«Πρωταθλήτρια» στην υπερεργασία αναδεικνύεται η Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat. Οι Έλληνες εργαζόμενοι έχουν το μεγαλύτερο εβδομαδιαίο ωράριο εργασίας στην Ευρώπη, με μέσο όρο 39,8 ώρες, ενώ το 20,9% των εργαζομένων ηλικίας 20-64 ετών δουλεύουν πάνω από 45 ώρες την εβδομάδα (έναντι 10,8% κατά μέσο όρο στην ΕΕ).
Ωστόσο, δεν εργάζονται όλοι οι Έλληνες πάνω από από το νόμιμο ωράριο εργασίας, όπως αναφέρει το ΚΕΠΕ στις «Οικονομικές Εξελίξεις».
Οι συνήθεις ώρες απασχόλησης το 2024 ανέρχονταν στις 41 ώρες την εβδομάδα για το σύνολο των απασχολουμένων και στις 39 ώρες για τους μισθωτούς.
Το 2025 οι ώρες απασχόλησης εμφανίζουν οριακή απόκλιση, της τάξης του 0,2% (δηλαδή 12 λεπτά την εβδομάδα). Εξετάζοντας την απασχόληση πέρα από το σύνηθες ωράριο, προκύπτει ότι στην Ελλάδα αυτοί που εργάζονται άνω των 49 ωρών την εβδομάδα είναι κυρίως οι επαγγελματίες με απασχολούμενους σε ποσοστό 43,9%.
Ακολουθούν οι επαγγελματίες χωρίς απασχολούμενους σε ποσοστό 33,5%, ενώ για τους μισθωτούς είναι λιγότερο συχνό φαινόμενο, καθώς μόλις 3,2% δηλώνουν ότι εργάζονται υπερωριακά. Η μεγαλύτερη απόκλιση σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ27 εντοπίζεται στους επαγγελματίες χωρίς απασχολούμενους, καθώς πλησιάζει τις 12 εκατοστιαίες μονάδες.
Ακόμη και αν κοιτάξει κανείς πιο πίσω, δηλαδή είτε πριν, είτε κατά τη διάρκεια της κρίσης, αυτό που συναντά είναι τα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματιών που δουλεύουν περισσότερες ώρες. Το σημείο καμπής φαίνεται ότι είναι το 2016, όταν το μερίδιο αυτών που εργάζονται πάνω από 49 ώρες την εβδομάδα ξεπέρασε το 19%, και έκτοτε μειώνεται.
Όπως προκύπτει από τον πίνακα, το διάστημα 2023 - 2025, οι Έλληνες εργάζονται περισσότερο από τον μέσο Ευρωπαίο. Οι διαφορές είναι μικρότερες για τους μισθωτούς και στις δύο κατηγορίες ωρών απασχόλησης. Αυτό σημαίνει ότι η διαφορά είναι μεγαλύτερη μεταξύ των άλλων κατηγοριών απασχολουμένων, όπως είναι οι επαγγελματίες με ή χωρίς προσωπικό.
Υπενθυμίζεται, όμως, ότι στη χώρα μας υπάρχουν και οι «οιωνεί» ελεύθεροι επαγγελματίες, τα γνωστά «μπλοκάκια». Επομένως, οι περισσότερες ώρες εργασίας σε κάποιο βαθμό αφορούν και αυτή την ενδιάμεση κατηγορία εργαζομένων.
Συνοπτικά, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι οι Έλληνες εργάζονται περισσότερο από τον μέσο Ευρωπαίο, όμως η κατάσταση αυτή δεν είναι καινούργια και αφορά κυρίως τους μη μισθωτούς, τουλάχιστον με την τυπική έννοια. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εμφανές όταν εξετάσει κανείς το ποσοστό αυτών που εργάζονται πάνω από 49 ώρες την εβδομάδα.
Υπερωρίες ανά κλάδο
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η αύξηση των δηλωμένων υπερωριών στους κλάδους που εφαρμόζουν ήδη την ψηφιακή κάρτα. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι, τους πρώτους επτά μήνες του 2025, δηλώθηκαν 3,5 εκατ. υπερωρίες, δηλαδή 1,5 εκατ. περισσότερες σε σύγκριση με το 2024.
Ο τουρισμός είναι ο κλάδος που πρωτοστατεί (728%) και ακολουθεί η εστίαση (301%), ενώ και στο λιανεμπόριο η αύξηση είναι σημαντική (105%), όπως και στη βιομηχανία (65%). Οι μεγάλες αυτές αυξήσεις αποκαλύπτουν είτε την έκταση της υποδηλωμένης εργασίας στη χώρα τα προηγούμενα έτη είτε ραγδαία αύξηση της ζήτησης για εργασία.
Το δεύτερο μάλλον πιο δύσκολα μπορεί κανείς να το ισχυριστεί, καθώς οι δειγματοληπτικές έρευνες είναι ανώνυμες και, άρα, το κίνητρο αναληθών απαντήσεων περιορισμένο. Ωστόσο, ξεκάθαρη απάντηση θα υπάρχει όταν δημοσιευτούν τα δεδομένα της Eurostat για την υπερωριακή απασχόληση το 2025.
