Μία οικονομική τρύπα ύψους 2 τρισ. δολ. στις δημοσιονομικές προοπτικές των ΗΠΑ κατά την επόμενη δεκαετία απειλεί να προκαλέσει η δικαστική απόφαση που μπλόκαρε μεγάλο μέρος των σαρωτικών δασμών του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Όπως εκτιμούν ορισμένοι οικονομολόγοι, εάν η απόφαση παραμείνει σε ισχύ, αυτή θα αποτελούσε ένα νέο εμπόδιο για τους Ρεπουμπλικάνους που βασίζονται στα έσοδα για να αντισταθμίσουν το κόστος μιας μείωσης φόρων περίπου 4 τρισ. δολαρίων που θα περάσει από το Κογκρέσο, όπως αναφέρει το Bloomberg.
«Εκ πρώτης όψεως, αυτή η απόφαση θα αφαιρέσει τρισεκατομμύρια δολάρια από πιθανά έσοδα από δασμούς» ετησίως, δήλωσε ο Ντάγκλας Έλμενντορφ, καθηγητής της Σχολής Κένεντι του Χάρβαρντ και πρώην διευθυντής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου - ενός μη κομματικού βραχίονα της αμερικανικής νομοθετικής εξουσίας.
Ένα ομοσπονδιακό εφετείο ανέστειλε την Πέμπτη την απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου της Τετάρτης που ακυρώνει ένα μέρος των δασμών του Τραμπ, και ο Λευκός Οίκος πιέζει για την πλήρη ανατροπή της απόφασης, με στόχο να ασκήσει το συντομότερο έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο, ακόμα και σήμερα, Παρασκευή.
Εάν η απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου επιβιώσει από την έφεση, θα καταργήσει δασμούς που θα συγκέντρωναν σχεδόν 200 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Goldman Sachs Group Inc. και της Citigroup Inc. Ο Τραμπ και οι βοηθοί του βασίζονταν σε αυτά τα αυξημένα έσοδα για να ενώσουν τους Ρεπουμπλικάνους νομοθέτες πίσω από το πακέτο μείωσης φόρων του προέδρου, το «μεγάλο όμορφο νομοσχέδιο».
Plan B
Τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πρόσθετα έσοδα σε διάστημα μιας δεκαετίας θα είχαν συμβάλει σε κάποιο βαθμό στην αντιστάθμιση του κόστους των φορολογικών περικοπών, όπως υπολόγισε η Κοινή Επιτροπή Φορολογίας του Κογκρέσου, καθώς οι μειώσεις δαπανών της νομοθεσίας δεν αναμένεται να καλύψουν ούτε το μισό του κόστους.
Εάν δεν υπάρξει δικαστική επιτυχία, για να προχωρήσει στο σχέδιό της η ομάδα του Τραμπ θα πρέπει να ρίξει το βάρος της στην εκτελεστική εξουσία, κάτι που όμως αποτελεί μία διαδικασία που μπορεί να θα διαρκέσει μήνες, αφού οι αποφάσεις θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν νομικές προκλήσεις, λένε οι οικονομολόγοι. Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε στο Fox News την Πέμπτη ότι «οτιδήποτε κάνουν τα δικαστήρια για να μπουν εμπόδιο βλάπτει τον αμερικανικό λαό τόσο όσον αφορά το εμπόριο όσο και όσον αφορά τα έσοδα από δασμούς».
Ακόμα και ένα βραχυπρόθεσμο πλήγμα στα έσοδα, θα δημιουργούσε προβλήματα: η κυβέρνηση απαγορεύεται επί του παρόντος να αυξήσει το καθαρό νέο χρέος και το Υπουργείο Οικονομικών χρησιμοποιεί ειδικούς λογιστικούς ελιγμούς για να καλύψει τις πληρωμές. Τα μηνιαία έσοδα από τους τελωνειακούς δασμούς μόλις έφτασαν στο ρεκόρ των άνω των 16 δισ. δολαρίων, βοηθώντας τις ταμειακές ροές του υπουργείου.
Η Barclays Plc προειδοποίησε ότι η δικαστική απόφαση θα επισπεύσει την ημερομηνία κατά την οποία το Υπουργείο Οικονομικών θα έχει εξαντλήσει τα μετρητά του και τα έκτακτα μέτρα. Αυτό με τη σειρά του ασκεί πίεση στους Ρεπουμπλικάνους να ολοκληρώσουν το φορολογικό νομοσχέδιο, καθώς περιλαμβάνει αύξηση του ορίου χρέους.
«Οι δημοσιονομικές προοπτικές μόλις επιδεινώθηκαν πολύ ως αποτέλεσμα αυτής της δικαστικής απόφασης», δήλωσε ο Ernie Tedeschi, διευθυντής οικονομικών στο Budget Lab του Πανεπιστημίου Yale και πρώην αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Το Budget Lab εκτίμησε επίσης ότι τα έσοδα θα είναι περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολάρια χαμηλότερα σε διάστημα 10 ετών εάν η δικαστική απόφαση επιβληθεί και τα τρέχοντα επίπεδα δασμών παραμείνουν σε ισχύ.
Οι δασμοί της «Ημέρας Απελευθέρωσης» της 2ας Απριλίου περιελάμβαναν έναν καθολικό βασικό δασμό 10% συν υψηλότερους συντελεστές για διάφορους εμπορικούς εταίρους — αν και ο Τραμπ τους είχε αναστείλει πριν από την απόφαση. Το Bloomberg Economics εκτίμησε ότι ο μέσος δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ έφτασε σε σχεδόν 27% σε κάποιο σημείο. Η δικαστική απόφαση τον θέτει κάτω από 6%.
Άλλα κανάλια που έχει ο Τραμπ για να επιβάλει δασμούς περιλαμβάνουν την εξουσία του Άρθρου 232 να επιβάλλει δασμούς ανά κλάδο. Η κυβέρνηση την έχει ήδη επικαλεστεί για να προετοιμάσει το σκηνικό για φόρους εισαγωγής σε είδη, όπως smartphones και κινητήρες τζετ. Φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγοί, ξυλεία και άλλα προϊόντα εξετάζονται επίσης για δασμούς, ενώ ισχύουν δασμοί στον χάλυβα και τα αυτοκίνητα, μεταξύ άλλων.
«Υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να επιβληθούν οι δασμοί», δήλωσε η Στέφανι Ροθ, επικεφαλής οικονομολόγος της Wolfe Research, η οποία βλέπει ετήσια έσοδα ύψους 180 δισ. δολαρίων να πλήττονται από την απόφαση του δικαστηρίου.
