Με στόχο την είσπραξη 1,825 δισ. ευρώ εντός του 2025 (έναντι εισπράξεων ύψους 1.960.602.100 ευρώ το 2024) προχωρά ο ανασχεδιασμός του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, σύμφωνα με το Επιχειρησιακό του Σχέδιο.
Το προηγούμενο έτος εντάχθηκαν στο Κ.Ε.Α.Ο. οφειλές ύψους 206.109.413 ευρώ, με το σύνολο των οφειλών του να ξεπερνά τα 49 δισ. ευρώ στο τέλος του 2024. Υπενθυμίζεται πως το 53% των συνολικών εισπράξεων του Κέντρου προέρχεται από καταβολές δόσεων ρυθμίσεων.
Για το 2025 το Κέντρο έχει θέσει στις προτεραιότητές του την διαδικασία στοχευμένης λήψης αναγκαστικών μέτρων κατά των οφειλετών που δεν προχωρούν σε ρύθμιση ή εξόφληση το αργότερο εντός 3 μηνών από την ένταξη μιας οφειλής στο μητρώο οφειλετών του ΕΦΚΑ και εντός 70 ημερών από την απώλεια κάποιας ρύθμισης. Στο στόχαστρο μπαίνουν οι οφειλές που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία έτη (ως πιο εισπράξιμες) και αφετέρου οι οφειλέτες με υψηλά χρέη.
Στρατηγικός στόχος για φέτος αποτελεί η ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων οφειλών σε καθεστώς ρύθμισης και η τήρηση των ρυθμίσεων από τους οφειλέτες. Για τον λόγο αυτό σημαντική κρίνεται η συνεχής ηλεκτρονική ενημέρωση των οφειλετών (μέσω e-mail) για τον κίνδυνο απώλειας της ρύθμισης και η εντατικοποίηση της αποστολής ειδοποιητηρίων. Επιπλέον, η δυνατότητα συνεργασίας του ΚΕΑΟ με ιδιωτικές εταιρείες που θα παρέχουν υποστηρικτικές υπηρεσίες ενημέρωσης, αναμένεται να λειτουργήσει θετικά στο σκέλος της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών.
Υπενθυμίζεται πως το μεγαλύτερο μέρος του χρέους του ΚΕΑΟ έχει διαβιβαστεί από τον Ε.Φ.Κ.Α. Μισθωτών/τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (οφειλές 25.519.321.532 ευρώ, 51,78% του υπολοίπου οφειλών). Ακολουθούν οι οφειλές από τον τ. ΟΑΕΕ (οφειλές 13.889.740.548 ευρώ, 28,18% του υπολοίπου οφειλών).
Το μεγαλύτερο πλήθος μητρώων οφειλετών ανήκει σε μη μισθωτούς οφειλέτες του e-Ε.Φ.Κ.Α., οι οποίοι εντάσσονται στο Κ.Ε.Α.Ο. με οφειλές για τα έτη από το 2017 και μετά. Δεν πρόκειται για νέους οφειλέτες, αλλά για οφειλέτες που είχαν ήδη ενταχθεί παλαιότερα στο Κ.Ε.Α.Ο. για τις οφειλές τους στους τέως ασφαλιστικούς φορείς στους οποίους ασφαλίζονταν.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως υπάρχει συγκέντρωση πλήθους οφειλετών στις χαμηλότερες κλάσεις οφειλών, με 1.575.353 οφειλέτες (73,44 % των οφειλετών) να έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ ο καθένας, ενώ άλλοι 1.888.365 οφειλέτες έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας.
Τήρηση επικαιροποιημένου μητρώου οφειλετών
Η δράση που προωθείται αφορά τη διαρκή ενημέρωση του Ενιαίου Μητρώου Οφειλετών και την επικαιροποίηση των περιλαμβανομένων σε αυτό στοιχείων, ώστε να επιτυγχάνεται η απαιτούμενη εγκυρότητα και πληρότητα των στοιχείων και να είναι εφικτή, ασφαλής και ορθή η περαιτέρω επεξεργασία τους, όταν απαιτείται.
Η αποστολή των Ατομικών Ειδοποιήσεων, η λήψη αναγκαστικών μέτρων, ο διαχωρισμός οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας και ο εντοπισμός των πραγματικά υπευθύνων σε περιπτώσεις οργανωμένης εισφοροδιαφυγής προϋποθέτουν την πρόσβαση σε επικαιροποιημένα και πλήρη στοιχεία μητρώου.
Στο πλαίσιο αυτό, το Κ.Ε.Α.Ο. το 2025 θα συνεχίσει να διενεργεί ενδελεχείς ελέγχους για την επικαιροποίηση των στοιχείων μητρώου, προχωρώντας μεταξύ άλλων και σε διασταυρώσεις με στοιχεία που τηρούνται σε άλλες υπηρεσίες (Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ., Γ.Ε.ΜΗ., ΕΛ.ΑΣ., Η.ΔΙ.Κ.Α., κλπ.).
Βελτιώνονται συνεχώς οι διαδικασίες προκειμένου:
α) να είναι εφικτός ο εντοπισμός στοιχείων για επικαιροποίηση των μητρώων των οφειλετών (π.χ. εντοπισμός αλλαγής διοικητικού συμβουλίου σε Α.Ε. κατόπιν διασταύρωσης με το μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ.) και
β) να γίνεται όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική και γρήγορη επεξεργασία των δοκιμίων ελέγχου που παράγονται σε μηνιαία βάση.
Η διαδικασία επικαιροποίησης του μητρώου είναι πολύπλοκη γιατί οι διασταυρώσεις με τα στοιχεία άλλων υπηρεσιών, π.χ. ΓΕΜΗ, Εθνικό Τυπογραφείο, πραγματοποιούνται κατά περίπτωση μέσω πρόσβασης στις ιστοσελίδες, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα άντλησης και μαζικής επεξεργασίας αυτών των πληροφοριών.
Ανάλυση και διαχείριση του χαρτοφυλακίου οφειλών
Στο Κ.Ε.Α.Ο. εξασφαλίζεται η κεντρική παρακολούθηση των οφειλετών. Η αξιολόγηση οφειλών και οφειλετών αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την αποδοτική λειτουργία του Κ.Ε.Α.Ο, με τις βασικότερες δράσεις να συνίστανται:
- Στον έγκαιρο προσδιορισμό των οφειλετών σε βάρος των οποίων μπορούν να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (οφειλέτες που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση οφειλής, οφειλέτες με απώλεια ρύθμισης κλπ.).
- Στη δημιουργία του προφίλ του οφειλέτη, όπου λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά του οφειλέτη (νομική μορφή, δραστηριότητα), αλλά και η γενικότερη συμπεριφορά του σχετικά με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του. Στοιχεία που ενισχύουν το προφίλ αξιοπιστίας του οφειλέτη και λαμβάνονται σοβαρά υπόψη υπέρ του είναι μεταξύ άλλων η συνέπεια στην καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η τακτική καταβολή εύλογων ποσών έναντι της οφειλής.
- Στην ανάλυση και κατηγοριοποίηση των οφειλών ως προς το ύψος και την παλαιότητά τους. Εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών ώστε να εκτιμηθεί εάν οφείλονται στην ευρύτερη οικονομική κατάσταση ή σε συστηματική αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
- Στον διαχωρισμό οφειλών πολύ χαμηλής εισπραξιμότητας, όπως οφειλές για την είσπραξη των οποίων έχουν ληφθεί επανειλημμένα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης χωρίς αποτέλεσμα, οφειλές προσώπων που έχουν αποβιώσει και οι κληρονόμοι αποποιήθηκαν την κληρονομιά, οφειλές επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια.
- Στον εντοπισμό παραβατικών συμπεριφορών - οργανωμένης εισφοροδιαφυγής ώστε να γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες παρεμπόδισης συνέχισης της παραβατικής συμπεριφοράς και επικοινωνίας με τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
Διαχείριση ρυθμίσεων
Πάγια επιδίωξη είναι η ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων οφειλών σε καθεστώς ρύθμισης και η τήρηση των ρυθμίσεων από τους οφειλέτες. Όσον αφορά την συνεχή παρακολούθηση και τον έλεγχο των ρυθμίσεων, το Κ.Ε.Α.Ο. προγραμματίζει τα ακόλουθα:
- ηλεκτρονική ενημέρωση οφειλετών (μέσω e-mail) για τον κίνδυνο απώλειας ρυθμίσεων
- εντατικοποίηση ενημέρωσης – αποστολής ειδοποίησης όσο το δυνατόν μεγαλύτερου όγκου οφειλετών που εντάσσεται συνεχώς στο ΚΕΑΟ.
- διενέργεια στατιστικού ελέγχου για την πορεία των υποθέσεων εξωδικαστικού μηχανισμού (Ν. 4738/20)
- συνέχιση ελέγχου διατήρησης ειδικών ρυθμίσεων
- υλοποίηση ειδικού τύπου ρυθμίσεων σύμφωνα με τον ν. 3869/10 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, την προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης του ν. 3588/2007, όπως ισχύει, καθώς και το άρθρο 64 του Ν.4978/2022.
- υλοποίηση άλλων ειδικού τύπου ρυθμίσεων οφειλών
- αυτοματοποίηση της ρύθμισης των οφειλών του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών
- συστημική υλοποίηση μετακύλισης δόσεων ρυθμίσεων για πληγέντες από φυσικές καταστροφές βάσει υπουργικών αποφάσεων.
- διαχείριση θεμάτων ρυθμίσεων ν. 4738/2020, ν. 5036/2023, ν.4611/2019, ν. 4821/2021 COVID, ρύθμισης οφειλών προς τον ΕΔΟΕΑΠ και ρυθμίσεων ασφαλιστικών εισφορών των επιχειρήσεων, εργοδοτών και ασφαλισμένων που επλήγησαν λόγω φυσικών καταστροφών.
Παράλληλα, το Κ.Ε.Α.Ο. εστιάζει στην άμεση και συνεχή ενημέρωση των οφειλετών όσον αφορά τις οφειλές που βεβαιώνονται εις βάρος τους, τις δυνατότητες τμηματικής εξόφλησης και στην εντατικοποίηση της αποστολής ατομικών ειδοποιήσεων προς τους οφειλέτες που εντάσσονται στο Κ.Ε.Α.Ο.
Για την εξυπηρέτηση των οφειλετών, εκτός από την τηλεφωνική επικοινωνία, αξιοποιείται κάθε διαθέσιμο μέσο όπως το e-mail και οι υπάρχουσες διαδικτυακές πλατφόρμες (πλατφόρμα e-ΕΦΚΑ για Ηλεκτρονικό αίτημα εξυπηρέτησης / κλείσιμο ραντεβού, Ενιαία Ψηφιακή Πύλη Δημόσιας Διοίκησης / gov.gr, σύστημα e-ticketing για διεκπεραίωση αιτημάτων μέσω 1555).
Επιπλέον, οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. που είναι διαθέσιμες στους οφειλέτες επιτρέπουν τον διακανονισμό των οφειλών μέσω διαδικτύου, χωρίς να απαιτείται προσέλευση στην Περιφερειακή Υπηρεσία.
Επιβολή μέτρων αναγκαστικής είσπραξης
Στο πεδίο της αναγκαστικής είσπραξης οι δράσεις που προγραμματίζονται για το 2025 είναι:
- Ενίσχυση των στοχευμένων δράσεων λήψης αναγκαστικών μέτρων (αρχεία στόχου) με εκ νέου στόχευση κατά των οφειλετών που εξακολουθούν να δημιουργούν συστηματικά σε μηνιαία βάση νέο χρέος και με προσανατολισμό ιδίως την εγγραφή κατασχέσεων επί ακινήτων περιουσιακών στοιχείων αυτών.
- Ολοκλήρωση των δοκιμών και θέση σε παραγωγική λειτουργία του νέου τραπεζικού εργαλείου (ΚΕΑΟ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΕΙΣ) μέσω του οποίου οι Συμβολαιογράφοι θα προβαίνουν στην απόδοση με μία συναλλαγή όλων των παρακρατούμενων οφειλών οι οποίες καταγράφονται στην Βεβαίωση Οφειλής για μεταβίβαση ακινήτων με χρήση Κωδικού Πληρωμής RF.
- Εντατικοποίηση των εργασιών για την οριστικοποίηση των λειτουργικών προδιαγραφών για την υλοποίηση του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Φορέα.
Σε κάθε αποτελεσματικό μηχανισμό διαχείρισης χρέους είναι σημαντικό η αναγκαστική είσπραξη να γίνεται βάσει των χαρακτηριστικών του χρέους, με καθιέρωση κριτηρίων χαρακτηρισμού και κατηγοριοποίησης των οφειλών.
Στα αναγκαστικά μέτρα που λαμβάνονται από το Κ.Ε.Α.Ο. υπάρχει διαστρωμάτωση ανάλογα με την παλαιότητα και το ύψος της οφειλής. Έτσι, προτεραιότητα για λήψη μέτρων δίνεται στις πιο πρόσφατες οφειλές, οι οποίες έχουν θεωρητικά υψηλότερη εισπραξιμότητα. Παράλληλα, εντατικότερες προσπάθειες για αναγκαστική είσπραξη απαιτούνται για τους οφειλέτες με υψηλές οφειλές.
Αποτροπή δημιουργίας νέων οφειλών
Ένα μέτρο που αξιοποιεί το Κ.Ε.Α.Ο. για την αποτροπή αύξησης των οφειλών των στρατηγικών κακοπληρωτών είναι το μέτρο της αναστολής της χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΕΦΚΑ για την υποβολή Α.Π.Δ. για τους οφειλέτες/εργοδότες που ασφαλίζουν προσωπικό μέσω Α.Π.Δ., χωρίς να καταβάλουν τις τρέχουσες μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές, αυξάνοντας συνεχώς το ποσό της οφειλής τους.
Σήμερα εφαρμόζεται σε εργοδότες που αποφεύγουν συστηματικά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ και αποσκοπεί στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης στρατηγικών εισφοροδιαφυγής.
Πέραν του περιορισμού της συσσώρευσης οφειλών, σημαντικό όφελος από την εφαρμογή της διαδικασίας αυτής είναι η συγκέντρωση φορολογικών και περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών, που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη διασφάλιση της εισπραξιμότητας των οφειλών.
