Οι γιορτές των Χριστουγέννων πέρασαν, τα οικογενειακά τραπέζια ολοκληρώθηκαν και τώρα, στο ενδιάμεσο κενό μέχρι την Πρωτοχρονιά, ξεκινά η «μεγάλη εκκαθάριση» των ψυγείων. Είναι η εποχή που οι κάδοι απορριμμάτων στις γειτονιές γεμίζουν με μισοφαγωμένα φαγητά, μπαγιάτικα ψωμιά και γλυκά που περίσσεψαν.
Σε μια χρονιά όμως που η λέξη «ακρίβεια» μονοπώλησε κάθε συζήτηση, το να πετάμε τρόφιμα δεν είναι απλώς μια κακή συνήθεια. Είναι ένα οικονομικό έγκλημα που διαπράττουμε εις βάρος της τσέπης μας και εις βάρος της εθνικής οικονομίας.
Τους τελευταίους μήνες, αναλύσαμε διεξοδικά σε αυτή τη στήλη το πόσο ακριβά πληρώνουμε τη φέτα, το λάδι, το κρέας. Διαμαρτυρηθήκαμε (δικαίως) για τον πληθωρισμό στα ράφια. Και όμως, τις μέρες αυτές, ένα τεράστιο ποσοστό αυτών των πανάκριβων αγαθών καταλήγει στα σκουπίδια!
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, περίπου το 30% των τροφίμων που αγοράζονται στις γιορτές δεν καταναλώνεται ποτέ. Αν αναλογιστούμε ότι ένα μέσο εορταστικό τραπέζι κόστισε φέτος 150-200 ευρώ, αυτό σημαίνει ότι κάθε νοικοκυριό πετάει κυριολεκτικά στον κάδο 40 με 50 ευρώ. Είναι η «αόρατη φορολογία» που επιβάλλουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας, λόγω κακού προγραμματισμού και υπερκαταναλωτισμού. Τα δυτικά πρότυπα ζωής έχουν «επιβάλει» αυτή την υπερβολική ένταση κατανάλωσης.
Τι πετάμε πραγματικά όταν πετάμε φαγητό;
Ως γεωπόνοι και άνθρωποι της παραγωγής, βλέπουμε το Food Waste με διαφορετική ματιά. Όταν πετάτε ένα κιλό τυρί ή κρέας που χάλασε στο ψυγείο, δεν πετάτε μόνο το προϊόν.
Πετάτε:
1. Το Νερό που σπαταλήθηκε για την άρδευση των ζωοτροφών ή το πότισμα των καλλιεργειών (σε μια χρονιά λειψυδρίας).
2. Την Ενέργεια (καύσιμα και ρεύμα)
3. Τις Εισροές (σπόροι, λιπάσματα, φάρμακα) που πληρώθηκαν χρυσάφι φέτος.
4. Τον Κόπο του Αγρότη, ο οποίος πάλεψε με τον Daniel, την ξηρασία και το κόστος παραγωγής για να φέρει αυτό το προϊόν στην αγορά.
Η σπατάλη τροφίμων είναι η απόλυτη απαξίωση της αγροτικής προσπάθειας. Είναι σαν να παίρνουμε τους φυσικούς πόρους της χώρας που βρίσκονται σε οριακό σημείο και να τους θάβουμε στις χωματερές.
Πέρα από το οικονομικό, υπάρχει και το περιβαλλοντικό κόστος. Τα τρόφιμα που σαπίζουν στους ΧΥΤΑ παράγουν μεθάνιο, ένα αέριο θερμοκηπίου πολύ πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Ουσιαστικά, πληρώνουμε ακριβά για να παράγουμε προϊόντα και κατ’ επέκταση το φαγητό μας, το οποίο στη συνέχεια πετάμε, για να επιβαρύνουμε ακόμα περισσότερο το κλίμα, το οποίο με τη σειρά του θα καταστρέψει την επόμενη σοδειά. Είναι ένας φαύλος κύκλος αυτοκαταστροφής.
Ενόψει της Πρωτοχρονιάς και της νέας χρονιάς, ας αλλάξουμε νοοτροπία. Το "Smart Shopping" (έξυπνες αγορές) δεν αφορά μόνο τη σύγκριση τιμών, αλλά και τις σοφότερες αποφάσεις μας όσον αφορά την ποσότητα.
- Αγοράζουμε ό,τι πραγματικά χρειαζόμαστε.
- Αξιοποιούμε τα περισσεύματα (η δημιουργική κουζίνα με τα leftovers είναι τάση παγκοσμίως).
- Σεβόμαστε το προϊόν.
Σε εποχές όπου η διατροφική επάρκεια δεν είναι πλέον δεδομένη, η μείωση της σπατάλης είναι η πιο άμεση, εύκολη και αποδοτική «αύξηση εισοδήματος» που μπορούμε να πετύχουμε.
Ας μην αφήσουμε το 2025 να κλείσει με γεμάτους κάδους και άδειες τσέπες…
