Ροή
Το περιεχόμενο των δύο πρώτων νομοσχεδίων του υπουργείου Εργασίας που αφορούν το καθεστώς φορολόγησης των συνταξιούχων που απασχολούνται και το νέο πλαίσιο λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων, περιγράφει σε συνέντευξή του στο insider.gr, ο υφυπουργός Εργασίας, Παναγιώτης Τσακλόγλου.
Στη δεύτερη θητεία του στην οδό Σταδίου, ο κ. Τσακλόγλου έχει να ολοκληρώσει την μεταρρύθμιση του ΤΕΚΑ και να «τρέξει» μια σειρά από άλλα εκκρεμή ασφαλιστικά ζητήματα. Μεταξύ αυτών, η διάταξη που θα μηδενίσει το πέναλτι στην σύνταξη για όσους συνταξιούχους εργάζονται και η επιβολή παρακράτησης στο εισόδημα που λαμβάνουν.
Στα σχέδια του υφυπουργού, είναι και ο «απεγκλωβισμός» των ασφαλισμένων με χρέη προκειμένου να βγουν στη σύνταξη, με την επιβολή και δεύτερου ορίου (πέραν των 20.000 ευρώ για τους επαγγελματίες και 6.000 ευρώ για τους αγρότες) με διαχωρισμό των «αναξιοπαθούντων» από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Μετά το ΤΕΚΑ, σειρά παίρνει η επαγγελματική ασφάλιση. Με νομοσχέδιο που θα τεθεί σε διαβούλευση το φθινόπωρο, πρώτον, θα διευκολυνθεί η δημιουργία πολυεργοδοτικών επαγγελματικών ταμείων και θα αλλάξει ο εποπτικός τους φορέας, ενώ διαφοροποιήσεις θα υπάρξουν και στη φορολόγησή τους.
«Θα βάλουμε μεν φορολογία η οποία όμως θα είναι αρκετά χαμηλή και θα διαφοροποιείται μεταξύ της πληρωμής εφάπαξ και της πληρωμής σύνταξης» υπογραμμίζει ο κ. Τσακλόγλου. Παράλληλα, ξεκαθαρίζει πως οι αυξήσεις στις συντάξεις του 2024 θα κυμανθούν μεταξύ 3% και 4%, ενώ υποστηρίζει πως κάποια στιγμή, το όριο συνταξιοδότησης θα μεταβληθεί (σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία), προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος.
- Ενάμιση χρόνο ζωής μετράει το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, στο οποίο ήδη ασφαλίζονται 200.000 μισθωτοί. Από φέτος δέχεται και νέους έως 35 ετών χωρίς επικουρική ασφάλιση. Τι ενδιαφέρον καταγράφεται στην εθελοντική ένταξη ασφαλισμένων και τι μένει ακόμη να γίνει;
Νομίζω πως το ΤΕΚΑ ήταν μία από τις πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης περιόδου, με πάρα πολύ σημαντικές μακροχρόνιες συνέπειες. Δηλαδή, διαφοροποιεί τον ασφαλιστικό κίνδυνο μέσα στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, περιορίζοντας την επίδραση του δημογραφικού κινδύνου που είναι τόσο μεγάλος στη χώρα μας. Δημιουργεί κεφάλαιο, σημαντικό κομμάτι του οποίου θα επενδυθεί στην ελληνική οικονομία και θα μας δώσει μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης. Κρίνοντας από τα αποτελέσματα άλλων χωρών, θα δώσει υψηλότερες συντάξεις στους μελλοντικούς συνταξιούχους και εργαζόμενους και, ίσως το κυριότερο, δίνει σημαντικά αντικίνητρα για τη μεγάλη μάστιγα της ελληνικής οικονομίας, η οποία είναι η ανασφάλιστη εργασία. Ήδη, λίγο πάνω από 200.000 άτομα είναι εγγεγραμμένα στο ΤΕΚΑ. Περιμένουμε μία σημαντική αύξηση στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, όταν θα γίνει η καμπάνια δημοσιότητας και ουσιαστικά για να μάθουν τα άτομα που είναι κάτω από 35 ετών ότι έχουν τη δυνατότητα να ασφαλιστούν στο καινούριο ταμείο. Είτε έχουν αυτή τη στιγμή υποχρέωση επικουρικής ασφάλισης, είτε δεν έχουν. Ήδη κάποιες χιλιάδες ασφαλισμένοι το έχουν κάνει από μόνοι τους, λαμβάνοντας τις σχετικές πληροφορίες, κατά πάσα πιθανότητα, από το site του Ταμείου. Ελπίζουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί με πολύ μεγαλύτερη ένταση τους τελευταίους μήνες της χρονιάς.
- Τι παρέμβαση ετοιμάζεται για τους εργαζόμενους συνταξιούχους; Έχετε καταλήξει στο εναλλακτικό μέτρο που θα ενθαρρύνει την απασχόλησή τους, χωρίς να στερεί πολύτιμα έσοδα από τον ΕΦΚΑ;
Σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες, ακριβώς λόγω της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού, υπάρχει μία μεγάλη προσπάθεια να κινητροδοτηθεί η απασχόληση ατόμων στη διάρκεια του συνταξιοδοτικού τους βίου. Θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος, «τότε γιατί βάζετε αυτό το πέναλτι;». Και πράγματι, θα ήταν ένα εύλογο ερώτημα εάν το ασφαλιστικό μας σύστημα ήταν ισοσκελισμένο, δηλαδή αν δεν δημιουργούσε ελλείμματα. Αυτή τη στιγμή, το ασφαλιστικό μας σύστημα δημιουργεί πάρα πολύ μεγάλα ελλείμματα και δεν είναι μόνο στο κομμάτι το οποίο είναι θεσμοθετημένο, δηλαδή είναι στην εθνική σύνταξη. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι και της ανταποδοτικής σύνταξης το καλύπτει ο φορολογούμενος. Αυτός είναι και ο λόγος που η ισχύουσα νομοθεσία λέει ότι γίνεται μια περικοπή της σύνταξης σε περίπτωση που κάποιος συνταξιούχος είτε έχει μισθωτή απασχόληση, είτε έχει αυτοαπασχόληση. Το πρόβλημα με την ισχύουσα νομοθεσία, είναι ότι το πέναλτι ισχύει είτε ο συνταξιούχους εργαστεί μία ώρα μόνο μέσα σε ένα μήνα, είτε εργαστεί full-time. Aυτό το οποίο σκεφτόμαστε να κάνουμε είναι αντί να βάζουμε κάποιο πέναλτι πάνω στη σύνταξη, ουσιαστικά να βάζουμε κάποια επιπρόσθετη παρακράτηση υπέρ ΕΦΚΑ, στο εισόδημα το οποίο λαμβάνει ο συνταξιούχος είτε από απασχόληση, είτε από αυτοαπασχόληση. Οπότε, καταλαβαίνετε ότι αν οι ώρες που θα εργαστεί είναι λίγες, άρα και το επιπρόσθετο εισόδημα χαμηλό, τότε και το αντίστοιχο πέναλτι θα είναι χαμηλό. Αν δουλέψει αρκετά περισσότερο, αυτό προφανώς θα είναι υψηλότερο. Ακόμα δεν έχουμε καταλήξει στο ακριβές ποσοστό στη συγκεκριμένη περίπτωση, και προφανώς το κριτήριο μας είναι αυτό ακριβώς το οποίο αναφέρατε και στην ερώτησή σας, ότι δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε κάποιο πρόβλημα στον ισολογισμό του ΕΦΚΑ.
- Θα έχει πλαφόν αυτή η περικοπή;
Θα μπορούσε να πει κανένας ότι πραγματικά χρειάζεται να έχει κάποιο πλαφόν. Εφόσον η θεσμοθετημένη μεταβίβαση από τον φορολογούμενο προς τον συνταξιούχο έχει κάποιο θεωρητικό ανώτατο όριο, το οποίο είναι το ποσό της εθνικής σύνταξης, θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος ότι το όριο θα μπορούσε να είναι περίπου εκεί, δηλαδή στο ύψος του 12πλάσιου της εθνική σύνταξης για κάποιον ο οποίος δουλεύει 12 μήνες το χρόνο. Αλλά, αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο βρίσκεται υπό διερεύνηση στη συγκεκριμένη περίοδο.
- Πώς σκοπεύετε να «απεγκλωβίσετε» τους ασφαλισμένους με χρέη άνω του ορίου συμψηφισμού, προκειμένου να βγουν στη σύνταξη;
Καλό θα ήταν να αναφερθούμε πρώτα στην λογική αυτού του μέτρου, κάτι που δεν γίνεται πάντα κατανοητό όταν γίνεται ο σχετικός διάλογος. Η κοινωνική ασφάλιση δεν είναι μία προαιρετική διαδικασία, αλλά έχει το χαρακτήρα της υποχρεωτικότητας. Για διάφορους λόγους, σε διάφορες κρίσεις τις οποίες περάσαμε, πραγματικά υπάρχουν συμπολίτες μας -κυρίως αυτοαπασχολούμενοι- οι οποίοι βρέθηκαν σε δυσκολία και δεν ήταν συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους στα ασφαλιστικά ταμεία. Για κάποιους από αυτούς, τα χρέη είναι μικρότερα από τα υφιστάμενα όρια (των 20.000 ευρώ για αυτοαπασχολούμενους ή ελεύθερους επαγγελματίες και 6.000 ευρώ για τους αγρότες) τα οποία παρακρατούνται από τη σύνταξή τους. Υπάρχουν, όμως, και εργαζόμενοι οι οποίοι θέλουν να γίνουν συνταξιούχοι και έχουν χρέη τα οποία είναι μεγαλύτερα από το ποσό αυτό. Ανάμεσά τους, πρέπει να κάνουμε μία διάκριση σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Υπάρχει μία κατηγορία η οποία πραγματικά είναι αναξιοπαθούντες, επειδή δεν έχουν τους αντίστοιχους πόρους. Υπάρχει και μια δεύτερη κατηγορία όμως, η οποία πιθανόν να έχει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, είτε στη μορφή τραπεζικών λογαριασμών, είτε στη μορφή ακίνητης περιουσίας, την οποία πραγματικά δεν θα μπορούσε κανείς να την κατατάξει στην περίπτωση των αναξιοπαθούντων. Αυτό το οποίο σκεφτόμαστε να κάνουμε, είναι να θέσουμε ένα δεύτερο όριο πάνω από το υφιστάμενο (20 ή 6 χιλιάδες ευρώ). Αν το χρέος του υποψήφιου συνταξιούχου προς τον ΕΦΚΑ βρίσκεται στην περιοχή μεταξύ του υφισταμένου και του νέου ορίου και αυτός αποδείξει ότι έχει ανεπαρκή περιουσιακά στοιχεία, τότε θα υπολογίζεται η μηνιαία σύνταξη την οποία θα έπρεπε να λαμβάνει, για τους πρώτους μήνες και μέχρι την εξάντληση του ποσού μεταξύ των δύο ορίων θα λαμβάνει μηδενική σύνταξη, για τους επόμενους 60 μήνες θα ισχύει ότι και σήμερα, δηλαδή, αναλογική περικοπή της σύνταξής του ώστε να εξαλειφθεί το χρέος του προς τον ΕΦΚΑ και, κατόπιν, καταβολή της πλήρους σύνταξης που του αναλογεί.
- Οι παρεμβάσεις αυτές θα ενταχθούν στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο για το φθινόπωρο;
Η πρώτη από τις διατάξεις, δηλαδή αυτή που αναφέρεται στην απασχόληση συνταξιούχων θα μπει κατά πάσα πιθανότητα στο πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου. Το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας δεν θα αφορά ασφαλιστικά ζητήματα, αλλά θα είναι μία κύρωση Ευρωπαϊκής οδηγίας την οποία θα πρέπει να υιοθετήσει και η χώρα μας. Το δεύτερο ζήτημα δεν είναι ακόμα ώριμο, θα γίνει σε δεύτερο χρόνο. Πράγματι το επόμενο νομοσχέδιο του υπουργείου, το οποίο λογαριάζουμε να μπει περίπου στο φθινόπωρο, θα αφορά στην επαγγελματική ασφάλιση.
- Τι θα περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για το καθεστώς λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων;
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της χώρα μας, τα οποία μας οδήγησαν στην μεγάλη κρίση της προηγούμενης δεκαετίας είναι η πάρα πολύ χαμηλή αποταμίευση των νοικοκυριών. Οπότε, πραγματικά θα θέλαμε αυτή την ασφαλιστική αποταμίευση να την ενισχύσουμε με ένα πιο μοντέρνο πλαίσιο. Οι κυριότερες αλλαγές τις οποίες σχεδιάζουμε είναι σε τρεις τομείς: ο πρώτος τομέας έχει να κάνει με την διευκόλυνση της δημιουργίας πολυεργοδοτικών επαγγελματικών ταμείων. Γιατί το κάνουμε αυτό; Το κάνουμε γιατί το κύριο χαρακτηριστικό των ελληνικών επιχειρήσεων είναι το μικρό μέγεθός τους. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μεγάλη δυσκολία στο να βρεθούν τα μέλη που απαιτεί η νομοθεσία μας (είναι τουλάχιστον 100) ώστε να δημιουργηθεί το αντίστοιχο ταμείο. Θα πάρουμε πρωτοβουλία λοιπόν να διευκολυνθεί η δημιουργία πολυεργοδοτικών ταμείων.
Το δεύτερο είναι ότι για να λειτουργήσουν καλά αυτοί οι θεσμοί πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη αποκτάται κυρίως όταν υπάρχει μια πολύ καλή εποπτεία στο σύστημα αυτό. Πράγματι η εποπτεία η οποία υπάρχει αυτή τη στιγμή και είναι τριμερής, από το υπουργείο Εργασίας, την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, φαίνεται να έχει δείξει αρκετά σημάδια δυσλειτουργίας, ενώ αντίθετα η εποπτεία που ασκεί για παράδειγμα η Τράπεζα της Ελλάδος προς την ιδιωτική ασφαλιστική αγορά φαίνεται να είναι πολύ περισσότερο αποτελεσματική. Αυτός είναι και ο λόγος που ως προς την εποπτεία κατά πάσα πιθανότητα και τα επαγγελματικά ταμεία θα πάνε στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Το τρίτο σημείο έχει να κάνει με τη φορολογία. Αυτή τη στιγμή παραβιάζεται μία βασική αρχή της φορολογίας εισοδήματος που λέει ότι το εισόδημα θα πρέπει να φορολογείται μία φορά, είτε για παράδειγμα στην περίπτωση αυτή με τη μορφή των φορολογημένων εισφορών όπως γίνεται με την ιδιωτική ασφάλεια σήμερα, είτε με την φορολογία των αποδόσεων. Εδώ έχουμε ότι είναι αφορολόγητες και οι εισφορές και οι αποδόσεις. Ακριβώς επειδή θέλουμε να μην βάλουμε μεγάλα εμπόδια στη δημιουργία ασφαλιστικής αποταμίευσης, θα βάλουμε μεν φορολογία η οποία όμως θα είναι αρκετά χαμηλή και θα διαφοροποιείται μεταξύ της πληρωμής εφάπαξ και της πληρωμής σύνταξης. Θα είναι χαμηλότερη στην περίπτωση της σύνταξης και ο λόγος γι' αυτό είναι επειδή θέλουμε τα ταμεία αυτά να δίνουν κυρίως συντάξεις, ώστε να ενισχύεται το εισόδημα των συνταξιούχων στη διάρκεια του συνταξιοδοτικού τους βίου, παρά να έχουμε αυτές οι συμπεριφορές που βλέπουμε πολύ συχνά με το εφάπαξ, που συχνά πηγαίνει σε αγορά καταναλωτικών αγαθών κυρίως όχι του συνταξιούχου αλλά άλλων μελών της οικογενείας του, συνήθως των παιδιών του.
- Το 2024 έρχεται νέα αύξηση συντάξεων, όπως προβλέπει ο νόμος. Σε ποιο ύψος θα κυμαίνεται; Θα αυξηθεί το ύψος του επιδόματος προσωπικής διαφοράς σε όσους μείνουν εκτός από τις αυξήσεις του 2024;
Στη νομοθεσία μας υπάρχει αυτή τη στιγμή σαφώς καταγεγραμμένο το πώς γίνεται η προσαρμογή των συντάξεων. Η προσαρμογή των συντάξεων γίνεται με το ήμισυ του αθροίσματος οικονομικής μεγέθυνσης και του πληθωρισμού. Με βάση τα δεδομένα τα οποία έχουμε αυτή τη στιγμή, φαίνεται ότι το ποσοστό της αύξησης των συντάξεων την επόμενη χρονιά θα είναι μεταξύ του 3% και του 4%, αλλά είναι αρκετά νωρίς ακόμα ώστε να μπορέσει κάποιος να δώσει μία ακριβή εκτίμηση. Ως προς το αν θα δοθούν κάποια επιδόματα στα άτομα τα οποία λόγω προσωπικής διαφοράς δεν θα λάβουν την αύξηση αυτή, νομίζω ο πρωθυπουργός ήταν σαφής στην ομιλία του κατά την παρουσίαση των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή, ότι τέτοιo επίδομα θα δοθεί. Το ύψος του επιδόματος, προφανώς θα καθοριστεί από τις δημοσιονομικές δυνατότητες της οικονομίας μας και αυτό είναι κάτι το οποίο θα είναι ξεκάθαρο προς το τέλος της χρονιάς.
- Κατά πόσο είναι βιώσιμο το ασφαλιστικό μας σύστημα; Υπάρχει πιθανότητα αύξησης στα όρια συνταξιοδότησης στην Ελλάδα στο άμεσο μέλλον;
Οι διαθέσιμες αναλογιστικές μελέτες δείχνουν ξεκάθαρα ότι αν τηρήσουμε τους δημοσιονομικούς κανόνες που έχουμε ήδη ψηφίσει, το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι βιώσιμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελευταία σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Ageing Report, που γίνεται κάθε δύο χρόνια, η Ελλάδα κατατάσσεται στη μικρή ομάδα (περίπου 10 χώρες) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που λέει ότι το σύστημά τους -αν διατηρήσουμε τους κανόνες- είναι βιώσιμο. Ένας από τους κανόνες είναι αυτός ο οποίος συνδέει το όριο συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο της επιβίωσης ατόμων στα 65 έτη. Αυτό μέχρι στιγμής δεν το έχουμε εφαρμόσει γιατί είχαμε στο μεταξύ αυξήσει το όριο συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη. Αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι κάποια στιγμή το όριο αυτό θα προσαρμοστεί (σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία) ώστε να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
- Το δημογραφικό αναδεικνύεται σε μείζον πρόβλημα, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά πανευρωπαϊκά. Χώρες που κατάφεραν να «φρενάρουν» το φαινόμενο (Σουηδία, Γαλλία), κατέφυγαν σε αύξηση των οικογενειακών επιδομάτων και στήριξη των γυναικών. Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβει η κυβέρνηση για να υποστηρίξει τη μητρότητα;
Να κάνουμε ένα πράγμα ξεκάθαρο. Καμία χώρα η οποία έχει πέσει κάτω από το όριο το οποίο μας λένε οι δημογράφοι ότι χρειάζεται ώστε ο γηγενής πληθυσμός να παραμείνει σταθερός, που είναι το 2,1 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, καμιά χώρα η οποία έχει πέσει κάτω από αυτό το όριο δεν μπόρεσε να ξαναγυρίσει πάνω από αυτό. Υπάρχουν χώρες όπως η Σουηδία και η Γαλλία, οι οποίες πραγματικά κατάφεραν με συντονισμένες πολιτικές, ξεκινώντας από πολύ χαμηλή βάση να το φέρουνε κοντύτερα προς το όριο του 2,1, αλλά δεν το ξεπέρασαν. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει έναν από τους χαμηλότερους αριθμούς παιδιών ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε γύρω στο 1,4. Όμως, πολλά νοικοκυριά δηλώνουν ότι θα ήθελαν να έχουν περισσότερα παιδιά, αλλά έχουν δυσκολίες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση πήρε αρκετά μέτρα κατά την προηγούμενη τετραετία και θα λάβει και άλλα κυρίως μέσα από τη δημιουργία του καινούργιου υπουργείου, το οποίο ανάμεσα στα άλλα, ασχολείται και με την οικογενειακή πολιτική. Η εμπειρία την οποία έχουμε από διάφορες χώρες, μας δείχνει ότι τα κυριότερα κίνητρα τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερο αριθμό παιδιών ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, έχουν να κάνουν με όλο εκείνο το πλέγμα το οποίο επιτρέπει στις γυναίκες να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας και να μη διακόπτουν ή να μην καταστρέφουν την επαγγελματική τους καριέρα. Δηλαδή, όλα εκείνα τα πράγματα που έχουν σχέση με τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, με τα ολοήμερα σχολεία, με τις διευκολύνσεις οι οποίες δίνονται σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, όπως επίσης και τη βοήθεια που λαμβάνουν οι γυναίκες στην πρώτη περίοδο αμέσως μετά τη γέννηση του παιδιού. Ήδη, τον προηγούμενο χρόνο εκείνο το οποίο έγινε ήταν η εξίσωση του χρονικού διαστήματος της παροχής του επιδόματος μητρότητας σε μισθωτές δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και ήδη θα προχωρήσουμε στην παραχώρηση του αντίστοιχου επιδόματος και για τις αυτοαπασχολούμενες. Πραγματικά πιστεύω ότι το πλέγμα των μέτρων αυτών τα οποία είτε ελήφθησαν, είτε πρόκειται να ληφθούν, θα βοηθήσει σημαντικά στην αύξηση του ποσοστού γονιμότητας στην Ελληνική κοινωνία.
- Κατά πόσο οι μετανάστες θα συνδράμουν στην στήριξη του δημογραφικού και με ποιο τρόπο;
Η εμπειρία η οποία έχουμε από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και όχι μόνο, είναι ότι η διεθνής μετανάστευση πραγματικά βοηθάει, και βοηθάει κυρίως όταν οι εισερχόμενοι μετανάστες είναι συμπληρωματικοί προς την εγχώρια εργασία, κάτι το οποίο το είδαμε πάρα πολύ ξεκάθαρα στη χώρα μας στη δεκαετία του 1990 και του 2000. Οι μετανάστες οι οποίοι ήρθαν στη χώρα μας, σε όλες οι μελέτες τις οποίες έχουμε διαθέσιμες, φαίνεται να έχουν πάρα πολύ μεγάλη και θετική επίδραση στην οικονομία μας. Το πολύ σημαντικό βέβαια στην περίπτωση αυτή, είναι να έχουμε όχι μόνο οικονομική ενσωμάτωση των μεταναστών στην οικονομία μας, αλλά να έχουμε και κοινωνική ενσωμάτωση. Πράγματι, αυτό σε μεγάλο βαθμό σε προηγούμενες γενιές έγινε και ελπίζουμε ότι αυτό θα γίνει και στις επόμενες.
- Ο πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί για αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ στο τέλος της 4ετίας. Πόσο εφικτό θεωρείτε πως είναι αυτό, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις ζητούν ελάφρυνση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους;
Παντού και πάντα οι επιχειρήσεις ζητούν μείωση του κόστους και μέτρα στήριξής τους. Αυτό δεν είναι και τόσο πρωτότυπο. Για την αύξηση του μισθού στην οποία αναφερθήκατε, αυτός είναι πραγματικά ένας στόχος. Τον μέσο μισθό δεν τον ελέγχει κυβέρνηση, η κυβέρνηση εκείνο το οποίο μπορεί να ελέγξει είναι τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και τον κατώτατο μισθό. Τα υπόλοιπα είναι μία διαδικασία αγοράς. Αλλά, πραγματικά πιστεύουμε ότι με τις εξελίξεις τις οποίες έχουμε, ειδικά ως προς τη μεταβολή της παραγωγικότητας της εργασίας και τον προσδοκώμενο πληθωρισμού στα επόμενα χρόνια, νομίζω ότι ο στόχος αυτός είναι απολύτως εφικτός και ελπίζω ότι στο τέλος τετραετίας αυτός ο στόχος θα δικαιωθεί. Τώρα για τα μέτρα στα οποία αναφέρεστε, για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους κυρίως, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί ότι θα μειώσει κατά μία επιπλέον ποσοστιαία μονάδα τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Να μην ξεχνάμε ότι στην προηγούμενη τετραετία υπήρξε μία πολύ γενναία μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες και σαν αποτέλεσμα, ενώ η χώρα μας βρισκόταν κοντά στην κορυφή της κατάταξης του μη μισθολογικού κόστους μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Τώρα, βρισκόμαστε περίπου στη μέση της κατανομής και νομίζω ότι ήταν ένα από τα μέτρα τα οποία βοήθησαν πάρα πολύ στην αύξηση της απασχόλησης και της μείωσης της ανεργίας την προηγούμενη τετραετία.
- Πληροφορίες αναφέρουν πως οι Έλληνες που έχουν ΑΦΜ αλλά δεν ζουν στην Ελλάδα είναι περίπου 600.000. Μεταξύ τους είναι και πολλοί νέοι, που ξενιτεύτηκαν την δεκαετία της κρίσης και δεν επέστρεψαν ποτέ. Τι μπορεί να τους προσφέρει η χώρα μας, για να τους κερδίσει ξανά;
Πρώτα-πρώτα αυτό το νούμερο που αναφέρεται πάρα πολύ συχνά, 600.000 ΑΦΜ κλπ, δεν είναι μόνο Ελλήνων πολιτών. Ίσα-ίσα ένα πράγμα το οποίο είδαμε κατά τη διάρκεια της κρίσης είναι ότι μεγάλοι αριθμοί από κοινότητες μεταναστών, οι οποίες μάλιστα ήταν για αρκετές δεκαετίες στην Ελλάδα, αποδεκατίστηκαν. Θέλω να πω με αυτό, ότι πράγματι υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ατόμων ελληνικής υπηκοότητας τα οποία εγκατέλειψαν τη χώρα στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και όπως καταλαβαίνετε το κίνητρο που θα έχουν για να γυρίσουν θα είναι μία ανθηρή οικονομία, η οποία δημιουργεί περισσότερες θέσεις εργασίας, θα δημιουργηθούν υψηλότερα εισοδήματα και περισσότερες ευκαιρίες. Παρεμπιπτόντως, πρέπει να πω ότι η κυβέρνηση έχει δώσει πολύ γενναία κίνητρα για επαναπροσέλκυση τέτοιων ατόμων. Μην ξεχνάτε ότι στα άτομα της κατηγορίας αυτής, η φορολογία μειώνεται στο μισό για μία επταετία από την επανεγκατάσταση τους στη χώρα μας και νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό κίνητρο. Αλλά, επαναλαμβάνω, ο κύριος μηχανισμός ο οποίος μπορεί να οδηγήσει στην επιστροφή των ατόμων αυτών στην πατρίδα μας, είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη οικονομική μεγέθυνση.
