Η κατάθεση προσφοράς από τη σύμπραξη των εταιρειών Chevron (operator - 2η μεγαλύτερη ιδιωτική πετρελαϊκή εταιρία στον κόσμο) και HELLENiQ ENERGY για τις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κρήτης συνιστά μια μεγάλη εθνική επιτυχία με ενεργειακά, οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ.
Ειδικότερα:
- αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και στη χώρα μας, και απόδειξη της ελκυστικότητας του κλάδου της εξερεύνησης και παραγωγής υ/α,
- αποδεικνύει ότι οι σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ, υπό την Πρωθυπουργία Μητσοτάκη και την Προεδρία Τραμπ, είναι στο καλύτερο σημείο από ποτέ,
- επιστεγάζει μία μεθοδική, σοβαρή και αξιόπιστη εθνική προσπάθεια,
- σηματοδοτεί την είσοδο στην ελληνική αγορά μίας εταιρείας με κορυφαία τεχνογνωσία σε deepwater projects παγκοσμίως, οικονομική ισχύ και μακροχρόνια εμπειρία στην Ανατολική Μεσόγειο,-
- είναι πιθανό να οδηγήσει στην εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου, που θα καταστήσει την Ελλάδα παραγωγό και εξαγωγική χώρα, αντί για εισαγωγέα ή διαμετακομιστή φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Ελλάδα, βγαίνοντας στις διεθνείς αγορές με τέσσερις νέες περιοχές προς παραχώρηση, τις περιοχές «Μπλοκ Α2», «Νότια της Πελοποννήσου», «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης 2», συνολικής έκτασης 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ουσιαστικά διπλασιάζει την έκταση των ενεργών θαλάσσιων περιοχών προς έρευνα. Η προσθήκη νέων περιοχών προς εξερεύνηση αυξάνει τις πιθανότητες εντοπισμού νέων στόχων και εκτέλεσης περισσότερων γεωτρήσεων.
Με την κύρωση της συμφωνίας, η ανάδοχος θα λάβει άδεια εξερεύνησης υδρογονανθράκων αρχικής διάρκειας τριών ετών, προκειμένου να διενεργήσει αποκλειστικές σιεμογραφικές έρευνες που θα της επιτρέψουν να εντοπίσει γεωτρητικούς στόχους. Η παρουσία της Chevron στην Ελλάδα, μαζί με αυτήν της ExxonMobil από το 2019, η οποία βρίσκεται στο στάδιο εξέτασης της απόφασης να προχωρήσει σε γεωτρήσεις, ενισχύουν την ελκυστικότητα της χώρας ως προορισμού για διεθνείς ενεργειακές επενδύσεις.
Η εντατικοποίηση του αμερικανικού πετρελαϊκού ενδιαφέροντος, μεταξύ άλλων για το Νότιο Κρητικό Πέλαγος, δεν παρέχει στην Ελλάδα μόνο δυνητικά οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη. Παράγει άμεσα γεωπολιτικά αποτελέσματα, λειτουργώντας, με δεδομένο και το παράλληλο ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης, ως διπλωματική αποτροπή έναντι της έμπρακτης αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως αυτά επισήμως αποτυπώνονται στην περιοχή με βάση το χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) που ανακοινώσαμε τον περασμένο Απρίλιο.
Η συγκυρία είναι ιδιαιτέρως σημαντική και γεωπολιτικά κρίσιμη, καθώς η χώρα μας αποδεικνύει ότι ασκεί ανεμπόδιστα τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε μια ευρύτατη θαλάσσια περιοχή με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, παρά τις συνεχείς αμφισβητήσεις της Τουρκίας και των συμμάχων αυτής στη Λιβύη. Παράλληλα, μεταφέρεται και ένα μήνυμα προς τη Λιβύη, όπου η Chevron είναι ήδη παρούσα, ότι ο δομημένος διάλογος στη βάση των αρχών της καλής γειτονιάς και του διεθνούς δικαίου αποτελεί τη μοναδική δίοδο για την εμπέδωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή μας.
Δεν είναι τυχαίο ότι, με την επιτυχή ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ο Αμερικανός Υπουργός Εσωτερικών και Επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum, ο οποίος όλο αυτό το διάστημα ήταν σε συνεχή επαφή με τον Έλληνα Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σταύρο Παπασταύρου, επισκέφθηκε τη χώρα μας, την πρώτη χώρα που επιλέγει να επισκεφθεί επίσημα από την ανάληψη των καθηκόντων του.
Ορόσημα - Τα επόμενα βήματα
26/3/2025: η Chevron εκδηλώνει το ενδιαφέρον της για έρευνα σε δύο ακόμη θαλάσσια οικόπεδα που εκτείνονται στα Νότια της Κρήτης.
31/3/2025: ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Εσωτερικών και Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ενέργειας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποδοχή από την ελληνική Κυβέρνηση του ενδιαφέροντος της Chevron για τα θαλάσσια οικόπεδα.
4/4/2025: υπογράφεται από τον Υπουργό η Απόφαση αποδοχής της εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τις θαλάσσιες περιοχές «Νότια Κρήτη 1» και «Νότια Κρήτη 2».
11/4/2025: Υπουργική Απόφαση για τον ορισμό των ακριβών συντεταγμένων όπου θα παραχωρηθεί το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, καθώς και για την επιλογή του είδους της σύμβασης ως «Σύμβασης Μίσθωσης».
30/4/2025: ακολουθεί η 3η Υπουργική Απόφαση, που αφορά στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού.
7/5/2025: ο κ. Παπασταύρου επισκέπτεται το Τέξας, στις ΗΠΑ, συνοδευόμενος από τον Υφυπουργό κ. Νίκο Τσάφο. Στο πλαίσιο αυτό, επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις της Chevron, τα γραφεία της Cheniere Energy, καθώς και τα κεντρικά γραφεία της ExxonMobil.
11/6/2025: δημοσιεύεται ο διεθνής διαγωνισμός στην Ευρωπαϊκή Εφημερίδα.
Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ακολουθεί η αξιολόγηση της προσφοράς από την Επιτροπή της ΕΔΕΥΕΠ. Θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση με τον υποψήφιο ανάδοχο για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης. Στη συνέχεια, θα γίνει η υποβολή των τελικών Συμβάσεων Μίσθωσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο εντός του τρέχοντος έτους για να υποβληθεί προς κύρωση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
