Φόρμουλα και μοντέλα για την υλοποίηση νέων οδικών έργων στην Αττική ώστε να αποσυμφορηθεί το Λεκανοπέδιο από το καθημερινό μποτιλιάρισμα στους οδικούς άξονες, φαίνεται να αναζητούν στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Και μπορεί ήδη να είναι σε «τροχιά» προκήρυξης, και εν συνεχεία, κατασκευής ο Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά, όπως προ ημερών προανήγγειλε το insider.gr, το πρώτο οδικό έργο που προχωρά στην Αττική έπειτα από χρόνια, ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι αν και σημαντικό, δεν αρκεί.
Ως εκ τούτου, όπως και άλλες φορές έχουμε αναφέρει, επανέρχονται στο προσκήνιο τα υπόλοιπα έργα που κατά καιρούς έχουν συζητηθεί για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών έχει ξεκινήσει παράλληλα εκ νέου η ζύμωση για τα υπόλοιπα, αναγκαία για την Αττική, οδικά έργα.
Πρόκειται για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, όπως π.χ. προς Ραφήνα και Λαύριο, της Λ. Κύμης, την περίφημη σήραγγα Ηλιουπόλεως προς τα νότια προάστια και την Λ. Βουλιαγμένης (με γνώμονα να μην φρακάρουν λόγω της νέας πόλης στο Ελληνικό), καθώς και το οδικό έργο Ελευσίνα – Οινόφυτα (θα δώσει «ανάσες» στον Κηφισό βγάζοντας βαρέα οχήματα από τον δρόμο).
Τα σενάρια, τα νέα έργα, οι υφιστάμενες συμβάσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες τα προαναφερόμενα έργα εξετάζονται ανεξάρτητα από τις Πρότυπες Προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις. Μεταξύ άλλων στα σενάρια που συζητιόνται περιλαμβάνεται η σύνδεσή τους με τις υφιστάμενες παραχωρήσεις, χωρίς πάντως να έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις. Αν δηλαδή βρεθεί φόρμουλα να ανατεθούν σε παραχωρησιούχους με παράλληλη, για παράδειγμα, χρονική επέκταση των συμβάσεων, αν συσχετισθούν με χρηματοοικονομικούς όρους, κ.α.. Να θυμίσουμε ότι κατά το παρελθόν ανάλογα εγχειρήματα για υλοποίηση έργων στην Αττική από τους κατασκευαστές (και τους παραχωρησιούχους) με αντάλλαγμα να επεκταθούν χρονικά οι συμβάσεις, «σκόνταψαν», μεταξύ άλλων, και στην Ευρώπη που δεν συναινούσε.
Το χρηματοδοτικό, δηλαδή η εξασφάλιση κεφαλαίων φαντάζει ως το μεγαλύτερο πρόβλημα, με τις Βρυξέλλες να έχουν «κλείσει τις κάνουλες» για νέα οδικά έργα στην Αττική, ως εκ τούτου, φαίνεται να εξετάζονται διάφορα σενάρια που εμπλέκουν ακόμα και τις υφιστάμενες συμβάσεις παραχώρησης στην Αττική ή πέριξ του Λεκανοπεδίου. Προφανώς, η εξίσωση δεν είναι εύκολη και ίσως μια λύση να έφερνε αντιδράσεις από τον ανταγωνισμό στον κλάδο αλλά και την Ευρώπη.
Όπως μόλις προ ημερών αναδείξαμε, ο υφυπουργός Υποδομών, Ν. Ταχιάος, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Green Deal 2025», συμφώνησε ότι χρειάζονται έργα αλλά ζήτησε ρεαλισμό. Μάλιστα, μιλώντας για τις περίφημες Πρότυπες Προτάσεις, για την επέκταση της Δυτικής Περιφερειακής Αττικής προς τη Λ. Βουλιαγμένης μέσω τούνελ (σήραγγα Ηλιούπολης), έργο που συνδέεται με το project της Lamda στο Ελληνικό, επανέλαβε ότι δεν έχει καν «ανοίξει ο φάκελος», υπάρχει κάποια αίσθηση για την χάραξη, ενώ η χρηματοδότηση στηρίζεται, βάσει της πρότασης των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, σε πληρωμές διαθεσιμότητας και δημόσια συνδρομή. Αναλόγως της χρήσης ή όχι του τούνελ από βαρέα οχήματα, θα επηρεαστεί και το μοντέλο χρηματοδότησης και το κόστος. Ωστόσο, ενδέχεται τα έργα να βγούνε εκτός του εν λόγω μοντέλου.

Για το έργο Ελευσίνα – Οινόφυτα (πρόταση της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), κόστους 500 εκατ. ευρώ, σημείωνε ότι σχετίζεται με την ανάπτυξη logistics στη Δυτική Αττική, θα συμβάλει στην ύπαρξη διεξόδου οχημάτων προς τη Β. Ελλάδα χωρίς την χρήση του ΠΑΘΕ, ωστόσο, κι εδώ δεν έχει ανοίξει ο φάκελος που φαίνεται να προβλέπει μοντέλο σύμβασης παραχώρησης.
Ο κ. Ταχιάος συμφώνησε ότι η επέκταση της Λ. Κύμης (κόστους 350 εκατ. με ανάδοχο σχήμα τους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR) θα έδινε λύσεις, πλην όμως, οι πιστώσεις ήταν… μηδενικές, άρα, πέραν των δικαστικών προβλημάτων υπάρχει και θέμα χρηματοδότησης. Πάντως, ο υφυπουργός Υποδομών θεωρεί ότι ένα από τα έργα που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν και να «κουμπώσουν» σε μια παραχώρηση είναι αυτό (με την Αττική Οδό). Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί, ότι απαντώντας ουσιαστικά στον κ. Στασινό που έθεσε θέμα επέκτασης χρονικής των συμβάσεων με αντάλλαγμα οι παραχωρησιούχοι να κάνουν νέα έργα, ο κ. Ταχιάος είχε πει ότι είναι πολύπλοκο θέμα, θέλει ευρωπαϊκές εγκρίσεις (π.χ. DC Comp κ.α.), ενώ δεν φέρει απαραιτήτως οφέλη στους επενδυτές καθώς όσο επεκτείνεται ο χρόνος της σύμβασης τόσο γίνεται λιγότερο συμφέρουσα η απόδοση για τον επενδυτή. Επίσης, το αντικείμενο ενός νέου έργου θα πρέπει να συνδέεται με την υφιστάμενη παραχώρηση.
Κατά συνέπεια, φαίνεται στην κυβέρνηση να αναγνωρίζεται η αναγκαιότητα για οδικές παρεμβάσεις στην Αττική, να εξετάζονται μοντέλα και σενάρια, αλλά να μην έχουν «κλειδώσει» αποφάσεις λόγω πολυπλοκότητας.
Αναφορικά με την μικρής κλίμακας παρέμβαση στην έξοδο της Μεταμόρφωσης στην Αττική Οδό, αναμένονται στο υπουργείο Υποδομών οι οριστικές μελέτες από τον Όμιλο ΓΕΚ Τέρνα. Μια πρώτη εκτίμηση αναφέρει πως το κόστος του έργου θα είναι περί τα 10 εκατ. ευρώ.
Ο τριπλός κόμβος Σκαραμαγκά
Όσον αφορά στο έργο που θα προχωρήσει, τον Τριπλό Κόμβο Σκαραμαγκά, που έχει εξασφαλισμένα κεφάλαια, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, παρουσία του Περιφερειάρχη Αττικής, Νίκου Χαρδαλιά, δημάρχων της Δυτικής Αττικής και βουλευτών ανακοίνωσε χθες την προκήρυξη του έργου «Κατασκευή τριών ανισόπεδων κόμβων στην ευρύτερη περιοχή του Σκαραμαγκά και ολοκλήρωση ημιδιανοιχθέντος τμήματος της περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω για τη σύνδεσή της με την Ε.Ο. Αθηνών – Κορίνθου», προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ.
Η προκήρυξη του έργου το οποίο, όπως ειπώθηκε χθες από τα στελέχη του υπουργείου Υποδομών, θα εξυπηρετεί περισσότερα από 130.000 οχήματα ημερησίως, αναμένεται άμεσα, ωστόσο είναι άγνωστο το πότε θα ανατεθεί ώστε να ξεκινήσει. Με την ολοκλήρωσή του θα αναβαθμιστεί ο οδικός διάδρομος Σχιστού – Σκαραμαγκά – Αιγάλεω και θα επέλθει μείωση της κυκλοφορίας στη Λεωφόρο Κηφισού. Γενικότερα η προσδοκία είναι να βελτιωθούν οι κυκλοφοριακές συνθήκες και να ενισχυθεί η οδική ασφάλεια σε ένα από τα πλέον επιβαρυμένα τμήματα του Λεκανοπεδίου.
Ειδικότερα ως προς το έργο που δρομολογήθηκε, το φυσικό του αντικείμενο περιλαμβάνει τρεις κύριους ανισόπεδους κόμβους:
- Τον Ανισόπεδο Ημικόμβο Σκαραμαγκά, που θα συνδέει την Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Αιγάλεω (ΔΠΛΑ) με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου και τη Λεωφόρο Σχιστού.
- Τον Αναβαθμισμένο Ανισόπεδο Κόμβο Σχιστού, με ανακατασκευή της υπάρχουσας γέφυρας για εξυπηρέτηση στη Ε.Ο. Αθηνών – Κορίνθου και τη Δυτική Περιφερειακή (2 λωρίδες) και κατασκευή δεύτερης γέφυρας άνω διάβασης για κίνηση από Αθήνα προς Σχιστό,
- Τον νέο Ανισόπεδο Κόμβο Ναυπηγείων, που θα αντικαταστήσει τον σημερινό ισόπεδο σηματοδοτούμενο κόμβο στη διασταύρωση της Λεωφόρου Σχιστού με την οδό Παλάσκα.
Προβλέπεται επίσης η ολοκλήρωση του τελευταίου τμήματος της ΔΠΛΑ, μήκους 1,5 χλμ., καθώς και η αναβάθμιση της Εθνικής Οδού Αθηνών–Κορίνθου μεταξύ Σκαραμαγκά και Σχιστού, μεταξύ του ανισόπεδου ημικόμβου Σκαραμαγκά και ανισόπεδου κόμβου Σχιστού με αύξηση και αναδιαμόρφωση των λωρίδων κυκλοφορίας αυτής.
Επιπροσθέτως, περιλαμβάνονται η κατασκευή του απαιτούμενου δικτύου συλλεκτήρων ομβρίων της περιοχής, που εξυπηρετεί και τα παραπάνω οδικά έργα και τα λοιπά συνοδά έργα, όπως συνδέσεις με τοπικά οδικά δίκτυα, ισόπεδοι κόμβοι, παράπλευρα οδικά δίκτυα, έργα διευθέτησης ρεμάτων, αποχέτευσης ομβρίων - αποστράγγισης, και έργα σήμανσης και ασφάλισης.
Ακόμη προβλέπονται και 3 Προαιρέσεις: 1: Η κατασκευή μέρους των κλάδων Κορίνθου – Σχιστό και Σχιστό – Αθήνα του Ανισόπεδου Κόμβου Σχιστού και του κλάδων Αθήνα – Παλάσκα και Παλάσκα Σχιστό του Ανισόπεδου Κόμβου Ναυπηγείων. 2: οι εργασίες συντήρησης / επισκευής της υφιστάμενης γέφυρας του Ανισόπεδου Κόμβου Σχιστού και 3: η κατασκευή ημικόμβου σύνδεσης με την περιοχή του Ασπροπύργου.