Ροή
Ο Ελληνικός Προϋπολογισμός πρέπει έως τις 15 Οκτωβρίου να σταλεί, πέρα από τη Βουλή και τις Βρυξέλλες (σ.σ. με άλλη μορφή για να περάσει το crash test των δημοσιονομικών κανόνων ακόμη πιο μεγάλης στόχευσης των μέτρων στήριξης). Και τούτο αφού πρώτα γίνει την Τρίτη (11/10) η τελευταία συνάντηση στην Αθήνα (αυτή τη φορά σε επίπεδο επικεφαλής) με τους εκπροσώπους των Θεσμών.
Ωστόσο, στην πράξη, πάρα πολλές παράμετροι των προβολών και των στόχων για φέτος και για το 2023 θα ξαναγράφουν τις επόμενες εβδομάδες (έως το τελικό σχέδιο του Νοεμβρίου). Οι προσαρμογές θα γίνουν ανάλογα με την πορεία της κρίσης, με την έκβαση της «μάχης» στην ΕΕ για κοινή απάντηση στην αγορά φυσικού αερίου (σ.σ. κάτι που δεν κατέστη εφικτό και στη χθεσινή σύνοδο στην Πράγα), αλλά και με τις αποφάσεις που πρέπει να ακολουθήσουν από πλευράς Κομισιόν μέχρι το τέλος Οκτωβρίου για τους δημοσιονομικούς κανόνες και για άλλες πρωτοβουλίες επιπλέον χρηματοδοτήσεων που επιχειρεί να δρομολογήσει. Επίσης μία πιο «φρέσκια» εικόνα για το πού πάει η παγκόσμια οικονομία θα φανεί την άλλη εβδομάδα στη σύνοδο του ΔΝΤ, ενώ στις 11/11 προς το παρόν έχει προγραμματισθεί να ανακοινωθούν και οι εκτιμήσεις της ΕΕ που θα δείξουν κατά πόσο θα βυθισθούν στην ύφεση οι οικονομίες της ΕΕ
«Κλειδί» ο τουρισμός και ο στόχος του 110%
Σε εσωτερικό επίπεδο, η κυβέρνηση πλέον θρέφει βάσιμες ελπίδες για μία ακόμα καλύτερη πορεία του τουρισμού με τον Υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα να εκτιμά πως είναι εφικτή η επαναφορά του φέτος από πλευράς τζίρου στο 105% με 110% των επιπέδων που είχε το 2019. Ο λόγος για μία εκτίμηση που δημιουργεί προσδοκίες για ακόμα υψηλότερη ανάπτυξη. Δηλαδή όχι κατά 5,3% που προβλέπει το Προσχέδιο, αλλά στο φάσμα του 6%. Και τούτο με τη σειρά του επιδρά στις προβλέψεις για το χρέος, αλλά και για τα έσοδα και για το πρωτογενές έλλειμμα του 2022: προς το παρόν υπολογίζεται στο 1,7% του ΑΕΠ, αλλά εκτιμάται από αρμόδια στελέχη ότι μπορεί να κλείσει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.
Δηλαδή, εκτιμάται πως η «σύσταση» των δανειστών να υπάρχει περισσότερη από όσο χρειάζεται «προσαρμογή» φέτος για να διευκολύνει το πιο δύσκολο (από κάθε άποψη) 2023 μπορεί να … ευοδωθεί. Εξηγούν αρμόδιες πηγές πως ο «χώρος» δεν μεταφέρεται μεν από έτος σε έτος, αλλά μία καλύτερη επίδοση φέτος αφενός βελτιώνει την εικόνα του χρέους και αφετέρου δίδει «διαπιστευτήρια» προς τις αγορές, αφού η Ελλάδα υποχρεούται (προς το παρόν τουλάχιστον) να επιστρέψει σε πλεονάσματα.
Νέα μέτρα στήριξης Vs κρίση
Τα δεδομένα λοιπόν που υπάρχουν έχουν αρχίσει να δημιουργούν προσδοκίες πως γεμίζει (ξανά) ο «κουμπαράς» για επιπλέον μέτρα στήριξης. Το τι θα γίνει όμως με αυτό το νέο «μαξιλάρι» είναι μία άλλη υπόθεση, πολύ πιο σύνθετη, εξηγούν αρμόδια στελέχη. Επισημαίνουν πως λογικό θα ήταν να εφαρμοστούν εν όψει και των εκλογών για κάποια ευρύτερη στήριξη. Για παράδειγμα για να αντισταθμιστεί λίγο η γενικότερη ακρίβεια (πχ με ένα επίδομα Πάσχα ή με άλλες παρεμβάσεις που μπορούν να στηρίξουν το διαθέσιμο εισόδημα). Ή για να γίνει πράξη κάποιο/κάποια από τα μέτρα μόνιμης ελάφρυνσης που έχουν μείνει στην άκρη λόγω τη κρίσης.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η ίδια η κρίση, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Δηλαδή, αναφέρουν, το αν θα αντιδράσει και σε τι βαθμό η Ευρώπη είναι καθοριστικό. Γιατί ο ελληνικός Προϋπολογισμός για το 2023 προς το παρόν προβλέψει (για να καταφέρει να επιστρέψει σε πρωτογενές πλεόνασμα ίσο με το 0,7% του ΑΕΠ) πέρα από τις μόνιμες ελαφρύνσεις αξίας 3,5 δις ευρώ (σ.σ. που έχουν εξαγγελθεί από το βήμα της ΔΕΘ) μόνο 1 δισ. «μαξιλάρι» το οποίο θα πρέπει να φτάσει για να καλύψει το 2023 τα πάντα που σχετίζονται με την ενεργειακή κρίση: από έκτακτες ανάγκες δημοσίων φορέων αν έχουν αυξημένα ενεργειακά κόστη, έως τη θέρμανση και την κρατική συμμετοχή στους λογαριασμούς του ρεύματος.
Με άλλα λόγια, εξηγούν αρμόδιες πήγες, αν δεν υπάρξει ευρωπαϊκή κάλυψη ή αν η κρίση δεν κοπάσει, τότε μπορεί κάθε «κουμπαράς» να πρέπει να οδεύσει στην ενέργεια. Με δεδομένο πως το τελευταίο τρίμηνο του 2022 προβλέπονται 100 εκατ. ευρώ τον μήνα ως συμμετοχή του κράτους στην επιδότηση ρεύματος, τον Αύγουστο δόθηκαν τελικά 250 εκατ ευρώ και τον Σεπτέμβριο ο «λογαριασμός» της κρατικής συνεισφοράς ήταν μεταξύ 800 εκατ και 1,1 δισ. ευρώ.
