Ροή
Μέτρα που θα ενισχύουν τη χρήση του πλαστικού χρήματος και θα συμβάλουν στην καταγραφή των συναλλαγών έρχονται να προστεθούν στη σειρα ρυθμίσεων που έχουν προωθηθεί τα τελευταία χρόνια για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Πιο πρόσφατη εξέλιξη αποτελεί η προσπάθεια κατάργησης των μετρητών με παροχή κινήτρων ενώ συζητείται και η αμφισβητούμενη από πολλούς χρήση της «φοροκάρτας».
Ποιες οι βασικές αλλαγές
Οι αλλαγές που υλοποιήθηκαν ήταν πάρα πολλές. Καταργήθηκαν οι περισσότερες φοροαπαλλαγές και κυρίως καταργήθηκαν τα περισσότερα οικονομικά γεγονότα τα οποία μειώνουν το φορολογούμενο εισόδημα σε τέτοιο βαθμό που αν ένα φυσικό πρόσωπο έκανε κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως θα ήταν σχεδόν χωρίς έξοδα, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος του “κύκλου εργασιών” θα ήταν κέρδος...
Επίσης η μεγάλη αλλαγή των τελευταίων ετών ήταν η ουσιαστική κατάργηση του τραπεζικού απόρρητου. Νομοθετήθηκε το άνοιγμα του απορρήτου από πολλές υπηρεσίες και οι αρχές έχουν πλέον πρόσβαση σε τραπεζικές συναλλαγές σε βάθος 15ετίας αν θέλουν να ελέγξουν ένα φυσικό πρόσωπο ή μια επιχείρηση.
Μην ξεχνάμε ότι ταυτόχρονα ένα σωρό από επιχειρήσεις αποστέλλουν καταστάσεις με τους πελάτες τους και τις συναλλαγές αυτών, από τραπεζικές μέχρι ιδιωτικά σχολεία, την ΕΥΔΑΠ και τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Επίσης, ψηφίστηκαν νόμοι για έμμεσους ελέγχους και έμμεσο σύστημα υπολογισμού φόρων, υποχρεώθηκαν οι επαγγελματίες να στέλνουν κάθε τρίμηνο τα τιμολόγια τους στην ΓΓΠΣ για διασταύρωση (δεν εφαρμόσθηκε πλήρως ακόμη αλλά έρχεται και αυτό), ποινικοποιήθηκαν ακόμη και τα χρέη προς την εφορία από κάθε πηγή, εφαρμόσθηκαν τα σκληρότερα τεκμήρια όλων των εποχών σε επίπεδο που άνεργοι βρέθηκαν να χρωστούν χιλιάδες ευρώ στην εφορία, φορολογήθηκαν όλες σχεδόν οι παροχές σε είδος των στελεχών επιχειρήσεων, καταργήθηκε κάθε αφορολόγητο όριο εισοδήματος και φορολογούνται όλοι από το πρώτο ευρώ, σκλήρυναν οι νόμοι περί ενδοομιλικών συναλλαγών και το τελευταίο διάστημα τροποποιήθηκε ο Ν.4172/2013 σχετικά με τις ενδοομιλικές συναλλαγές επιχειρώντας να αποθαρρύνει τις συναλλαγές με κράτη με ανταγωνιστικό φορολογικό καθεστώς ίσως και σε αντίθεση με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Επίσης ιδρύθηκαν ειδικά κέντρα ελέγχου μεγάλων επιχειρήσεων, φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου, προσελήφθησαν εκατοντάδες νέοι εφοριακοί, ηλεκτρονικοποιήθηκαν οι περισσότερες φορολογικές καταστάσεις και συγκεντρώθηκαν σε βάσεις δεδομένων για την εξαγωγή κριτηρίων κινδύνου φοροδιαφυγής, αυστηροποιήθηκε το καθεστώς εργασίας των λογιστών και φοροτεχνικών κάνοντας τους ως ένα σημείο συνυπεύθυνους σε περιπτώσεις φοροδιαφυγής, ενώ παράλληλα απαγορεύτηκε ως ένα σημείο η χρήση μετρητών, τόσο στη λιανική όπου από 500 ευρώ και πάνω απαιτείται τραπεζική συναλλαγή, όσο και στην χονδρική μεταξύ επιτηδευματιών όπου απαιτείται εξόφληση μέσω τράπεζας ώστε να εκπίπτει το έξοδο.
Ταυτόχρονα υπογράφηκαν συνεργασίες ανταλλαγής φορολογικών δεδομένων με τις περισσότερες χώρες του κόσμου, αποκτήθηκε πρόσβαση στη φοροδιαφυγή με δευτερεύοντες τρόπους όπως π.χ. οι διάφορες λίστες καταθετών σε ξένες τράπεζες, ενώ ενεπλάκησαν ενεργά και τα τραπεζικά ιδρύματα στην αποκάλυψη των πελατών τους με την εφαρμογή της ΠΔΤΕ 2652/2012 και την υποχρέωση τους για καταγγελία πελάτη που δεν συνάδουν οι συναλλαγές του με τα δηλωθέντα οικονομικά στοιχεία του.
Τέλος ενεπλάκησαν και άλλες υπηρεσίες του δημοσίου στην αποκάλυψη φοροδιαφυγής με ναυαρχίδα την "Αρχή καταπολέμησης του ξεπλύματος χρήματος" η οποία ερεύνησε χιλιάδες υποθέσεις από καταγγελίες. Δεν μπορεί κανείς να πει ότι τα πράγματα είναι ίδια με αυτά που ήταν πριν το 2009. Και έπεται και συνέχεια από ότι φαίνεται καθώς έγιναν σκέψεις και μάλλον θα πραγματοποιηθούν σχετικά με την εφαρμογή μιας φορολογικής λοταρίας όπως πολύ επιτυχημένα εφαρμόστηκε σε διάφορες χώρες του εξωτερικού αλλά και με άλλους τρόπους όπως με ένα είδος mystery client από διάφορα φυσικά πρόσωπα τα οποία θα εμφανίζονται στα καταστήματα ως πελάτες αλλά θα προσπαθούν να αποκαλύψουν φοροδιαφυγή επί τόπου!
Από τα μετρητά στο ..."πλαστικό" χρήμα
Η τελευταία κουβέντα που έχει ξεκινήσει πρόσφατα είναι η προσπάθεια κατάργησης των μετρητών όχι όμως πλέον ως υποχρέωση των πολιτών μέσω κάποιου δρακόντειου νόμου που ποινικοποιεί τη χρήση μετρητών καθώς κάτι τέτοιο ενδέχεται να είναι και αντισυνταγματικό. Η νέα σκέψη που κυκλοφορεί είναιη παροχή κινήτρων για μη χρήση μετρητών και η αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για την πλέον αποτυχημένη “φοροκάρτα”.
Το νέο σχέδιο έχει σκοπό να δώσει πρόσβαση σε όλες τις επιχειρήσεις μέσω των POS των τραπεζών σε ένα σύστημα καταγραφής των συναλλαγών. Για να όμως είναι θελκτικό το μέτρο για τους πολίτες πρέπει να έχει κίνητρα. Τα κίνητρα αυτά ενδέχεται να είναι:
(α) η επιστροφή μετρητών ως ποσοστό επί της αξίας των συναλλαγών με τη φοροκάρτα τα οποία θα πιστώνονται κάθε μήνα σε λογαριασμό τραπέζης
(β) η αύξηση του αφορολογήτου ορίου του εισοδήματος καθώς θα κτίζεται αυτό ανάλογα με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται και έτσι θα μειώνεται το εισόδημα και ο φόρος προς πληρωμή
(γ) η γνωστή λοταρία των ηλεκτρονικών συναλλαγών της φοροκάρτας με χρηματικά και άλλα έπαθλα όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί.
Για να υποστηριχθεί το όλο εγχείρημα χωρίς να καταφύγουμε σε νόμους υποχρεωτικού χαρακτήρα πρέπει να γίνει συμφέρουσα για τον πολίτη η χρήση της φοροκάρτας αλλά και εύκολη και διαδεδομένη. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να υπάρξει τρόπος εφοδιασμού με παρόμοια συστήματα και για επαγγέλματα που δεν περιορίζονται σε χώρους καταστημάτων ή είναι επαγγέλματα μετακινούμενα. Στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει η σκέψη της λειτουργίας κινητών τερματικών POS μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας και ίσως και εφαρμογές ειδικές στα smartphones τα οποία είναι εξαιρετικά διαδεδομένα πλέον.
Αν πετύχουν όλα αυτά, μόνο ο χρόνος θα δείξει, παρόλα αυτά κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι δεν έχουμε κάνει τίποτε για τη φοροδιαφυγή. Η φοροδιαφυγή ενδέχεται να έχει περιορισθεί πολύ σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, όμως δεν είναι δυνατόν να εξαλειφθεί τελείως. Πάντα θα υπάρχει η χέρι με χέρι συναλλαγή και εκεί δύσκολα μπορεί να είναι κάποιο “κρατικό” μάτι ώστε να δει τη συναλλαγή και να την σταματήσει.
Πίσω στο Άρθρο
