Ροή
Η πρώτη αντίδραση των αγορών μετά από τις ανακοινώσεις της Fed και της ΕΚΤ έδειξε… ανακούφιση. Και αυτό δεν ήταν δεδομένο.
Οι ανακοινώσεις των δύο κεντρικών τραπεζών έδειξαν να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των αγορών και ταυτόχρονα να μη ξεπερνούν τα όρια αντοχής τους.
Τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ, παρά την διαφορετική ρητορική τους όσο αφορά την παροδικότητα του πληθωρισμού, κινήθηκαν στην κατεύθυνση της σταδιακής απόσυρσης της ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά μακριά ακόμα από το «αναμμένο κάρβουνο» της αύξησης των επιτοκίων.
Η κα Λαγκάρντ είχε το πλεονέκτημα να μιλήσει αρκετές ώρες μετά τον κ. Πάουελ και να προσαρμόσει έτσι την ρητορική της ώστε από την μία να διατηρήσει, με τις αναγκαίες προσαρμογές, την πρόβλεψη της παροδικότητας του πληθωρισμού σε αντίθεση με τον κ. Πάουελ, αλλά ταυτόχρονα να προχωρήσει στην ανειλημμένη δέσμευσή της για κλείσιμο του PEPP με παράλληλη προσωρινή ενίσχυση του APP.
Και οι δύο κεντρικοί τραπεζίτες με τις ανακοινώσεις τους κατάφεραν να αποφύγουν προσωρινά τουλάχιστον τον μεγάλο κίνδυνο μία απότομης αναταραχής στην συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ – δολαρίου που θα προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερες συνέπειες στα εξαιρετικά εύθραυστα συστήματα τιμών διεθνώς.
Σταδιακή απόσυρση της ποσοτικής χαλάρωσης, πρόθεση μεταβολής των επιτοκίων αλλά… αργότερα και διατήρηση των έκτακτων εργαλείων σε ετοιμότητα, αν και εφ’ όσον χρειασθεί… Ήταν μία κίνηση που δεν είχε κανένα από τα χαρακτηριστικά της κίνησης Βόλκερ το 1981, όταν ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης επιχείρησε - και το έκανε – να βάλει μαχαίρι στον διψήφιο πληθωρισμό.
Και οι αγορές γνωρίζουν πόσο δύσκολο ήταν αυτό για την κα Λαγκάρντ και τον κ. Πάουελ, αφού τον μήνα Δεκέμβριο ο πληθωρισμός θα εκτιναχθεί ακόμα περισσότερο σε σχέση με τον Νοέμβριο, χωρίς καμία εγγύηση ότι τον Ιανουάριο θα εμφανισθεί η πρώτη ένδειξη επιβράδυνσης.
Όμως το βασικό πρόβλημα από το οποίο δεν έχουν απαλλαγεί, ούτε οι κεντρικοί τραπεζίτες, ούτε οι αγορές και πολύ περισσότερο οι κρατικές οικονομίες (και λίγο πολύ βρίσκεται σαν κοινός παρονομαστής πίσω από τις επιλογές της ΕΚΤ και της Fed), είναι το πρωτοφανές δημόσιο και ιδιωτικό χρέος το οποίο σύμφωνα με το ΔΝΤ (στοιχεία 2020) έχει εκτιναχθεί στο 256% του ΑΕΠ. Ένα τέτοιο χρέος δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να «αντέξει» μία σαφή αντιπληθωριστική πολιτική με αύξηση των επιτοκίων, τύπου Βόλκερ.
Τα μεγέθη είναι… εκπληκτικά, τόσο για το δημόσιο όσο και για το ιδιωτικό χρέος, του οποίου το πραγματικό μέγεθος είναι ακόμα μεγαλύτερο αν προσθέσει κανείς και την επέκταση του 2021.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον τόσο η κα Λαγκάρντ όσο και ο κ. Πάουελ, τράβηξαν το σχοινί όσο μπορούσαν με τις τελευταίες αποφάσεις τους.
Όμως σε καμία περίπτωση αυτή η «σύσφιξη» δεν μπορεί να αξιολογηθεί σαν ένα «φρένο» ή έστω «ανάχωμα» για τις εν ενεργεία πληθωριστικές πιέσεις.
Και αυτό το γνωρίζουν οι αγορές και… το γιόρτασαν με ανακούφιση. Πολύ δε περισσότερο που αποφεύχθηκε κάποια βίαιη αντίδραση στις αγορές συναλλάγματος μεταξύ δολαρίου – ευρώ.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η προσωρινή ηρεμία ευρώ – δολαρίου δεν θα κοστίσει στα υπόλοιπα νομίσματα στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Και ειδικά στην τουρκική λίρα μεταξύ άλλων.
