Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) δεν είναι μια ακόμα τεχνολογική μόδα, αλλά μια τεχνολογία γενικής χρήσης σαν τον ηλεκτρισμό, που έχει στρατηγική σημασία για την αύξηση της παραγωγικότητας και, κατ’ επέκταση, για την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να αξιοποιηθούν για τον σκοπό αυτό δε, είναι ήδη διαθέσιμα και απευθύνονται τόσο στα μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα όσο και στους μικρομεσαίους, γι' αυτό και δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμούς. Τα παραπάνω ανέφεραν ο Μάρκος Βερέμης Εταίρος της BigPi Ventures Capital και Πρόεδρος της Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ και ο Κυριάκος Σαμπατακάκης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Accenture και Πρόεδρος της Επιτροπής Επιτροπής Καινοτομίας του ΣΕΒ μιλώντας στο Insider.gr, στο πλαίσιο του συνεδρίου «ΑΙ στην Πράξη» που διοργάνωσε ο ΣΕΒ προ εβδομάδων, καλώντας τις επιχειρήσεις να πάρουν θέση στον αγώνα της ψηφιοποίησης.
Η ΤΝ εργαλείο παραγωγικότητας
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι εργαλείο παραγωγικότητας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις μάλιστα μπορεί να αυξήσει κατά 1% εώς και 3% ετησίως την παραγωγικότητα, γεγονός που αλλάζει άρδην τα δεδομένα, έχοντας βαρύνουσα σημασία κυρίως για τους μικρότερους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Βερέμης στο περιθώριο του συνεδρίου. Για να γίνει κατανοητή η αναγκαιότητα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις έφερε το παράδειγμα ενός περιπτέρου. «Αρκεί να σκεφτούμε ποιος χρειάζεται την παραγωγικότητα περισσότερο; Η Αμερική ή η Ελλάδα; Η πολυεθνική ή το περίπτερο; Ας πάρουμε ένα περίπτερο. Ένας χώρος με ελάχιστα τετραγωνικά και εκατοντάδες προϊόντα. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει το περίπτερο να εντοπίζει ποια προϊόντα έχουν υψηλότερο περιθώριο κέρδους, να τοποθετεί τα πιο εμπορεύσιμα σε περίοπτες θέσεις, να εξορθολογίζει τις παραγγελίες με βάση τη ζήτηση και τις προτιμήσεις της αγοράς και γενικά να αξιοποιεί τα δεδομένα για καλύτερη λήψη αποφάσεων. Πράγματα που η ατομική επιχείρηση δεν θα είχε δυνατότητα να αναθέσει σε κάποιον άλλο. Όσο μικρότερη είναι μια επιχείρηση, μια χώρα, τόσο πιο πολύ την αφορά η ενίσχυση της παραγωγικότητάς της, άρα και η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης. Ο μικρός, άλλωστε, που παλεύει καθημερινά για να επιβιώσει, έχει και το μεγαλύτερο περιθώριο βελτίωσης. Αν δεν αξιοποιήσει αυτά τα εργαλεία, θα ξεπεραστεί από την εποχή» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μάρκος Βερέμης.
Στοίχημα και για τους μεγάλους και για τους μικρούς
Ερωτηθείς για την αντίληψη που υπάρχει ότι η τεχνητή νοημοσύνη αφορά μόνο τους μεγάλους παίκτες ο κ. Βερέμης δηλώνει απερίφραστα ότι είναι λανθασμένη. «Αν σκεφτεί κανείς τις προηγούμενες τεχνολογικές επαναστάσεις η πρόσβαση στην τεχνολογία ήταν πολύ πιο δύσκολη και πολύ πιο ακριβή. Δεν ήταν για όλους, ήταν για τους μεγάλους. Είναι η πρώτη φορά που η τεχνολογία έχει πλέον εργαλεία φτηνά και εύχρηστα. Το ChatGPT , το Copilot, το Gemini – κοστίζουν μερικά δολάρια το μήνα και αποδίδουν πολύ περισσότερα. Πρόκειται για μια τεχνολογία γενικής χρήσης σαν τον ηλεκτρισμό που μπορεί να λειτουργήσει σαν την σφεντόνα στη μάχη του Δαυίδ με τον Γολιάθ. Μπορεί να σε φέρει σε ανταγωνιστικό επίπεδο με τους μεγάλους, κάτι που για να πετύχεις μέχρι χθες, θα έπρεπε να προσλάβεις προσωπικό και να μεγαλώσεις σε μέγεθος, με πολύ πιο υψηλό κόστος επένδυσης.
Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν δικαιολογίες για τη μη υιοθέτηση τέτοιου είδους εργαλείων. «Είναι σαν να λέμε ότι ένας αδύναμος μαθητής δεν χρειάζεται βοήθεια. Αυτός τη χρειάζεται περισσότερο! Το AI, αν το αξιοποιήσεις, μπορεί να σε φέρει πολύ κοντά στον καλύτερο. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός. Πλέον υπάρχουν εργαλεία που κάνουν ακόμα και την ανάλυση δεδομένων για εσένα, κάνοντας ακόμα και προτάσεις βελτίωσης».
Τα βήματα που πρέπει να κάνουν οι μεγάλοι και η σημασία των AI agents
Το AI ωστόσο αποδεικνύεται μοχλός παραγωγικότητας και για τα μεγάλα σχήματα, ώστε να μπορέσουν να ανταγωνιστούν στην διεθνή σκακιέρα. Η υιοθέτησή και χρήση του AI σε αυτή της περίπτωση όμως, περιλαμβάνει περισσότερα και πιο στοχευμένα βήματα, όπως επισημαίνει ο κ. Σαμπατακάκης.
«Οι μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει αρχικά να επενδύσουν στην εκπαίδευση του προσωπικού τους ώστε όλοι να αποκτήσουν μια minimum γνώση της ΤΝ και στη συνέχεια να ακολουθήσει εξιδεικευμένη εκπαίδευση για τις διάφορες εργασίες σε συγκεκριμένους κλάδους. Της εκπαίδευσης θα πρέπει να ακολουθήσει δε η επένδυση στις ψηφιακές υποδομές, ώστε να διασφαλίζεται ότι η κάθε επιχείρηση έχει κατάλληλα δεδομένα προς αξιοποίηση από την Τεχνητή Νοημοσύνη. «Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη χωρίς κατάλληλα δεδομένα δεν υπάρχει. Γι’ αυτό τα δεδομένα της επιχείρησης θα πρέπει να είναι καθαρά, προσβάσιμα και δομημένα» τονίζει ο επικεφαλής της Accenture. Απαραίτητη σύμφωνα με τον κ. Σαμπατακάκη είναι και η πρόσβαση στο cloud, ακόμα κι αν μια επιχείρηση λειτουργεί σε υβριδικό περιβάλλον. Κι αυτό για να μπορέσει να αξιοποιήσει όλες τις λύσεις τεχνητής νοημοσύνης που υπάρχουν στο «σύννεφο». Τελευταίο βήμα σύμφωνα με τον επικεφαλής της Accenture είναι η επιχείρηση να αρχίσει να χτίζει ένα καινούργιο πλαίσιο λειτουργίας ΤΝ, να δημιουργεί μια «agentic architecture». Μια αρχιτεκτονική δηλαδή που θα αποτελείται από ψηφιακούς βοηθούς τεχνητής νοημοσύνης, ευρύτερα γνωστούς κι ως AI agents. «Αυτοί θα είναι οι καινούργιο συνάδελφοί μας, οπότε θα πρέπει να ενταχθούν μέσα στην επιχείρηση, να συνεργάζονται μαζί μας, να περιλαμβάνονται στις ομάδες μας». Εξίσου σημαντική είναι και η διασφάλιση με όποιο τρόπο της ορθής χρήσης της Τεχνητής νοημοσύνης, ώστε αποφευχθούν τα λεγόμενα «hallucinations» αλλά και να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα αλλά και η εμπιστευτικότητα των δεδομένων. Τα παραπάνω βήματα βέβαια, σύμφωνα με τον ίδιο είναι μόνο η αρχή, καθώς το ταξίδι της ΤΝ είναι συνεχώς εξελισσόμενο και θα πρέπει να ακολουθείται ένας αέναος κύκλος βελτίωσης κι επένδυσης.
Τους AI agents αναφέρει και ο Μάρκος Βερέμης κατατάσσοντας τους στις τεχνολογίες που μαζί με το conversational AI για εξυπηρέτηση πελατών, το generative AI για λήψη αποφάσεων και δημιουργία περιεχομένου, το data analytics για ανάλυση δεδομένων, αποδεικνύονται πολύ χρήσιμες λύσεις για τις ΜμΕ. «Οι AI agents κάνουν τη δουλειά ενός υπαλλήλου. Είναι σαν να έχεις προσωπικό βοηθό, καθημερινό συνεργάτη και είναι προσβάσιμες με λελογισμένο κόστος».
Πώς προχωρά η υιοθέτηση του AI στην Ελλάδα
Όσο για την ανταπόκριση της Ελλάδας και των εγχώριων επιχειρήσεων στο στοίχημα της τεχνητής νοημοσύνης ο κ. Βερέμης αναφέρει ότι «είναι ακόμα νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα» υπάρχουν όμως θετικές προοπτικές που εδράζονται και στα πολύ καλά στελέχη που έχει η ελληνική αγορά. Επισημαίνει δε ότι η υιοθέτηση ακόμα και χωρίς πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της ΑΙ – κάτι που προκύπτει από πρόσφατες σχετικές έρευνες – είναι σημαντική. «Αν αγοράσεις μια Ferrari δεν σημαίνει ότι πρέπει να πηγαίνεις με 200 χιλιόμετρα την ώρα κάθε ημέρα. Ξεκινάς από κάπου, μαθαίνεις σιγά-σιγά και βελτιώνεσαι ως οδηγός κι αν βρεθείς κάποια στιγμή σε πίστα μπορείς να κάνεις την διαφορά».
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, σύμφωνα με τον ίδιο και για να πετύχει το στοίχημα του AI, θα πρέπει να στραφούμε σε πιο πρακτικές λύσεις και σε λιγότερη θεωρία. «Δεν είναι ανάγκη να καινοτομήσουμε αναπτύσσοντας πρωτότυπες εφαρμογές ΑΙ – αυτό είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, τύχης, έρευνας, κρατικής στήριξης, επιστημόνων – παραγόντων που δεν μπορείς εύκολα να ελέγξεις. Μπορούμε όμως να αξιοποιήσουμε τις υφιστάμενες εφαρμογές για να γίνουμε πιο παραγωγικοί. Κίνηση που δεν έχει γκρίζες περιοχές, που μπορεί να ελεγχθεί απόλυτα και να δώσει συγκριτικό πλεονέκτημα στο τέλος της ημέρας, όσο περισσότερο χρησιμοποιούνται αυτές οι εφαρμογές.
Φυσικά ο δρόμος δεν είναι χωρίς αγκάθια, καθώς υπάρχουν ανησυχίες για θέματα όπως η κατανάλωση ενέργειας και οι κυβερνοεπιθέσεις. «Αυτές οι ανησυχίες, αν και υπαρκτές, δεν πρέπει να λειτουργούν αποτρεπτικά. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε την πρόοδο επειδή φοβόμαστε τι θα γίνει αν την υιοθετήσουν όλοι. Πρώτα πρέπει να φτάσουμε σε ένα καλό επίπεδο παραγωγικότητας και μετά να δούμε τα παγκόσμια προβλήματα», αναφέρει ο κ. Βερέμης.