«Τσιμπημένες» κατά 2,6% θα είναι οι ασφαλιστικές εισφορές του 2026 για 1,4 εκατομμύρια ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Η νέα αναπροσαρμογή είναι ελαφρώς χαμηλότερη από την αύξηση του 2025 (2,7%) και σημαντικά μικρότερη από εκείνη που θα προέκυπτε αν εφαρμοζόταν ο δείκτης μισθών, ο οποίος θα οδηγούσε σε αύξηση της τάξης του 5,5%.
Οι μη μισθωτοί θα πρέπει να κάνουν την επιλογή τους έως το Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2026 στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ που αφορά στην επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας για το έτος 2026.
Παραδοσιακά 8 στους 10 μη μισθωτούς επιλέγουν το φθηνότερο ασφάλιστρο και μόλις 2 στους 10 επιλέγουν να ασφαλιστούν στις υψηλότερες κατηγορίες, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις μελλοντικές συνταξιοδοτικές τους παροχές.
Ωστόσο ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης επισημαίνουν πως η «παγίδα» των χαμηλών συντάξεων με το δέλεαρ των φθηνών εισφορών οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε χαμηλές συντάξεις, που φτάνουν τα 890 ευρώ (μεικτά) σε σημερινές τιμές, ακόμη και με 40 έτη ασφάλισης. Και αυτό διότι όσο πιο πολλά χρόνια μένει κανείς σε χαμηλό ασφάλιστρο, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ανεβάσει τη σύνταξή του στο μέλλον.
Ακόμη και στην περίπτωση που αποφασίσει κάποιος ασφαλισμένος να πληρώσει υψηλότερη εισφορά λίγο πριν συνταξιοδοτηθεί, η ζημιά δεν αποκαθίσταται, ενώ η διαφορά που προκύπτει στη σύνταξη είναι μικρή.
Η κατηγορία που επιλέγουν οι ασφαλισμένοι κάθε Ιανουάριο επηρεάζει ευθέως και το κόστος των πλασματικών ετών, στην περίπτωση που θα προβεί ο ενδιαφερόμενος σε εξαγορά εντός του ίδιου έτους.
Από την στιγμή που υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης, η εισφορά ανά μήνα (κλάδου κύριας σύνταξης) προσαυξάνεται με πόρο 50% ή (κλάδου κύριας σύνταξης και επικούρησης) με πόρο 40% αντίστοιχα.
Η υψηλή ασφαλιστική κατηγορία πέραν της επιβάρυνσης με υψηλότερο πόρο, έχει περιορισμένη ανταπόδοση, όταν ο απασχολούμενος συνταξιούχος διακόψει την απασχόληση και ζητήσει την προσαύξηση της σύνταξης με τον χρόνο ασφάλισης μετά την συνταξιοδότηση.
Η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών (που μετατρέπονται σε αποδοχές) από το 2002 μέχρι την συνταξιοδότηση. Όταν επομένως ο υπολειπόμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης είναι περιορισμένος, η αλλαγή (υψηλότερη ή χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία), πολύ λίγο επηρεάζει το ύψος της σύνταξης.
Στον πίνακα που ακολουθεί γίνεται αντιστοίχιση της εισφοράς κλάδου σύνταξης, με τις συντάξιμες αποδοχές ενός μισθωτού (χωρίς υπολογισμό δώρων κ.λπ.). Όπως φαίνεται, ένας ασφαλισμένος μη μισθωτός που ασφαλίζεται στην 1η ασφαλιστική κατηγορία είναι σαν έναν ασφαλισμένο μισθωτό που λαμβάνει μεικτές αποδοχές 903 ευρώ τον μήνα, ενώ ένας μη μισθωτός που ασφαλίζεται στην 6η ασφαλιστική κατηγορία αντιστοιχεί με έναν μισθωτό με μηνιαίες μεικτές αποδοχές 2.912,5 ευρώ.
Ο πρώτος ασφαλισμένος, με 40ετία, θα λάβει σύνταξη της τάξης των 890 ευρώ (μεικτά), ενώ εκείνος που ασφαλίζεται στην 6η και ακριβότερη κατηγορία θα λάβει 1.895 ευρώ (με συμπληρωμένα 40 έτη ασφάλισης).
Αξίζει να σημειωθεί πως όσο αυξάνεται η ασφαλιστική κατηγορία, τόσο μειώνεται ο συντελεστής αναπλήρωσης κι αυτό συμβαίνει λόγω της εθνικής σύνταξης, η οποία ουσιαστικά προστατεύει αυτούς με τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Συνεπώς, ασφαλισμένος που θα ασφαλιστεί στον e-ΕΦΚΑ στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για 40 έτη ασφάλισης θα λάβει σύνταξη 890 ευρώ, σημαντικά υψηλότερη απ’ ό,τι αν αποταμίευε τα ίδια μηνιαία ποσά σε ένα αποταμιευτικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της 2ης, 3ης και 4ης ασφαλιστικής κατηγορίας.
Για την 5η και 6η ασφαλιστική κατηγορία συμφέρει η ιδιωτική αποταμίευση, καθώς με βάση το αναλογιστικό ισοδύναμο ο ασφαλισμένος θα έχει ίδια ή και μεγαλύτερα ποσά σύνταξης με ένα αποταμιευτικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα.
Πόσο κοστίζει η ασφάλιση το 2026
Οι νέες ασφαλιστικές κατηγορίες των μη μισθωτών, με ενσωματωμένη την αύξηση (αλλά χωρίς την επιβάρυνση των 10 ευρώ για την ανεργία) έχουν ως εξής:
Ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι
1η κατηγορία: 244,65 → 250,53 ευρώ
2η κατηγορία: 293,59 → 300,64 ευρώ
3η κατηγορία: 351,84 → 360,28 ευρώ
4η κατηγορία: 422,90 → 433,05 ευρώ
5η κατηγορία: 506,78 → 518,95 ευρώ
6η κατηγορία: 659,39 → 675,21 ευρώ
Επικουρική ασφάλιση
1η κατηγορία: 45,43 → 46,52 ευρώ
2η κατηγορία: 54,76 → 56,07 ευρώ
3η κατηγορία: 65,25 → 66,81 ευρώ
Κλάδος Εφάπαξ Παροχών
1η κατηγορία: 30,29 → 31,02 ευρώ
2η κατηγορία: 36,12 → 36,99 ευρώ
3η κατηγορία: 43,10 → 44,13 ευρώ
Αγρότες (ΟΓΑ)
1η κατηγορία: 145,63 → 149,13 ευρώ
2η κατηγορία: 174,74 → 178,93 ευρώ
3η κατηγορία: 209,69 → 214,72 ευρώ
4η κατηγορία: 251,63 → 257,67 ευρώ
5η κατηγορία: 302,90 → 310,17 ευρώ
6η κατηγορία: 394,94 → 404,43 ευρώ.
