Ροή
Το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό παρακολουθώντας τις εξελίξεις με την πετρελαιοκηλίδα, είναι ένα ερώτημα: πώς είναι δυνατόν μία τόσο μικρή - σε ποσότητα - διαρροή πετρελαίου, η οποία μάλιστα συνέβη μπροστά από το λιμάνι του Πειραιά, να έχει «γονατίσει» ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό και πλέον να κάνουμε λόγο για τεράστιων διαστάσεων ρύπανση.
Το δεύτερο πράγμα που έρχεται στο μυαλό είναι ότι, προφανώς, είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία αρκετά μικρή διαρροή, λίγων μόλις εκατοντάδων τόνων πετρελαίου.
Και αν υλοποιηθούν τα σχέδια που ονειρεύονται κάποιοι για μαζικής κλίμακας θαλάσσιες εξορύξεις στη Δυτική Ελλάδα και νότια της Κρήτης, πώς ακριβώς θα αντιμετωπιστεί μία διαρροή π.χ. εκατοντάδων χιλιάδων τόνων πετρελαίου; Ποιος ακριβώς μηχανισμός θα αντιμετωπίσει έγκαιρα το ατύχημα και θα ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές συνέπειες σε περιβάλλον και παράκτιες κοινότητες; Αν κρίνουμε από το περιστατικό που αντιμετωπίζουμε σήμερα, η σκέψη για μία διαρροή μεγαλύτερης έκτασης τρομάζει.
Δυστυχώς, γνωρίζουμε πολύ καλά, πώς ποτέ δεν θα βγούμε νικητές από μία μάχη με μία πετρελαιοκηλίδα. Από τη στιγμή που το πετρέλαιο διαρρέει στη θάλασσα το παιχνίδι είναι ουσιαστικά χαμένο. Δίνουμε μία μάχη με τον χρόνο προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε την ποσότητα που θα παραμείνει στο οικοσύστημα, πριν γαλακτοποιηθεί τελείως το πετρέλαιο και καταστεί μη-ανακτήσιμο.
Ωστόσο, σε καμία περίπτωση αυτό δεν δικαιολογεί τις δραματικές εξελίξεις στις οποίες γινόμαστε όλοι μάρτυρες. Μία τόσο μικρή διαρροή, η οποία συμβαίνει μόλις ένα μίλι από το Επιχειρησιακό Κέντρο του Υπουργείου Ναυτιλίας, θα έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί πολύ πιο αποτελεσματικά. Οπωσδήποτε δηλώσεις τύπου «σε λίγες εβδομάδες θα έχει αποκατασταθεί η ζημιά» αναφέρονται αποκλειστικά και μόνο στο αισθητικό κομμάτι των παραλιών και είναι σαν να κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι: το μεγαλύτερο μέρος του πετρελαίου θα παραμείνει στη θάλασσα πιθανότατα για δεκαετίες, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για τα οικοσυστήματα, για τη βιοποικιλότητα, για τα αλιεύματα, για εμάς τους ίδιους.
Στη Σαλαμίνα, δε, η καταστροφή είναι τεράστια και η αποκατάσταση όταν έρθει – αν έρθει – θα έρθει με έναν ιδιαίτερα φουσκωμένο λογαριασμό. Αλήθεια, το κόστος των αποζημιώσεων απέναντι σε μία τοπική κοινωνία που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, θα συμπεριλαμβάνεται στον τελικό λογαριασμό;
Εν τέλει, με μία πιο ψύχραιμη ματιά, λίγο αργότερα που θα είναι νωπές ακόμα οι μνήμες αλλά οπωσδήποτε θα έχει καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός, θα αρχίσει να προβάλει σιγά σιγά το βασικό ερώτημα. Σ εαυτό που οφείλουμε να απαντήσουμε σαν κοινωνία: Για πόσο καιρό ακόμα θα υποφέρουμε από τις συνέπειες της εξάρτησής μας από ένα καύσιμο το οποίο δεν έχει κανένα απολύτως μέλλον σε μία σύγχρονη οικονομία;
Επιμέλεια: Στέλλα Κεμανετζή
