Ροή
Έως τον Ιούλιο του 2024 εκτιμάται, καλώς εχόντων των πραγμάτων, ότι θα εισέλθει στο Χρηματιστήριο της Αθήνας η ξεχωριστή εταιρεία Lamda Malls, θυγατρικής του ομίλου Lamda Development, υπό την «ομπρέλα» της οποίας θα υπαχθούν οι 6 «εμπορικές οντότητες» του ομίλου, ήτοι τα 4 υφιστάμενα εμπορικά κέντρα (The Mall Athens, Mediterranean Cosmos, Golden Hall και Designer Outlet) και τα δύο υπό κατασκευή στο Ελληνικό (το Vouliagmenis Mall και το Riviera Galleria) που ήταν σε διαφορετικά σχήματα.
Όπως ανέφερε χτες ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, Οδυσσέας Αθανασίου, στο πλαίσιο έκτακτης γενικής συνέλευσης, το IPO θα γίνει με Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου, κατ’ αρχάς εκτιμάται πως θα είναι ύψους 150 εκατ. ευρώ (ποσό που θεωρείται εφικτό να επιδιωχθεί), αν και δεν έχει ακόμα αποφασιστεί το ακριβές ποσοστό διάθεσης που θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες στις αγορές. Η νέα αυτή οντότητα θα είναι σε θέση να προσφέρει σύντομα μερίσματα στους επενδυτές, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο και τη σχέση με τη μητρική Lamda. Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου εξετάζεται ανάλογο μοντέλο (και εισαγωγή στο ΧΑ) και για τις 3 μαρίνες (Φλοίσβου, Ελληνικό – Αγ. Κοσμά, mega yacht Κέρκυρας) του γκρουπ, αλλά σε βάθος χρόνου.
Η απλοποίηση της δομής για το ΧΑ
Χτες, η έκτακτη Γ.Σ. της Lamda ενέκρινε τις διασπάσεις – απορροφήσεις εταιρειών που σχετίζονται με τα εμπορικά κέντρα, τη σύσταση νέας, την έγκριση αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων και άλλα τέτοια, κατά βάση τεχνικής φύσεως, θέματα, που αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τον προσεχή Ιανουάριο. Επί της ουσίας, ανοίγουν περαιτέρω ο δρόμος και οι διαδικασίες για την εισαγωγή του φορέα των εμπορικών κέντρων στο ΧΑ, λίγα χρόνια πάντως μετά τον αρχικό σχεδιασμό. Ο οποίος ως χρονοδιάγραμμα είχε το 2020, ωστόσο, η έλευση του covid και της πανδημίας (περιορισμοί, κλειστά Malls κ.α.) οδήγησαν τη Lamda σε αλλαγή πλάνου καθώς αν η κίνηση γίνονταν τότε ή 1-2 έτη μετά, προφανώς δεν θα αποτυπώνονταν η αξία των assets, με την εισηγμένη όλο αυτό το χρονικό διάστημα αφενός να τυγχάνει της στήριξης του ισχυρού βασικού μετόχου (όμιλος Λάτσης), αφετέρου να βλέπει σταδιακά τα μεγέθη να ανεβαίνουν και να «γράφουν» ρεκόρ. Να σημειωθεί ότι βάσει πρόσφατης παρουσίασης της Lamda, τα 4+2 Malls θα έχουν στον πρώτο χρόνο πλήρους λειτουργίας τους συνολικά Pro-forma EBITDA ύψους 168 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων 72 εκατ. τα 2 projects στο Ελληνικό και 96 εκατ. τα υφιστάμενα), NAV 1,5 δις ευρώ, yield 6,5%, Net LTV 39%. Το Vouliagmenis Mall έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το Q1 2027 και το Riviera Galleria στο Q1 2026.
Το μέρισμα και τα μελλοντικά κέρδη
Με τον νέο αυτό φορέα επί της ουσίας ξεκαθαρίζουν και απλοποιούνται εσωτερικές σχέσεις και δομές στον όμιλο, οδηγώντας στην είσοδο μιας πιο απλής εταιρείας στο ΧΑ, κατανοητής στο επενδυτικό κοινό που μπορεί να προσφέρει μερίσματα, καθώς η Lamda λόγω δανεισμού – εγγυήσεων δεν θα είναι σε θέση να δώσει μετοχικό bonus πριν το 2026 (για οικονομική χρήση 2025). Πάντως, ο κ. Αθανασίου εκτιμά ότι η ανοδική πορεία του ομίλου, το project του Ελληνικού και το ξεκαθάρισμα της δομής θα προσφέρουν μελλοντικά κέρδη και αποδόσεις στη μετοχή της μητρικής Lamda Development, τονίζοντας όμως ότι απαιτείται υπομονή και όχι βραχυπρόθεσμες κινήσεις και τακτικές, «καθώς τα θεμελιώδη του γκρουπ πάνε καλά». Σε άλλο δε σημείο της Γ.Σ. έσπευσε να αναφέρει ότι «μεγαλοεπενδυτές ξένοι, όπως ο Γουόρεν Μπάφετ ή ο Πρεμ Γουάτσα, που μάλιστα ξέρει από την ελληνική αγορά λόγω Eurobank Grivalia, Μυτιληναίου, δεν κοιτούν τις βραχυπρόθεσμες κινήσεις των αγορών αλλά εστιάζουν σε μετοχές που θεωρούν πως σε βάθος χρόνου θα δώσουν αποδόσεις».
Η μέχρι τώρα δομή του ομίλου ίσως να μπέρδευε την αγορά, καθώς η Lamda από τη μία πλευρά είχε στην κατοχή της επενδυτικά ακίνητα (π.χ. Malls), ενώ παράλληλα προχωρούσε σε αναπτύξεις, αν και κανονικά στην πορεία θα έπρεπε να πουλά assets για να χρηματοδοτεί νέα projects. Ενώ στην πορεία ήρθε και η μεγάλη ανάπτυξη του Ελληνικού. Αυτό το μικτό μοντέλο πλέον αλλάζει με τον κ. Αθανασίου να εκτιμά ότι θα φέρει οφέλη για τις εισηγμένες και τους μετόχους. Οι οποίοι θα κληθούν να διαλέξουν ανάμεσα στην μητρική και τις μελλοντικές αποδόσεις από το Ελληνικό και στον νέο φορέα με τα Malls ή τις όποιες ξεχωριστές οντότητες στο μέλλον (π.χ. μαρίνες) που μπορούν ευκολότερα να δώσουν μέρισμα.
«Κλειδί» η πρόοδος έργων στο Ελληνικό
Ο κ. Αθανασίου αναφέρθηκε και στο project του Ελληνικού που αποτελεί ένα σύνθετο έργο που τώρα προχωρά, οπότε μέχρι τώρα ο κόσμος και οι επενδυτές δεν έβλεπαν πρόοδο. Ωστόσο, όπως επανέλαβε, ως τον Δεκέμβριο 2024 θα έχουν «σηκωθεί» οι πρώτοι όροφοι του οικιστικού ουρανοξύστη Riviera Tower ενώ μέχρι το Πάσχα θα «ανέβουν», άρα θα είναι ορατές, και άλλες αναπτύξεις. Όμως, μέχρι τώρα ήδη έχουν γίνει διεργασίες με μελέτες, αρχικές εργασίες (π.χ. αναφέρθηκε στους 300 πασσάλους στήριξης, που πάνε σε βάθος 50 μέτρων, του οικιστικού πύργου κ.α.) που δεν ήταν ορατές. Σε σχέση με το Ελληνικό ο CEO της Lamda επανέλαβε ότι η πρώτη φάση ανάπτυξης έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, ενώ θύμισε ότι στο σχήμα συμπεριλαμβάνονται Eurobank, Πειραιώς και Alpha Bank (αυτή εισήλθε στην πορεία), με τις δύο πρώτες τράπεζες απλώς να αλλάζουν σχέδια για την ανάπτυξη στην έκταση των κεντρικών τους γραφείων. Μάλιστα, κατά τον κ. Αθανασίου, η Lamda, που όπως έχουμε πει θα κάνει SPV με γραφειακούς χώρους, δεν θα βγει ζημιωμένη από την αλλαγή στάσης των τραπεζών καθώς, όπως είπε, «η προώθηση της υλοποίησης του έργου φέρνει αξιοπιστία και άνοδο τιμών πώλησης, άρα, θα πουλήσουμε προσεχώς σε καλύτερες τιμές μερίδια από τα γραφεία στο Ελληνικό».
Όπως επίσης σημείωσε, ο όμιλος ξεκινάει καμπάνια ενημέρωσης για το έργο στο Ελληνικό ώστε να το γνωρίσουν καλύτερα επενδυτές, κινήσεις που μπορεί να καθυστέρησαν αλλά έπρεπε πρώτα να ξεκινήσουν οι εργασίες και να «ανέβουν» (να φαίνονται δηλαδή) κάποια projects ότι εκκινούν. Μάλιστα, ο κ. Αθανασίου ανέφερε ότι ο όμιλος θα «παρουσιαστεί» σε δύο εβδομάδες σε διεθνές show στο Μονακό.
Η μετοχή και το discount σε διεθνές επίπεδο
Να σημειώσουμε ότι επί της ουσίας ο κ. Αθανασίου συνέδεσε και την πορεία της μετοχής του ομίλου με το γεγονός ότι μέχρι τώρα δεν ήταν ορατές οι αναπτύξεις στο Ελληνικό. Πρόσθεσε όμως, δεδομένου ότι στο πλαίσιο της Γ.Σ. μέτοχοι επισήμαναν την «αδυναμία του τίτλου», όπως την χαρακτήρισαν στο Χρηματιστήριο, ότι παγκοσμίως οι μετοχές του real estate διαπραγματεύονται την τελευταία 3ετία με discount 40% έως 50% έναντι της εσωτερικής τους αξίας, με το discount της Lamda να είναι (αναλόγως διακύμανσης) να είναι στο 12% με 20%. Αναφέρθηκε μάλιστα και σε λόγους που κρατούν καθηλωμένες τις μετοχές του κλάδου διεθνώς, όπως η άνοδος των επιτοκίων που συνήθως μειώνουν την αξία των ακινήτων, ή την αύξηση του κόστους ενέργειας, των υλικών ή ακόμα και τις παρενέργειες της πρόσφατης πανδημίας. «Άρα, γιατί κάποιος να αγοράσει μετοχές εταιρείας real estate που έχει και Malls;», αναρωτήθηκε. Για να απαντήσει όμως ότι «η Lamda έχει κερδοφορία, τα Malls πάνε από ρεκόρ σε ρεκόρ, και φέτος πάνε με ρυθμό +20%, επίσης οι μαρίνες είναι δραστηριότητα με κέρδη, ενώ έρχεται το Ελληνικό». Υπενθύμισε επίσης ότι η βασική αποχώρηση μετόχων έγινε προ ολίγων ετών (κα. Μαριάννα Λάτση) σε επίπεδα πέριξ των 5,4 ευρώ.
Δεν επηρεάζει τα δάνεια η άνοδος επιτοκίων
Ο CEO της Lamda δεν παρέλειψε να μιλήσει, εκτός από τα καλά θεμελιώδη, και για τον δανεισμό, τονίζοντας ότι «δεν μας αγγίζει η επιτοκιακή κρίση, έχουμε ομολογιακές εκδόσεις (550 εκατ. ευρώ) «κλειδωμένες», ενώ και στα Malls υπάρχουν άλλα 550 εκατ. ευρώ, από το οποίο ποσό το οποίο επηρεάζεται από τα επιτόκια το 65% ενώ το άλλο έχει χετζαριστεί». Κατά συνέπεια, ολοκλήρωσε λέγοντας ότι «ακόμα και αν ανέβουν τα επιτόκια επιπλέον 1%, αυτό θα σημαίνει κόστος περί τα 4 εκατ. ευρώ, όχι αμελητέο, αλλά διαχειρίσιμο. Άλλωστε, με τους μισθωτές π.χ. στα εμπορικά κέντρα έχουμε συμβόλαια που προβλέπουν ρήτρες αναθεώρησης βάσει πληθωρισμού συν 2%, άρα από εκεί θα έχουμε επιπλέον έσοδα που καλύπτουν τη ζημιά».
Το καζίνο
Σχετικά με την ανάπτυξη του καζίνο (IRC) στο Ελληνικό, επένδυση άνω του 1,1 δις ευρώ από ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Hard Rock, παρέπεμψε στην κοινοπραξία για περισσότερα, τονίζοντας όμως ότι βάσει της πιο πρόσφατης ενημέρωσης που έχει από αυτήν, «το καζίνο θα γίνει κανονικά, θα κινηθούν για να κλείσουν τα δάνεια, έχουν ήδη γίνει μελέτες και μάλλον έως τα τέλη 2023 θα γίνουν πρώτες εργασίες». Έθεσε ως ορίζοντα αποπεράτωσης του έργου το 2027.
Τέλος, μιλώντας για αλλαγές στο στελεχιακό δυναμικό της Lamda, κατόπιν σχετικής ερώτηση που υπεβλήθη από παριστάμενο (στη Γ.Σ.), σημείωσε ότι ήμασταν μια εταιρεία με 180 άτομα και πλέον φτάσαμε στα 700, καθώς υλοποιείται ένα έργο που αποτελεί «εθνική υπόθεση και χρειάζεται στήριξη». Στο πλαίσιο αυτό, κάποιοι αποχώρησαν (μίλησε για το πολύ 3-4 άτομα) για τους δικούς τους λόγους, άλλοι πήγαν στη Lamda. «Δεν θα μας στοιχίσουν αυτά, τα καλά στελέχη που θέλουμε τα κρατάμε», ανέφερε ο ίδιος.
