Η ευρωπαϊκή πολιτική για την πράσινη μετάβαση, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, η στρατηγική της Ελλάδας για τα ορυκτά καύσιμα όπως αποτυπώνεται στο ΕΣΕΚ και η στάση της Πολιτείας σε καίρια θέματα όπως είναι η λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού και η αντιμετώπιση της παραβατικότητας αλλά και οι οικονομικές προοπτικές (ακρίβεια, πληθωρισμός, ρυθμός ανάπτυξης) διαμορφώνουν μια δέσμη ευκαιριών και προκλήσεων για τις ελληνικές εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών. Με βάση αυτό το δεδομένο, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΙΝΟΙΛ, Γιάννης Αληγιζάκης, ανέλυσε τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς και του διεθνούς περιβάλλοντος ενώ εστίασε στην πορεία της εταιρείας, η οποία τα τελευταία 10 χρόνια καταγράφει συνεχόμενη κερδοφορία.
Το 2024 τα προ φόρων κέρδη της εταιρείας αυξήθηκαν, φτάνοντας τα 11,7 εκατ. ευρώ, κυρίως χάρη στη δυναμική των διεθνών πωλήσεων, οι οποίες αποτελούσαν το 83% των συνολικών πωλήσεων πέρυσι, με διεθνείς συνεργασίες σε 15 χώρες σε όλο τον κόσμο. Όπως επεσήμανε ο κ. Αληγιζάκης, παρά τις εξαιρετικά περίπλοκες και απρόβλεπτες γεωπολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν καθοριστικά την προοπτική ανάπτυξης της εταιρείας, η ελίν κατατάσσεται στις 5 μεγαλύτερες εξαγωγικές εταιρείες της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, επενδύει συνεχώς τόσο σε στελέχωση, όσο και σε υποδομές, με πιο πρόσφατη την μακροχρόνια επένδυση στην Ισπανία για ενοικίαση δεξαμενών, με στόχο την ανάπτυξη πωλήσεων Μαζούτ σε χώρες που το χρησιμοποιούν για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (όπως για παράδειγμα η Κύπρος που εφοδιάζεται με σχεδόν 1.000.000 ΜΤ Μαζούτ), είτε χώρες όπου η χρήση Μαζούτ δεν έχει τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στις χώρες της Ε.Ε., λόγω της πράσινης μετάβασης (περιοχές όπως Μέση Ανατολή, Δυτική Αφρική, οι χώρες του Κόλπου).
Πώς επηρεάζει τις εταιρείες του κλάδου η κατάργηση του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους
Στην εσωτερική αγορά, το πρώτο εξάμηνο του 2025 κινήθηκε σε δύσκολες γεωπολιτικές συνθήκες αλλά παρά τις προκλήσεις στο διεθνές εμπόριο, καταγράφηκε αύξηση πωλήσεων 8% και αύξηση κερδοφορίας. Η σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα δημιουργεί αισιοδοξία, ένα κλίμα το οποίο ενισχύεται και από την κατάργηση του πλαφόν στο μεικτό περιθώριο από 1η Ιουλίου 2025. Όπως εξήγησε ο κ. Αληγιζάκης, η κατάργηση του μέτρου θα επιτρέψει στις εταιρείες να χαράξουν εμπορική πολιτική και στον κλάδο να μειώσει την παραβατικότητα. «Πολύ απλά, θα υπάρχει επαναφορά της εμπορικής πολιτικής μεταξύ των εταιριών, η οποία μετά την επιβολή του πλαφόν είχε σταματήσει, σταματώντας και τον ανταγωνισμό. Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κύμα ανατιμήσεων, διότι το οικονομικό κλίμα και ο ανταγωνισμός, θεμιτός και αθέμιτος, δεν το επιτρέπουν. Το πιο σημαντικό, όμως, που αφορά την κατάργηση του πλαφόν, είναι ότι σε συνδυασμό με τις ενέργειες της ΑΑΔΕ και της ΕΛ.ΑΣ., θα μειωθεί ο αριθμός των παραβατικών πρατηρίων, διότι θα παύσουν οι πρατηριούχοι να εγκαταλείπουν τα πρατήρια», σημείωσε σχετικά.
Η παραβατικότητα στα πρατήρια καυσίμων και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν
Παρά το γεγονός ότι κανένα πρατήριο ελίν δεν βρίσκεται στις λίστες των παραβατικών και παρά τα βήματα που έχει κάνει η Πολιτεία για την πάταξη της παραβατικότητας, υπάρχουν ακόμη κενά στην ουσιαστική εφαρμογή του νόμου.
Το 2024 με την ψήφιση του νόμου περί Δέουσας Επιμέλειας που προβλέπει σφράγιση για 2 χρόνια των πρατηρίων, τα πράγματα σε ότι αφορά την παραβατικότητα, άρχισαν να αλλάζουν για πρώτη φορά. Χάρις στην σωστή και αποτελεσματική συνεργασία της ΑΑΔΕ και της ΕΛ.ΑΣ., ένας μεγάλος αριθμός πρατηρίων στην Αθήνα εντοπίστηκε για άκρως παραβατικές συμπεριφορές, σημείωσε ο κ. Αληγιζάκης.
Από τον Ιούνιο του 2024 που ξεκίνησε η εφαρμογή του νέου νόμου, έως σήμερα, έχει ανακοινωθεί η σφράγιση σε πάνω από 80 παραβατικά πρατήρια αλλά σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία εξετάζονται πάνω από 200 πρατήρια για παραβατικές πρακτικές. Ωστόσο, παρά τα θετικά βήματα από το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την ΑΑΔΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά ζητήματα όπως η μη εφαρμογή του νόμου, είτε λόγω αποφάσεων των πρωτοδικείων, είτε λόγω ολιγωρίας και έλλειψης συντονισμού των εμπλεκόμενων υπουργείων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πρατήρια που έχουν σφραγιστεί τελικά να μην κατεβάζουν το σήμα τους και να εξακολουθούν να λειτουργούν (επιτελώντας λοιπές δραστηριότητες όπως πλύσιμο αυτοκινήτων) με αποτέλεσμα να δυναμιτίζεται η εμπιστοσύνη του καταναλωτή. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Αληγιζάκης τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία καθώς η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων υπονομεύει την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού.
Η στάση της Πολιτείας απέναντι στις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις και οι οικονομικές συνθήκες αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών αλλά οι εταιρείες φαίνεται ότι έχουν απέναντί τους και την Πολιτεία με μοναδική εναλλακτική είτε να στραφούν στις αγορές του εξωτερικού είτε (οι μικρότερες) να σταματήσουν τη δραστηριότητά τους, όπως υποστήριξε ο κ. Αληγιζάκης. Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι η πολιτεία αντιμετωπίζει τον Κλάδο Εμπορίας ως «μεσάζοντα», ή «χονδρέμπορα» που λειτουργεί κερδοσκοπικά, αγνοώντας τις ευθύνες που έχει αναλάβει για τον εφοδιασμό όλης της Χώρας, για όλες τις οικονομικές δραστηριότητες που απαιτεί τεχνογνωσία και τεράστια κεφάλαια σε υποδομές, τη συνεισφορά σε δασμούς για την εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής και τη σημασία του για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ο κλάδος εμπορίας πετρελαιοειδών είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για τον ομαλό εφοδιασμό, με υγρά και στερεά καύσιμα όλης της χώρας, προκειμένου να κινηθεί όλη η οικονομία της χώρας. Αποτελεί τον σημαντικότερο φοροεισπρακτικό μηχανισμό της χώρας, απασχολεί άμεσα ή έμμεσα πάνω από 100.000 εργαζομένους και προσφέρει 5-6 δισ. δασμούς τον χρόνο.
Η στρατηγική της ελίν και οι επενδύσεις
Με πενταετές πλάνο ανάπτυξης έως το 2030, η ελίν επιδιώκει να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση της στην Ελλάδα και να επεκταθεί σε νέες αγορές, συνδυάζοντας ποιότητα, καινοτομία και ανθεκτικότητα απέναντι στις κρίσεις.
Η εταιρεία προχωρά στον ενεργειακό της μετασχηματισμό με σταθμούς LNG-CNG, ταχυφορτιστές σε συνεργασία με τη ΔΕΗ Blue και επενδύσεις σε ΑΠΕ μέσω της electricon και aerion. Ο στόχος είναι η ενίσχυση της θέσης της στην Ελλάδα και η περαιτέρω ανάπτυξη στο εξωτερικό.
