Βρυξέλλες, Μαρία Βασιλείου
Στη χαμηλότερη του αναμενόμενου ανάπτυξη κατά το τελευταίο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς απέδωσε ο αρμόδιος επίτροπος για τις οικονομικές υποθέσεις Πιέρ Μοσκσοβισί, την αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία το 2018 και 2019.
Όπως υποστήριξε ο κ. Μοσκοβισί, κατά την παρουσίαση σήμερα Πέμπτη των εαρινών οικονομικών προβλέψεων της Κομισιόν, αναμένει ότι την τρέχουσα χρονιά θα υπάρξει ενίσχυση με δυναμικό τρόπο των επενδύσεων, αλλά και πρόοδος στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, εξελίξεις, που θα στηρίξουν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.
Παράλληλα, ο κ. Μοσκοβισί τόνισε ότι δεν βλέπει διασύνδεση της αναθεώρησης των προβλέψεων για την ανάπτυξη της Ελλάδας την τρέχουσα και την επόμενη χρονιά (σε σύγκριση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις) με τον σχεδιασμό της εξόδου της χώρας από το πρόγραμμα στήριξης. Επανέλαβε ότι «είμαστε εντός τροχιάς για έξοδο από το πρόγραμμα στις 21 Ιουνίου», ενώ σημείωσε ότι το επόμενο διάστημα «θα εργαστούμε για την ελάφρυνση του χρέους». Την ίδια ώρα, όμως, τόνισε ότι «όλοι θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους», απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς τόσο στην ελληνική κυβέρνηση για προώθηση των μεταρρυθμίσεων και ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων της τέταρτης αξιολόγησης όσο και στους δανειστές, στους κόλπους των οποίων υπάρχει διαφωνία για τον τρόπο εφαρμογής του επονομαζόμενου γαλλικού μηχανισμού για την ελάφρυνση του χρέους.
Ο αρμόδιος επίτροπος τόνισε, εξάλλου, ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί η τέταρτη αξιολόγηση από τις ελληνικές αρχές, να γίνει καλύτερη επεξεργασία της στρατηγικής για την ανάπτυξη της ελληνικής κυβέρνησης για την οποία «υπάρχει μία ισχυρή βάση που πάντα μπορεί να βελτιωθεί» και να υπάρξει συμφωνία στα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
«Χαμηλώνει στο 1,9% ο πήχης για την ανάπτυξη το 2018»
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στις εαρινές προβλέψεις η ευρωπαϊκή Επιτροπή χαμηλώνει τον πήχη για τον ρυθμό ανάπτυξης στο 1,9% για φέτος και στο 2,3% για το 2019 (από 2,5% ανά έτος στις προηγούμενες προβλέψεις).
Όπως αναφέρεται στην έκθεση «η οικονομία της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 1,4% το περασμένο έτος και σηματοδοτεί την πρώτη φορά που η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ υπερβαίνει το 1 % από το 2007».
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι «η οικονομική ανάκαμψη αναμένεται να επιταχυνθεί, εφόσον το πρόγραμμα στήριξης της σταθερότητας ολοκληρωθεί επιτυχώς. Η ανεργία αναμένεται να πέσει κάτω από το 20% έως το 2019, για πρώτη φορά από το 2011.
Με δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2017, για δεύτερο κατά σειρά έτος, η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ποσοστού 3,5 % του ΑΕΠ τόσο το 2018 όσο και το 2019».
Αν και τα στοιχεία για το 2017 ήταν χαμηλότερα των προβλέψεων, ωστόσο είναι η πρώτη φορά από το 2006 που η οικονομία της Ελλάδας κατέγραψε ανάπτυξη και τα τέσσερα τρίμηνα του έτους.
Σχετικά με τα πλεονάσματα, όπως αναφέρεται, η Ελλάδα προβλέπεται να επιτύχει τον στόχο του ESM για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και να τον διατηρήσει το 2019, όπως έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης του προγράμματος. Η πρόβλεψη συνυπολογίζει τα δημοσιονομικά μέτρα που υιοθετήθηκαν κατά την διάρκεια του προγράμματος, περιλαμβανομένων των μέτρων που συμφωνήθηκαν τον Μάιο του 2017, τα οποία προβλέπεται ότι θα υιοθετηθούν μετά τη λήξη του προγράμματος. Λόγω της προβλεπόμενης συμμόρφωσης προς τους δημοσιονομικούς στόχους, η Κομισιόν υποθέτει πως αυτό το πακέτο μέτρων θα εφαρμοστεί με τρόπο που θα είναι ουδέτερος για τον προϋπολογισμό. Το πακέτο μέτρων περιλαμβάνει αναπροσαρμογή όλων των συντάξεων με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, κάτι που θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2019. Η δημοσιονομική επίπτωση αυτού αναμένεται να αντισταθμιστεί από μια αύξηση των κοινωνικών και επενδυτικών δαπανών.
Ειδικότερα αναφέρεται ότι το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας έφτασε το 0,8% του ΑΕΠ το 2017, υπεραποδίδοντας σημαντικά –κατά περίπου 2 ½ % του ΑΕΠ- του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% σύμφωνα με τον στόχο του προγράμματος του ESM. Αυτό το αποτέλεσμα στηρίχθηκε από πολλά μέτρα, ιδιαίτερα τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2016 και τη μεταρρύθμιση στην έμμεση φορολόγηση. Ωστόσο, η μεταγενέστερη επίδραση της υπεραπόδοσης είναι πιθανό να είναι περιορισμένη, καθώς επιτεύχθηκε εν μέρει μέσω των χαμηλότερων του αναμενόμενου δαπανών και μιας σειράς προσωρινών παραγόντων, περιλαμβανομένης της πληρωμής ληξιπρόθεσμων φόρων μέσω της εθελοντικής αποκάλυψης. Το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί σε 0,4% του ΑΕΠ το 2018 και το 0,2% το 2019. Για το χρέος αναφέρεται ότι μειώθηκε από το 180,8% του ΑΕΠ το 2016 στο 178,6% το 2017 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω λόγω των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και του ταχύτερου ρυθμού ονομαστικής ανάπτυξης.
Όσον αφορά στις επενδύσεις επισημαίνεται ότι αυξήθηκαν κατά 9,6% με σημαντική αύξηση το τελευταίο τρίμηνο, κυρίως λόγω των εταιρικών επενδύσεων. Ως εκ τούτου οι επενδύσεις έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη, με συνεισφορά 1,1%. Η ιδιωτική κατανάλωση πρόσθεσε μόλις 0,1%, ενώ η δημόσια κατανάλωση προκάλεσε μείωση 0,2% στην ανάπτυξη. Ο εξαγωγικός τομέας επωφελήθηκε της υψηλότερης ζήτησης στο εξωτερικό, ωστόσο οι εισαγωγές που έγιναν προκειμένου να τονωθούν οι εξαγωγές και οι επενδύσεις παρέμειναν υψηλές. ο τουριστικός κλάδος αναμένεται να έχει μια ακόμα πολύ ευνοϊκή σεζόν φέτος. Οι εξαγωγές αγαθών αναμένεται να αγγίξουν ιστορικά υψηλά. Ωστόσο, η ζήτηση για εισαγωγές επίσης αναμένεται να είναι ισχυρή λόγω της επενδυτικής ανάπτυξης.
Οι άτονες επιδόσεις στην ιδιωτική κατανάλωση δείχνουν πως τα νοικοκυριά μπορεί να είναι πιο πιεσμένα οικονομικά απ’ όσο εκτιμώνταν προηγουμένως και πως οι σημαντικές βελτιώσεις στην απασχόληση παίρνουν περισσότερο χρόνο για να «μεταφραστούν» σε ανάπτυξη της κατανάλωσης. Οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αναπτύσσονται δυναμικά και τις δυο χρονιές, με τη στήριξη των περαιτέρω βελτιώσεων του οικονομικού κλίματος και του συνεχιζόμενου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να εκκαθαρίσει τις εκκρεμείς οφειλές της, οι άμεσες ξένες επενδύσεις και η στήριξη από τους διεθνείς χρηματοοικονομικούς θεσμούς αναμένεται να παράσχουν επιπλέον ρευστότητα.
Όσον αφορά στην αγορά εργασίας αναμένεται ότι η απασχόληση θα συνεχίζει να ενισχύεται. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 2,1% το 2017. Η ανεργία μειώθηκε στο 21,5% και αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από το 20% μέχρι το 2019.
Πάντως η Κομισιόν τονίζει στην έκθεση ότι οι προοπτικές εξαρτώνται από την ομαλή ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης και υποθέτουν την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος στήριξης του ESM.
