Ροή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μία πολυ-κρίση: μεταναστευτική, οικονομική, ασφάλειας και γεωπολιτικής αδυναμίας. Αυτό που κάνει από το 2008, όταν η κρίση έφτασε στην Ευρώπη από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, είναι να αντιδρά, πολύ λίγο και πολύ αργά.
Όσον αφορά στον ευρωσκεπτικισμό, η πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών δεν τάσσονται κατά της ΕΕ, αλλά κατά του τρόπου που λειτουργεί αυτή. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Ιταλίας και της Ελλάδας που αφέθηκαν σχεδόν μόνες τους να αντιμετωπίσουν την προσφυγική κρίση.
Ένα άλλο πρόβλημα για τη λειτουργία της ΕΕ, είναι η τάση για επίκληση από διάφορες χώρες του «εθνικού συμφέροντος».
Σήμερα, μπροστά στα νέα δεδομένα, μπορεί το Brexit, να αφυπνίσει την Ευρώπη και να την κάνει να αλλάξει;
Πρέπει να υπάρξουν ειλικρινείς και δίκαιες διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισσαβώνας και η ΕΕ δεν πρέπει να κρατήσει τιμωρητική ή εκδικητική στάση απέναντί του.
Αυτό που δεν πρέπει να επιτρέψουμε και να δεχθούμε, είναι η επιλεκτική επιλογή ή απόρριψη πολιτικών. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμεί ένα δικαίωμα θα πρέπει να αποδεχτεί και τις σχετικές υποχρεώσεις.
Μπροστά στις νέες προκλήσεις είναι χρήσιμο να σκεφτούμε, τι σηματοδοτεί σήμερα η ευρωπαϊκή ενοποίηση πέρα από την ειρήνη στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο που δοκιμάστηκε τόσο σκληρά στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Η ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία σημαίνει και ένα πρότυπο ανάπτυξης μοναδικό στον κόσμο, που συνδυάζει (ή συνδύαζε μέχρι πρόσφατα) κάποιες πολιτικές αλληλεγγύης με αντικειμενικό σκοπό μια ανάπτυξη που πρέπει να συμμεριζόμαστε όλοι.
Ποιος θα μπορούσε να είναι σήμερα ο αναστοχασμός πάνω στην ιστορική διακήρυξη του Ρομπέρ Σουμάν της 9ης Μαϊου του 1950 με την οποία μπήκαν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑ) το 1951, της ΕΟΚ τον Μάρτιο του 1957 και της σημερινής ΕΕ των «28» ή των «27».
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς την Ευρώπη χωρίς την ΕΕ. Εάν δεν είχε ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης θα είχε προχωρήσει με πολύ πιο αργούς ρυθμούς. Δεν θα υπήρχε ενιαία πολιτική ανταγωνισμού, ενιαία αγορά ή ενιαίο νόμισμα. Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των χωρών της Ευρώπης θα ήταν μικρότερες και θα υπήρχε μεγαλύτερη μακροοικονομική αστάθεια. Το μεγάλο επίτευγμα της ΕΕ είναι η εδραίωση του «κράτους πρόνοιας» και του «κράτους των υπηρεσιών» που έχει ως σκοπό να υπηρετεί τους πολίτες, όχι να τους εξουσιάζει.
Όπως φάνηκε στη μέχρι σήμερα πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, η Ευρώπη επιβεβαιώνει την αξία της μόνον όταν επιδεικνύει την ικανότητά της να απαντά στις προκλήσεις της Ιστορίας.
Σήμερα, καλούμαστε να υπερασπιστούμε ιστορικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς δεσμούς έναντι μιας αισχρής ιδεολογίας που προσβάλλει ό,τι πέτυχε η Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Με αφορμή την 60ο επέτειο από την υπογραφή των ιδρυτικών Συνθηκών της ΕΟΚ, τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να προωθήσουν ένα θετικό όραμα της ΕΕ ως πηγή ευκαιριών και ως προστασία εναντίον των απειλών.
Σήμερα, πρέπει να πιστέψουμε, περισσότερο από ποτέ, ότι η ενότητα είναι ένας αγώνας τον οποίο είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε. Όπως τόνιζε πρόσφατα ο Ζακ Ντελόρ, «ναι, είμαστε Ευρωπαίοι και θα είμαστε ακόμη περισσότερο Ευρωπαίοι στο μέλλον».
