Στην τελική φάση με συνεχή πάρε – δώσε μεταξύ Αθηνών και Βρυξελλών βρίσκεται η νέα αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0», με στόχο να καθοριστεί η περίμετρος των έργων που θα ολοκληρωθούν επιτυχώς μέχρι τις 31 Αυγούστου 2026 ώστε να μην χαθούν τα 5,7 δισ. ευρώ επιδοτήσεων που απομένουν στη χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ταμείο Ανάκαμψης: Τι μπαίνει και τι βγαίνει από το πρόγραμμα
Το μεγάλο ερώτημα είναι το τι θα βγει και τι θα μπει από το πρόγραμμα. Τα στελέχη της Κομισιόν που ήταν στην Αθήνα εντοπίζουν προβλήματα σε μια σειρά από έργα που έχουν να κάνουν με την κοινωνική κατοικία και την Υγεία, ειδικά στις ανακαινίσεις νοσοκομείων και στα τοπικά κέντρα υγείας.
Καθυστερήσεις καταγράφονται και σε μια σειρά από ενεργειακά έργα. Όπως έγραφε το insider.gr, στο «κόκκινο» βρίσκεται η υποθαλάσσια αποθήκη CO2 στον Πρίνο, ενώ εκτός «Ελλάδα 2.0» αναμένεται να βγει και το «Απόλλων» - Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή και λειτουργία ΑΠΕ με συστήματα αποθήκευσης, με σκοπό την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ευάλωτων νοικοκυριών. Στενά είναι τα περιθώρια και για τη δράση «Μπαταρίες στις Επιχειρήσεις». Στα έργα Υποδομών υπό παρακολούθηση βρίσκεται ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) αλλά και το έργο του αντλησιοταμιευτικού σταθμού της Αμφιλοχίας.
Από την άλλη μπορούν να ενταχθούν έργα και προμήθειες που δεν έχουν χρονοβόρες διαδικασίες όπως τα ψηφιακά φροντιστήρια, η επέκταση των διαδραστικών πινάκων κ.α. Αυτό που δυσκολεύει την εξίσωση είναι ότι θα πρέπει να τηρηθούν οι όροι του Ταμείου Ανάκαμψης για τις «πράσινες» και ψηφιακές επενδύσεις.
Κρίσιμες διαπραγματεύσεις
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζουν μετά από την επίσκεψη του κλιμακίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του προηγούμενου μήνα. Τα στελέχη της Κομισιόν τόνισαν στην ελληνική πλευρά πως αυτή η αναθεώρηση είναι η τελευταία ευκαιρία για να υποκατασταθούν οι επενδύσεις και θα πρέπει να ληφθούν γενναίες αποφάσεις και να απενταχθούν έργα που δεν ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος της προθεσμίας, καθώς δεν υπάρχει καμία περίπτωση παράτασης.
Ένας σημαντικό λόγος για να προχωρήσουν οι αλλαγές είναι πως αν μείνουν έργα που τελικά δεν ολοκληρωθούν, τότε η υπόλοιπη χρηματοδότηση δεν θα μπορεί να προέλθει από άλλα κοινοτικά κονδύλια και θα πρέπει να καλυφθεί από εθνικούς πόρους. Αντίθετα, ακόμη υπάρχει η δυνατότητα για κάποια έργα να βγουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και να μεταφερθούν στο ΕΣΠΑ 2021-2027 όπως έγινε και με την προηγούμενη αναθεώρηση το περασμένο καλοκαίρι.
Ταμείο Ανάκαμψης: Τι επιδοτήσεις έχουμε πάρει και τι περιμένουμε
Μέχρι στιγμής η χώρα μας έχει λάβει 21,3 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης μέσω πέντε αιτημάτων πληρωμών. Από αυτά, τα 9,9 δισ. ευρώ είναι επιδοτήσεις και τα 11,4 δισ. δάνεια. Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να λάβουμε ακόμη 2,1 δισ. ευρώ επιδοτήσεων από το έκτο αίτημα πληρωμής, το οποίο έλαβε πρόσφατα και την προέγκριση της Κομισιόν.
Με την εκταμίευση του έκτου αιτήματος το σύνολο των εκπληρωμένων οροσήμων του Ελληνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» θα ανέλθει σε 48% του συνόλου και οι συνολικές εκταμιεύσεις σε 23,4 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί στο 65% του συνολικού προϋπολογισμού των 35,9 δισ. ευρώ.
Μέσα στο 2026 θα πρέπει να ολοκληρωθούν δύο ακόμη αιτήματα πληρωμής για τις επιδοτήσεις και τρία αιτήματα πληρωμής για τα δάνεια, τα οποία όμως παρουσιάζουν σημάδια κόπωσης σε ό,τι αφορά την υπογραφή νέων συμβάσεων.
