Η αλήθεια είναι πως, αν δεν υπήρχαν τα εργασιακά, όλα θα ήταν πολύ πιο εύκολα για το Μέγαρο Μαξίμου. Πλην όμως, όπως απέδειξε και η ολονύκτια διαπραγμάτευση στο Hilton, τα πράγματα δεν είναι εύκολα και το χάσμα είναι αρκετά βαθύ. Επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου, βέβαια, δεν… κρεμούν πλερέζες και εκτιμούν πως η σύγκλιση με τους Θεσμούς είναι και ευκταία και δυνατή, αλλά παραδέχονται πως θα πρέπει να γίνει πολλή δουλειά και σε τεχνικό και σε πολιτικό επίπεδο τις επόμενες μέρες.
Όπως επεσήμαινε από χθες το insider.gr, ο πρωθυπουργός έχει δώσει εντολή στους υπουργούς του να κλείσουν τις εκκρεμότητες που υπάρχουν και προσώρας δεν γίνεται λόγος για διαβούλευση σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, αν και στο Μέγαρο Μαξίμου οι δίαυλοι επικοινωνίας είναι ανοιχτοί με όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αν κάτι όμως είναι που προβληματίζει το Μέγαρο Μαξίμου έχει να κάνει εκ νέου με τη στάση του ΔΝΤ, το οποίο έχει βγει πιο επιθετικά και επιδιώκει να αποσπάσει τις μεγαλύτερες δυνατές κυβερνητικές δεσμεύσεις για σκληρότερες παρεμβάσεις, τις οποίες η κυβέρνηση δυσκολεύεται να αγγίξει πολιτικά, ενώ στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν χτυπήσει καμπανάκια και για το μπαράζ δηλώσεων του Wolfgang Schaeuble, ο οποίος αρνείται κατηγορηματικά οιαδήποτε συζήτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ενώ την ίδια ώρα θέτει ως προαπαιτούμενο για τη συνέχιση του προγράμματος την παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Όπως και να έχει, η πορεία της κυβέρνησης εξακολουθεί να φαντάζει με μονόδρομο, αν και ορισμένοι παράγοντες του Μεγάρου Μαξίμου δεν έχουν ξεχάσει το plan b των εκλογών. Μόνο που, αν επιλεγεί η οδός των εκλογών, θα μοιάζει περισσότερο με προσπάθεια απόδρασης, καθώς το επιχείρημα της «ενίσχυσης της διαπραγμάτευσης μέσω της λαϊκής βούλησης» είναι πρακτικά ανεφάρμοστο, μιας και οι δανειστές δεν προσαρμόζουν τις θέσεις τους κατά το δοκούν. Κάπως έτσι, ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να ενθαρρύνει τους κυβερνητικούς βουλευτές στη συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ την Τετάρτη, μιας και, όπως κατέγραφε το Insider.gr από τη Δευτέρα, πολλοί κυβερνητικοί βουλευτές εμφανίζονται εξαιρετικά ανήσυχοι μπροστά στο ενδεχόμενο να ψηφίσουν χειρότερα του αναμενομένου μέτρα. Αλλά, από την ομιλία του πρωθυπουργού δεν αναμένεται να λείπουν και διλήμματα, αλλά και μηνύματα με αποδέκτες και τους «έξω».
Το στοίχημα, πάντως, για το κυβερνητικό επιτελείο είναι να προσπαθήσει να καλύψει σε λίγες μέρες την απόσταση που δεν κάλυψε αυτές τις μέρες στο Hilton, χωρίς παράλληλα να αναγκαστεί να λάβει μέτρα που δεν θα είναι πολιτικά διαχειρίσιμα. Έτσι, από σήμερα που αναχωρούν οι επικεφαλής των Θεσμών μέχρι το Euroworking Group της Δευτέρας θα καταβληθούν μαραθώνιες προσπάθειες, τόσο σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων όσο και σε επίπεδο επικεφαλής της διαπραγμάτευσης να διανυθεί η απαιτούμενη απόσταση και να υπάρξει συμβιβασμός. Μάλιστα, σε ορισμένα κομμάτια του ασφαλιστικού, η ελληνική πλευρά εμφανίζεται πρόθυμη να κάνει ορισμένα βήματα συναινέσης, μετατρέποντας ουσιαστικά τις κόκκινες γραμμές σε ροζ, πλην όμως αρνείται να προσχωρήσει στη λογική του ΔΝΤ, με την πλευρά των Ευρωπαίων να προσπαθεί από την άλλη να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο.
Τα σενάρια της διαπραγμάτευσης
Με βάση το καλό σενάριο, συνεπώς, μπορεί να επικρατεί για άλλη μια φορά σκηνικό έντασης, αλλά υπάρχει περιθώριο να έχουν κλείσει οι εκκρεμότητες έως το τακτικό Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, αν και στο Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθούν με προσήλωση την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, αλλά και με ενόχληση τη στάση του ΔΝΤ σε αυτή. Βέβαια, το βασικό πλάνο του Μεγάρου Μαξίμου παραμένει το έγκαιρο κλείσιμο της αξιολόγησης, η παραμετροποίηση και των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος και η συνακόλουθη ένταξη στο QE, με το βλέμμα στην πολυπόθητη ανάσα για την οικονομία και την κυβέρνηση. Η έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι, παράλληλα, και η στόχευση των Ευρωπαίων, απλά η διελκυστίνδα βρίσκεται στο πώς αυτή θα κλείσει.
Υπάρχει όμως και το κακό σενάριο της εκτροπής από το χρονοδιάγραμμα, το οποίο είναι πιο ορατό από τα ξημερώματα. Προς αυτό το ενδεχόμενο έδειξε χθες ανώτατη πηγή της αξιωματικής αντιπολίτευσης, λέγοντας πως θα είναι πολύ δύσκολο η κυβέρνηση να ολοκληρώσει την αξιολόγηση στην ώρα της. Αυτό είναι κάτι που στο Μαξίμου απεύχονται μεν, αλλά παράλληλα δηλώνουν πως δεν θα το αντιμετωπίσουν «παθητικά. Σε αυτό το σενάριο, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί και νέα κάθοδος των θεσμών κάποια στιγμή μέσα στον Δεκέμβριο, προκειμένου να ολοκληρωθεί το staff level agreement, σε περίπτωση που χαθεί το ορόσημο της 5ης Δεκεμβρίου και από εκεί και μετά, η κυβέρνηση θα μπορεί να αρχίσει να υλοποιεί νομοθετικά τη συμφωνία, προκειμένου αυτή να κλείσει έπειτα και τυπικά. Όμως, είναι κοινή συνισταμένη πως όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαπραγμάτευση επιθυμούν να έχουν κλείσει την υπόθεση έως τις 20 Ιανουαρίου, οπότε και αναλαμβάνει ο Donald Trump στις ΗΠΑ.
Έτσι, ανάλογα με την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, θα είναι και διαφορετικό το context των συζητήσεων με τον επίτροπο Pierre Moscovici και το μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Benoit Coeure που θα έρθουν το επόμενο διάστημα στην Αθήνα.
Ο ιταλικός παράγοντας
Επιπρόσθετα, έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές, αναδεικνύουν ακόμα ένα ζήτημα, το οποίο σχετίζεται τη ρευστή διεθνή συγκυρία, με το ιταλικό δημοψήφισμα κυρίως και τις προεδρικές εκλογές στην Αυστρία δευτερευόντως. Σε περίπτωση νίκης των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, ειδικά στην Ιταλία, οι εξελίξεις για την Ευρωζώνη θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά ανησυχητικές, μιας και δεν είναι μυστικό ότι πολλοί στις Βρυξέλλες φοβούνται ακόμα και για το μέλλον του κοινού νομίσματος, σε περίπτωση ήττας του Matteo Renzi. Πώς κάτι τέτοιο επηρεάζει την ελληνική διαπραγμάτευση; Με δεδομένο πως το δημοψήφισμα λαμβάνει χώρα στις 4/12, μια μέρα πριν το Eurogroup του Δεκεμβρίου, το επιχείρημα είναι πως «όλοι θα χρειάζονται η Ελλάδα να μην αποτελεί ακόμα ένα πρόβλημα». Το αν αυτό το σενάριο θα «τρέξει», είναι φυσικά ανοιχτό, αλλά η παράμετρος υφίσταται και δεν είναι μόνο στο μυαλό των κυβερνητικών αξιωματούχων.
