«Γιατί κανείς δεν μιλάει για το κάρβουνο που καίει;»

«Αγαπητέ φίλε παρότι θα βρεθούμε -covid επιτρέποντος- το διήμερο των Χριστουγέννων, σου στέλνω αυτό το σημείωμα, με αφορμή το χθεσινό σας δημοσίευμα (σ.σ. «Οι Κεντρικές Τράπεζες διορθώνουν την «γραμμή» τους υπό την πίεση των αγορών») που αφορά στο γιατί οι Κεντρικές Τράπεζες ξαφνικά στα τέλη Οκτώβρη άρχισαν να υπαναχωρούν από το περιβόητο ιδεολόγημα της προσωρινότητας του πληθωρισμού». 

Με μια τέτοια εισαγωγή στο mail του ο κ. Χ συνήθως - όταν το κάνει -  θέλει να μου επισημάνει κάποια πλευρά του θέματος που, είτε μου έχει διαφύγει, είτε εκείνος εκτιμά ως περισσότερο σημαντική από εκείνη που έχουμε δώσει εμείς προσοχή στο δημοσίευμά μας. 

Χαμογέλασα γιατί το κάνει πάντα διακριτικά και συνέχισα να διαβάζω.

«Νομίζω ότι το report της BIS του Δεκέμβρη που παρουσιάζετε μιλάει από μόνο του, τόσο που σκέπτομαι πως δεν εμφανίσθηκε τυχαία στα τέλη του έτους.

Εγώ όμως θέλω να σου επισημάνω μία άλλη πλευρά που από όσο είδα στο τελευταίο Δελτίο της BIS υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. 

Θα γίνω σαφής. Το Δελτίο επιβεβαιώνει ότι η BIS αναγνωρίζει πως οι αγορές πίεσαν το δίμηνο Σεπτέμβρη – Οκτώβρη τις Κεντρικές Τράπεζες να αρχίσουν να αφήνουν στην άκρη το παραμύθι περί προσωρινότητας του πληθωρισμού και να αρχίσουν να αναγνωρίζουν την πραγματικότητα όπως αυτή είναι. 

Και η Fed ήταν η πρώτη που ανταποκρίθηκε μαζί με την BoE. 

Αυτό δεν είναι έκπληξη εδώ που τα λέμε... και αποτυπώθηκε στις ανακοινώσεις της Fed στο τελευταίο Συμβούλιο για το πότε και πως θα προχωρήσει στις αυξήσεις επιτοκίων, ενώ η BoE προχώρησε ήδη στην πρώτη αύξηση μέσα στο 2021. Μέχρι εδώ όλα καλά. 

Σε κάποιο άλλο σημείο όμως του Δελτίου η BIS που δεν αναφέρετε στο δημοσίευμά σας κάνει μία παρουσίαση της κατάστασης στον ιδιωτικό δανεισμό και στο εταιρικό χρέος. 

Εκεί σημειώνεται ότι περί το 80% των εταιρικών ομολόγων που έχουν κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα καθώς κλείνει το 2021 βρίσκονται, είτε λίγο πάνω, είτε ακριβώς, είτε κάτω από το όριο της πιστοληπτικής αξιολόγησης που χωρίζει την… κόλαση από τον παράδεισο. 

Δηλαδή του investment και του non investment grade, με το μεγαλύτερο ποσοστό τους (80%) να κινείται μεταξύ BB και ΒΒΒ. 

Ξέρεις τι σημαίνει αυτό; Και βέβαια ξέρεις, ρητορικό το ερώτημα…

Όταν λοιπόν εκεί στα τέλη Σεπτέμβρη – τέλη Οκτώβρη οι αγορές έδειξαν στις Κεντρικές Τράπεζες ότι δεν πιστεύουν το παραμύθι περί προσωρινότητας και άρχισαν να πιέζουν τις αποδόσεις προς τα πάνω (αυξήθηκαν τουλάχιστον 40 – 50 bp όπως αναφέρεται και στο δημοσίευμά  σας), αν κοιτάξεις το τι γινόταν στα εταιρικά ομόλογα θα δεις ανάλογες και περισσότερο βίαιες «πιέσεις»…

Πάουελ και Γιέλεν σε χρόνο μηδέν αντέδρασαν και άρχισαν τις δηλώσεις περί εγκατάλειψης της «προσωρινότητας» στα του πληθωρισμού αυξάνοντας την πυκνότητα των αναφορών για το πότε θα πρέπει να αρχίσει η αύξηση επιτοκίων. Οι αγορές διαπίστωσαν ότι η Fed... ακούει και σαν από θαύμα οι αποδόσεις επέστρεψαν εκεί που ήταν. 

Τι γίνεται όμως με την σκοτεινή πλευρά του εταιρικού χρέους; Αν αρχίσει η «διόρθωση» από τις Κεντρικές Τράπεζες, όσο αργά και αν προχωρήσει αυτή η περιοχή του εταιρικού χρέους που κινείται στα όρια του …γκρεμού και σου θυμίζω είναι περίπου το 80% των εταιρικών ομολόγων που κυκλοφορούν, θα υποστούν στην καλύτερη περίπτωση μία βίαιη υποτίμηση και στην χειρότερη θα καταλήξουν σαν την Evergrade, χωρίς όμως την υποστήριξη που έχει η Evergrade από τον γίγαντα που λέγεται κεντρική Τράπεζα της Κίνας… Αυτά τα «χαρτιά» είναι τα μόνα που δίδουν αποδόσεις στα funds και στις τράπεζες. Καταλαβαίνεις τι θα συμβεί αν αρχίσουν να γκρεμίζονται. Και δεν χρειάζεται να γκρεμιστούν όλα, αρκεί μια διολίσθηση του 20% - 30% των ΒΒΒ στο ΒΒ για να γίνει μια ζημιά που το 2008 θα μοιάζει παιδική εκδρομή…

Και εδώ στην κατηγορία αυτή σου θυμίζω ότι βρίσκεται η πλειονότητα των εταιρικών ομολόγων με ελληνικό διαβατήριο, πέρα από τα κρατικά ομόλογα. 

Επειδή όπως καταλαβαίνεις το ζήτημα είναι «κάρβουνο που καεί» έκανα μια προσπάθεια να δω τι σκέφτονται οι φίλοι μας στην Φρανκφούρτη που πάντα κινούνται καθυστερημένα, όπως άλλωστε και τώρα με τον πληθωρισμό… Ε’ λοιπόν δεν σου έχω καλά νέα. 

Διαπίστωσα, τουλάχιστον στο περιβάλλον που διατηρώ κάποια επαφή, μια …αμηχανία για το πως θα κινηθούν το 2022, που με ανησύχησε σφόδρα.

Η λογική που συνάντησα είναι αφενός του «βλέποντας και κάνοντας» και αφ’ εταίρου ότι έχουμε δοκιμάσει κάποια εργαλεία που «αποδείχθηκαν αποτελεσματικά» και αν χρειασθεί «θα τα ξαναχρησιμοποιήσουμε». 
Βέβαια η πυροσβεστική όταν χρησιμοποιείται, το σπίτι έχει πάρει ήδη φωτιά και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να περιορίσει τις ζημιές, αν προλάβει… Αν η ίδια λογική επικρατήσει και εδώ, δεν βλέπω λόγους για να μην ανησυχεί κανείς και μάλιστα περισσότερο από ότι το 2021…

Αυτά ήθελα να σου πω. 

Ελπίζω να σου μετέφερα τους προβληματισμούς μου και περιμένω να ακούσω τα σχόλιά σου όταν βρεθούμε τις γιορτές. 
Αν δεν υπάρξουν βέβαια στο μεταξύ απαγορεύσεις που δεν μας επιτρέψουν να τα πούμε από κοντά…

Με εκτίμηση κ. Χ.»

Γ. Αγγέλης