«Σε μια εποχή πολυκρίσεων, όπου η κλιματική κρίση, η ενεργειακή αβεβαιότητα, οι κυβερνοαπειλές και η γεωπολιτική αστάθεια αλληλοτροφοδοτούνται, το νερό αναδεικνύεται σε κορυφαίο παράγοντα ασφάλειας, ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής και –τελικά– δημοκρατίας» ανέφερε μεταξύ άλλων η Άννα Διαμαντοπούλου, Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα & την Ευρώπη μιλώντας στο Hellenic Water Forum 25, που διοργάνωσε η Boussias events.
Η υδρολογική πραγματικότητα στην Ευρώπη και στην Ελλάδα αλλάζει με δραματικούς ρυθμούς, καθιστώντας επιτακτική μια νέα στρατηγική προσέγγιση ανέφερε στην παρουσίαση της η κα Διαμαντοπούλου, η οποία επικαλούμενη τις ευρωπαϊκές προβλέψεις, ανέφερε πως μέχρι το 2050 οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν κατά 20%, ενώ το 40% της Ευρώπης, μόνο το 2024 αντιμετώπισε σοβαρά υδρολογικά φαινόμενα όπως ξηρασίες, πλημμύρες, υφαλμυρώσεις, ακραίες θερμοκρασίες και επιπτώσεις από το λιώσιμο των παγετώνων. «Η μετάβαση σε μια νέα υδρολογική εποχή δεν είναι πλέον σταδιακή, αλλά απότομη και απρόβλεπτη» σχολίασε η ίδια.
Η κα Διαμαντοπούλου αναφερόμενη στην ελληνική πραγματικότητα σχολίασε πως η Ελλάδα βρίσκεται πλέον σε «κόκκινο συναγερμό» , καθώς το 40% των υπόγειων υδάτων είναι κακής ποιότητας, οι απώλειες στα δίκτυα υπερβαίνουν το 50%, οι ταμιευτήρες βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά, οι υδροφόροι ορίζοντες υποβαθμίζονται ραγδαία, η Αττική διαθέτει 419 εκατ. κ.μ. αποθέματα, όταν η ετήσια κατανάλωση αγγίζει τα 400 εκατ. κ.μ., γεγονός που καταδεικνύει συνθήκες οριακής επάρκειας.
H Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα & την Ευρώπη υποστήριξε πως παρά το σταθερό ευρωπαϊκό πλαίσιο πολιτικών, η Ελλάδα δεν αξιοποίησε τις διαθέσιμες ευκαιρίες. «Δεν κατέθεσε ολοκληρωμένο σχέδιο στο Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ διαχρονικές παθογένειες –κατακερματισμός αρμοδιοτήτων, αποσπασματικές παρεμβάσεις, καθυστερήσεις σε σχέδια λεκανών απορροής, θεσμική ασυνέχεια– υπονομεύουν μια συνεκτική στρατηγική» τόνισε η ίδια για να συμπληρώσει στη συνέχεια πως το νερό, ως δημόσιο και κοινωνικό αγαθό, απαιτεί στιβαρή δημόσια ρυθμιστική αρχή, συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, επιστημονική τεκμηρίωση και συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με όσα ισχυρίστηκε η κα Διαμαντοπούλου οι δράσεις για το νερό που πρέπει να ληφθούν άμεσα είναι:
• Δημόσιος έλεγχος – Κοινωνικό αγαθό.
Το νερό δεν είναι προϊόν. Χρειάζεται σύμπραξη δημόσιου, αυτοδιοίκησης και ιδιωτικού τομέα, με πλήρη διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία.
• Δεκαετής χάρτης επενδύσεων.
Εθνικός σχεδιασμός για ύδρευση και άρδευση, προτεραιότητες ανά περιοχή, αποθήκευση νερού και εμ-πλουτισμό υδροφορέων.
• Εθνική Ψηφιακή Βάση Υδατικών Δεδομένων.
Ενιαίο σύστημα πραγματικού χρόνου με πρόσβαση σε κράτος, δήμους, περιφέρειες, επιστήμονες και πολίτες. Ανεξάρτητη Εθνική Αρχή Υδάτων για συντονισμό και διαφάνεια.
• Μείωση απωλειών στο 23% σε 5 χρόνια.
Εκσυγχρονισμός δικτύων, χρήση ψηφιακών εργαλείων, στοχοθεσία και λογοδοσία.
• Επαναχρησιμοποίηση νερού και αξιοποίηση βρόχινου.
Ανακύκλωση νερού, αξιοποίηση γκρίζων νερών, νέες τεχνολογίες. Το νερό δεν πρέπει να καταλήγει άσκοπα στη θάλασσα.
• Κοινωνικά δίκαιη τιμολόγηση.
Προστασία μικρών παραγωγών και ευάλωτων νοικοκυριών. Τιμολόγηση βάσει πραγματικής κατανάλωσης και κίνητρα εξοικονόμησης.
• Μεταρρύθμιση με περιφερειακή λογική.
Όχι οριζόντιες συγχωνεύσεις, αλλά στοχευμένη αναβάθμιση με σεβασμό στην τοπική πραγματικότητα, συμμετοχή αυτοδιοίκησης και επιστημονική υποστήριξη.
Η κα Διαμαντοπούλου ολοκλήρωσε την παρουσίασή της με την παράφραση του γνωστού συνθήματος που είχε βγει πριν από χρόνια για το νερό, «προσέχουμε για να έχουμε».
Πλέον η κα Διαμαντοπούλου πρότεινε πως θα πρέπει να λέμε: «Προβλέπουμε για να έχουμε». «Σήμερα απαιτείται πρόβλεψη, επιστημονική γνώση, συντονισμός και συνεργασία όλων των φορέων. Μόνο έτσι μπορεί η χώρα να διασφαλίσει επάρκεια, ανθεκτικότητα και δημοκρατική πρόσβαση στο πιο θεμελιώδες αγαθό: το νερό» σχολίασε η ίδια.
