Εξαιρετικά πολύπλοκο αποδεικνύεται το παζλ των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης στη νέα πρόταση αναθεώρησης του «Ελλάδα 2.0» που καλείται να υποβάλλει η χώρα μας στις Βρυξέλλες μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, καθώς θα πρέπει να γίνει μια μετακίνηση επενδύσεων λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες των διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων όπως του ΕΣΠΑ αλλά και Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Η νέα αναθεώρηση, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας, Νίκου Παπαθανάση, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για τα αναπτυξιακά προγράμματα, θα έχει ένα εύρος αντίστοιχο με την προηγούμενη αναθεώρηση του καλοκαιριού και θα αφορά έργα της τάξης των 800-900 εκατ. ευρώ.
Όπως εξήγησε ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ορέστης Καβαλάκης, στόχος της αναθεώρησης είναι να γίνει μια απλοποίηση στην περιγραφή των οροσήμων του «Ελλάδα 2.0» για να είναι πιο εύκολη η αξιολόγηση αλλά και να καθοριστούν τα έργα που κινδυνεύουν να μην ολοκληρωθούν μέσα στους επόμενους μήνες και να αντικατασταθούν τα κονδύλια με άλλα έργα που πάνε καλύτερα από το αναμενόμενο.
Ταμείο Ανάκαμψης: Τι θα γίνει με τα έργα που μένουν πίσω
Τι θα γίνει όμως με τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης που δεν θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν κατά 100%; Σύμφωνα με τον κ. Παπαθανάση κάποια θα μεταφερθούν στο ΕΣΠΑ, κάποια άλλα θα ενταχθούν στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που ξεκινούν το 2026 όπως το Ταμείο Απαναθρακοποίησης και το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, ενώ κάποια άλλα θα χρηματοδοτηθούν από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, δηλαδή από εθνικούς πόρους.
Η κατάσταση αναμένεται να ξεκαθαρίσει μέσα στις επόμενες 10 ημέρες όμως όπως φαίνεται τελικά στο Ταμείο Ανάκαμψης αναμένεται να μείνουν και να ολοκληρωθούν κατά 100% οι ανακαινίσεις νοσοκομείων και τα κέντρα πρωτοβάθμιας υγείας, για τα οποία είχαν χτυπήσει «καμπανάκι» τα στελέχη της Κομισιόν κατά την πρόσφατη επίσκεψή τους στη χώρα μας.
Από την άλλη, όπως είχε γράψει το insider.gr, εκτός Ταμείου Ανάκαμψης οδεύουν διάφορα ενεργειακά έργα όπως το πρόγραμμα «Απόλλων» - Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή και λειτουργία ΑΠΕ με συστήματα αποθήκευσης, με σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων νοικοκυριών. Στο «κόκκινο» βρίσκονται η υπόγεια αποθήκη CO2 στον Πρίνο αλλά και ο αντλησιοταμιευτικός σταθμός της Αμφιλοχίας.
Ο κ. Παπαθανάσης εκτίμησε πως το κομμάτι του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης θα ολοκληρωθεί κατά 90% εντός προθεσμίας. Σύμφωνα με τον ίδιο για το τμήμα που θα ολοκληρωθεί μετά από τις προθεσμίες, το οποίο εκτιμάται σε κόστος περίπου 40 εκατ. ευρώ, θα αναζητηθεί χρηματοδότηση από άλλα εργαλεία η ακόμη και από το Εθνικό ΠΔΕ.
Οι αντικαταστάτες
Οι απεντάξεις αφήνουν ένα κενό, το οποίο θα καλυφθεί εν μέρει από νέα έργα που θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι, με τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Οικονομίας να δίνει το παράδειγμα των δράσεων υποδομών διαχείρισης υγρών αποβλήτων και λυμάτων που είχαν ξεκινήσει από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο και είχαν προγραμματιστεί για το ΕΣΠΑ 2021-2027 ως μεταφερόμενο έργο. Έτσι θα δημιουργηθεί και χώρος στο ΕΣΠΑ για τα έργα που θα μεταφερθούν εκεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ακόμη, θα αξιοποιηθούν και οι υπερδεσμεύσεις του «Ελλάδα 2.0» με δράσεις που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά προορίζονται για χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους. Επιπλέον, θα ενισχυθούν δράσεις που ήδη πάνε καλά αλλά και είναι εύκολο να ολοκληρωθούν, όπως για παράδειγμα οι προληπτικές εξετάσεις, τα ψηφιακά φροντιστήρια.
Γενικότερα, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΘΟ, υπάρχει ευελιξία αρκεί στο τέλος να τηρούνται τα όρια του κανονισμού του Μηχανισμού Ανάκαμψης για διάθεση τουλάχιστον του 20% των κονδυλίων για ψηφιακές δράσεις και τουλάχιστον του 38% για «πράσινες» δράσεις.
