Εξασφαλίζοντας την προεδρία του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP) της Ιαπωνίας, η Σαναέ Τακαΐτσι θα γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της 5ης ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη. Η 64χρονη σκληροπυρηνική συντηρητική που υπηρέτησε σε πολλά κυβερνητικά πόστα υπό τον εκλιπόντα Σίνο Άμπε τόνισε ότι θα «εργαστεί σκληρά» για να μετατρέψει «τις ανησυχίες των ανθρώπων για την καθημερινότητά τους και το μέλλον σε ελπίδα», με τον ιαπωνικό Nikkei 225 να χτυπά ρεκόρ.
Η άνοδός της «Σιδηράς Κυρίας» της χώρας - μέλους των G7 έρχεται σε μια περίοδο οικονομικής πίεσης στο εσωτερικό και τεταμένων σχέσεων στο εξωτερικό - και δοκιμάζει κατά πόσον το Τόκιο θα εντείνει την συντηρητική, φιλο-Αμπενομική ατζέντα που καθόρισε την περασμένη δεκαετία. Η νίκη της «Θάτσερ της Ιαπωνίας» έρχεται μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Σιγκέρου Ισίμπα, αφού το LDP έχασε την πλειοψηφία και στα δύο σώματα του κοινοβουλίου το 2024 και το 2025.
Στις 15 Οκτωβρίου, τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν θεωρητικά να εμποδίσουν την επικύρωση της Τακαΐτσι ως πρωθυπουργού, αν και οι αναλυτές λένε ότι ο κίνδυνος αυτού είναι χαμηλός. Το πρώτο καθήκον της είναι να εξασφαλίσει την υποστήριξη τουλάχιστον ενός κόμματος της αντιπολίτευσης για να σχηματίσει μια κυβέρνηση με λειτουργική πλειοψηφία, ανέφερε η ερευνητική εταιρεία BMI.
Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα: η ένταξη στο LDP με τη μορφή ενός συνασπισμού θα μπορούσε να αυξήσει την επιρροή τους, αλλά και να αποξενώσει τους ψηφοφόρους που είναι δυσαρεστημένοι με το κυβερνών κόμμα. Σε περίπτωση που η Τακαΐτσι καταλήξει σε deal, η κυβέρνησή της θα αντιμετωπίσει αρκετές προκλήσεις: από την κρίση του κόστους ζωής, τη διαχείριση των σχέσεων με τον Ντόναλντ Τραμπ, έως και τον μεγάλο αριθμό ξένων που διαμένουν ή επισκέπτονται την Ιαπωνία.
Abenomics 2.0;
Η Τακαΐτσι θεωρείται υποστηρίκτρια των «Abenomics», της οικονομικής στρατηγικής του Σίνο Άμπε, η οποία χαρακτηρίζεται από χαλαρή νομισματική πολιτική, δημοσιονομικές δαπάνες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Έχει στρέψει τα πυρά της στο σχέδιο της Τράπεζας της Ιαπωνίας για αύξηση στο κόστους δανεισμού, καθώς εγκατέλειψε το καθεστώς αρνητικών επιτοκίων τον Μάρτιο του 2024 ενώ τα διατήρησε στο 0,5%.
«Μπορούμε ήδη να υποθέσουμε ότι δεν θα επιβραδύνει τον πληθωρισμό, επειδή αν πρόκειται να εφαρμόσει τα Abenomics του παρελθόντος, δηλαδή ένα έντονα ασθενέστερο γεν, με περισσότερες κρατικές δαπάνες, σίγουρα θα αναζωπυρώσει τις πιέσεις στις τιμές», υπογράμμισε ο Γουίλιαμ Πεσέκ, συγγραφέας του βιβλίου «Japanization: What the World Can Learn from Japan’s Lost Decades».
Η ίδια έχει ζητήσει μια σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα και τάσσεται επίσης υπέρ της αναθεώρησης του ειρηνιστικού συντάγματος της Ιαπωνίας, ιδίως του Άρθρου 9, το οποίο αποκήρυξε το δικαίωμα της χώρας να διεξάγει πόλεμο. Ο πρώην υπουργός οικονομικής ασφάλειας θεωρείται επίσης φιλική προς την Ταϊβάν, κάτι που θα μπορούσε να αναστατώσει το Πεκίνο.
Ο πρόεδρος της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-Τε, χαρακτήρισε την Τακαΐτσι ως «ένθερμη φίλη της Ταϊβάν» και εξέφρασε την ελπίδα ότι οι δύο πλευρές «μπορούν να ανεβάσουν τις σχέσεις Ταϊβάν-Ιαπωνίας σε νέο επίπεδο». Οι προηγούμενες επισκέψεις της στο αμφιλεγόμενο Ιερό Γιασουκούνι, το οποίο τιμά τους νεκρούς πολέμου της Ιαπωνίας, συμπεριλαμβανομένων των εγκληματιών πολέμου, έχουν προκαλέσει οργή σε Κίνα και Νότια Κορέα, που θεωρούν τον χώρο ως σύμβολο της πολεμικής επιθετικότητας του Τόκιο.
Η Τακαΐτσι θα είναι «πολύ, πολύ προσεκτική» στον τρόπο που επικοινωνεί τις απόψεις της, ειδικά στην εξωτερική πολιτική», σημείωσε στο CNBC ο Κέι Οκαμούρα, διευθύνων σύμβουλος και διαχειριστής χαρτοφυλακίου της Neuberger Berman. Καταλαβαίνει ότι πρέπει να διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με Κίνα, Κορέα, ειδικά και με ΗΠΑ επειδή όλες έχουν πολύ μεγάλο αντίκτυπο για τις ιαπωνικές εξαγωγές. Δεν έχει εγκαταλείψει τις έντονες εθνικιστικές της απόψεις και πρέπει να παρακολουθούμε τις κινήσεις της» κατέληξε.
