Ως παράδειγμα προς μίμηση παρουσιάζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους του 2012 υπό την οπτική των νομικών χειρισμών που ακολουθήθηκαν και οι οποίοι απέκλεισαν μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες μεταξύ της χώρας και των δανειστών της.
Σε έκθεση που δημοσίευσε χθες το ΔΝΤ επαναδιατύπωσε τις προτάσεις του για την ενίσχυση των λεγόμενων ρητρών συλλογικής δράσης (Collective Action Clauses) που περιλαμβάνονται στα περισσότερα κρατικά ομόλογα και ειδικά την τροποποίηση της ρήτρας «pari passu», δηλαδή της ρήτρας που προβλέπει την ίση μεταχείριση μεταξύ των πιστωτών.
Στη βάση αυτή η έκθεση του ΔΝΤ αναφέρεται στην απόφαση που έλαβε το καλοκαίρι του 2016 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την οποία έκρινε ότι η ψήφιση από την Ελλάδα νόμου που επέτρεψε σε όλους τους κατόχους των ομόλογων της που διέπονται από το εθνικό δίκαιο να ψηφίσουν ομαδικά για να εγκρίνουν την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν συνιστούσε παραβίαση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας ομολογιούχων ή διάκριση εις βάρος των ομολογιούχων.
Στην υπόθεση «Μαμάτας και άλλοι κατά της Ελλάδας» το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ομόφωνα ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν υποστεί καμία ειδική ή υπερβολική επιβάρυνση, δεδομένης της μείωσης της εμπορικής αξίας των ομολόγων, η οποία είχε ήδη επηρεαστεί από τη μειωμένη φερεγγυότητα του κράτους και ότι η αναδιάρθρωση αποτελούσε ένα κατάλληλο και αναγκαίο μέσο για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση του κράτους από τη χρεοκοπία, συνεκτιμώντας ότι η επένδυση σε ομόλογα ενέχει κινδύνους.
«Η απόφαση έχει θεωρηθεί ως δικαίωση της στρατηγικής που επιλέχθηκε στην ελληνική αναδιάρθρωση», αναφέρει χαρακτηριστικά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην έκθεση του το Ταμείο κάνει μια επισκόπηση των πλέον πρόσφατων εξελίξεων στο ζήτημα αυτό και εστιάζει στο ποιες χώρες εισήγαγαν «ενισχυμένες» ρήτρες συλλογικής δράσης στα ομολογά τους και ποιες τροποποίησαν τη ρήτρα «pari passu» τη τελευταία διετία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου από την 1η Οκτωβρίου 2014 έως τις 31 Οκτωβρίου 2016 υπήρξαν περίπου 228 διεθνείς εκδόσεις κρατικών ομολόγων, ονομαστικού ύψους περίπου 262 δισ. δολαρίων. Εξ αυτών περίπου 154 εκδόσεις, που αντιπροσωπεύουν το 74% του πόσου των συνολικών εκδόσεων, έχουν συμπεριλάβει «ενισχυμένες» ρήτρες συλλογικής δράσης και τροποποιημένη ρήτρα «pari passu».
Οι 49 εκδότες που έχουν συμπεριλάβει τις «ενισχυμένες» ρήτρες συλλογικής δράσης στα περισσότερα από τα ομόλογα που έχουν εκδώσει είναι οι Αργεντινή, Βερμούδες, Βραζιλία, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Δομινικανή Δημοκρατία, Εκουαδόρ, Γρενάδα, Γουατεμάλα, Ινδονησία, το Ισραήλ, Τζαμάικα, Μεξικό, Παναμάς, Παραγουάη, Περού, Κατάρ, Νότια Αφρική, Σουρινάμ, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Ουρουγουάη, Βιετνάμ, Αλβανία, Αγκόλα, Αρμενία, Μπαχρέιν, Βουλγαρία, Καμερούν, Κίνα, Κροατία, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Φίτζι, Γκαμπόν, Γκάνα, την Ιορδανία, Καζακστάν, Μαυροβούνιο, Μοζαμβίκη, Ναμίμπια, Ομάν, Πακιστάν, Ρουμανία, Τυνησία, Ουκρανία, Σαουδική Αραβία και η Ζάμπια.
