Με τη διενέργεια της Μελέτης Σκοπιμότητας (feasibility study) θα προχωρήσει η προετοιμασία για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας, όπως αποφάσισαν στελέχη των Διαχειριστών των δύο χωρών (ΑΔΜΗΕ και National Grid Saudi Electricity Company) σε συνάντηση που είχαν την προηγούμενη Πέμπτη.
Αντικείμενο της συνάντησης ήταν ο κοινός προγραμματισμός των επόμενων βημάτων για την περαιτέρω ωρίμανση του πρότζεκτ. Υπενθυμίζεται πως για την προετοιμασία του οι δύο Διαχειριστές έχουν ιδρύσει από τον Φεβρουάριο του 2024 την κοινή εταιρεία ειδικού σκοπού «Σαουδοαραβική Ελληνική Ηλεκτρική Διασύνδεση». Σκοπός της εταιρείας είναι να εκπονήσει, μέσω κοινών ομάδων εργασίας, τις μελέτες για την εμπορική βιωσιμότητα του έργου. Ο ΑΔΜΗΕ και η National Grid κατέχουν μερίδιο 50% έκαστος στη «Saudi – Greek Interconnection».
Η μελέτη σκοπιμότητας θα αποτελέσει ορόσημο στην προοπτική υλοποίησης του πρότζεκτ, καθώς από αυτήν θα προκύψουν τα ακριβή τεχνικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει αυτό. Επίσης, θα καθορίσει τις νέες υποδομές που θα χρειαστούν για τη στήριξη της λειτουργίας του, όπως για παράδειγμα τις τοπικές αναβαθμίσεις που θα χρειαστεί να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση στο ελληνικό σύστημα μεταφοράς.
«Έρχεται» η Τελική Επενδυτική Απόφαση
Εκτιμάται πως η μελέτη θα είναι έτοιμη το αργότερο τον Μάιο του 2026, ώστε στη συνέχεια να αναλυθούν τα πορίσματά της. Από αυτή την ανάλυση, θα εξαρτηθεί και η «τύψη» της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης για τη διασύνδεση. Ο βασικός σχεδιασμός τοποθετεί το συνολικό μήκος της διασύνδεσης στα 2.000 χλμ. περίπου. Τμήμα της προτεινόμενης όδευσης διέρχεται υποθαλάσσια μέσω του Σουέζ.
Η στρατηγική σημασία που αποδίδουν οι δύο χώρες στη δημιουργία ενός διαδρόμου «πράσινης» ενέργειας μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ευρώπης, που θα διέρχεται μέσα από την Ελλάδα, είχε επιβεβαιωθεί σε συνάντηση στο Ριάντ στις αρχές του έτους ανάμεσα στον τότε Έλληνα Υπουργό ΠΕΝ, Θόδωρο Σκυλακάκη, και τον ομόλογό του, Υπουργό Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκηπα Abdulaziz bin Salman al Saud.
«Κλειδί» για την ασφάλεια οι ηλεκτρικές λεωφόροι
Αναφορά στην ανάγκη ανάπτυξης ανάλογων διασυνδέσεων έκανε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, από το βήμα του 14ου Αραβο-Ελληνικού Οικονομικού Φόρουμ, που διεξήχθη το διήμερο 27-28 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Ο κ. Μανουσάκης υπογράμμισε πως με δεδομένο πως οι ανανεώσιμες πηγές θα γίνουν αργά ή γρήγορα ο απόλυτος πρωταγωνιστής στο ενεργειακό μίγμα, έργα που θα διασυνδέουν επιμέρους αγορές ή γεωγραφικές ζώνες θα θωρακίσουν την ασφάλεια ενεργειακής τροφοδοσίας.
Την ίδια στιγμή, τα έργα αυτά είναι αναγκαία ώστε το πλεόνασμα «πράσινης» παραγωγής να μπορεί να μεταφερθεί στα σημεία κατανάλωσης, ώστε να καλύπτεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό της ζήτησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας (δηλαδή ότι βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων) τής δίνει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε ενεργειακό hub.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της ΑΔΜΗΕ απεύθυνε μήνυμα στην επενδυτική κοινότητα να ασχοληθεί με ιδιαίτερη προσοχή με τον κλάδο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος όπως δείχνουν όλες οι προβλέψεις πρόκειται να αναπτυχθεί σημαντικά τα επόμενα έτη.
Διακίνηση «πράσινης» ενέργειας
Η προοπτική υλοποίησης του πρότζεκτ εντάσσεται στη στρατηγική του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και του ΑΔΜΗΕ να συμμετάσχουν, ενεργά, στην υλοποίηση των μεγάλων ενεργειακών διαδρόμων για τη μεταφορά προς την Ευρώπη καθαρής ενέργειας από τη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Αξίζει να σημειωθεί ότι, με ορίζοντα το 2030, η Σαουδική Αραβία σχεδιάζει να αναπτύξει 130 GW ανανεώσιμων πηγών.
Επομένως, με δεδομένες τις τεράστιες δυνατότητες που υπάρχουν σε αυτές τις περιοχές -λόγω των διαθέσιμων εκτάσεων και του πλούσιο ηλιακού δυναμικού- για την παραγωγή άφθονου «πράσινου» ρεύματος, η Ελλάδα συγκεντρώνει σημαντικές πιθανότητες να αποτελέσει «πύλη» εισόδου καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας, για τις ευρωπαϊκές αγορές.
Στην ίδια λογική βασίζεται και η προοπτική του GREGY, αυτή τη φορά για τη μεταφορά οικονομικά προσιτής και καθαρής ενέργειας από την Αίγυπτο. Από την άλλη πλευρά, για τη μεταφορά της ενέργειας στα ευρωπαϊκά κέντρα κατανάλωσης, ο ΑΔΜΗΕ ωριμάζει το πρότζεκτ του «Green Aegean», που φιλοδοξεί να τροφοδοτήσει με «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια τον γερμανικό νότο.