέση ημερήσια κυκλοφορία το 2023 είναι αυξημένη κατά 10% και άνω σε σχέση με την αντίστοιχη του 2019 (α’ εξάμηνο). Ειδικότερα, συνολικά στο 6μηνο 2023 η μέση ημερήσια κυκλοφορία εκτιμάται, πάντα σύμφωνα με πληροφορίες, σε πάνω από 256 χιλ. οχήματα έναντι 233 χιλ. οχημάτων το 2019 ή περίπου 230 χιλ. οχημάτων το 2022. Να σημειωθεί ότι βάσει πληροφοριών, και οι μήνες Ιούλιος – Αύγουστος 2023 επιβεβαιώνουν την ανοδική πορεία του αυτοκινητόδρομου καθώς, αν και πάντα η κίνηση το καλοκαίρι μειώνεται, η κυκλοφορία και τα μεγέθη φαίνονται να είναι αυξημένα κατά 10% έναντι περασμένων ετών (στο ίδιο δίμηνο).
Ποια είναι η Αττική Οδός
Η Αττική Οδός είναι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μήκους περίπου 70 χλμ. που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1990 με τη μέθοδο της παραχώρησης. Αποτελεί τον περιφερειακό οδικό άξονα της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας και βασικό τμήμα του οδικού δικτύου του Νομού Αττικής. Πρόκειται για κλειστό αυτοκινητόδρομο με δύο ή τρεις λωρίδες κυκλοφορίας και μία λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ) ανά κατεύθυνση. Σε ορισμένα τμήματα στο μέσον του οδικού άξονα, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, κινείται ο προαστιακός σιδηρόδρομος, που δεν αποτελεί μέρος της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού.
Περαιτέρω, ο αυτοκινητόδρομος της Αττικής Οδού αποτελεί τον συνδετικό κρίκο του οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι), καθώς συνδέει την Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας με την Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου, παρακάμπτοντας το κέντρο της Αθήνας. Ο αυτοκινητόδρομος έχει ελεγχόμενες προσβάσεις και αποτελείται από δύο κάθετα, διασταυρούμενα μεταξύ τους, τμήματα, την Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού - Σπάτων, μήκους περίπου 52 χλμ., και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού, μήκους περίπου 13 χλμ. Στην Αττική Οδό εντάσσεται και τμήμα της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω, μήκους περίπου 5 χλμ.
