Ροή
Με λελογισμένα μέτρα στήριξης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, περιλαμβανομένου και ενός επιπλέον, νέου, γύρου 8ης Επιστρεπτέας Προκαταβολής η οποία όμως θα επικεντρωθεί στους πληττόμενους κλάδους συνεχίζει τον σχεδιασμό του το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Καταγράφοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, ένα πακέτο μέτρων στήριξης που αυξάνεται διαρκώς φτάνοντας ήδη σε τουλάχιστον 13 δισ. ευρώ, αλλά και ενσωματώνοντας όφελος 1 δισ. ευρώ από τη ρηχότερη ύφεση του 2020.
Παράλληλα, το επιτελείο του ΥΠΟΙΚ καταστρώνει τον πολυετή σχεδιασμό που θα ενταχθεί στους 2 νέους προϋπολογισμούς, με «όπλο» την παράταση της ρήτρας διαφυγής για 1 ακόμη χρόνο. Ο σχεδιασμός, σύμφωνα με πληροφορίες, δίνει προτεραιότητα πρώτα στη διασφάλιση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, ακολούθως στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και μετά, ανάλογα με τις δυνατότητες που θα δοθούν από τους θεσμούς, στις υπόλοιπες κινήσεις μείωσης φόρων και εισφορών.
Οι άμεσες κινήσεις και οι νέοι όροι της 8ης Επιστρεπτέας
Προς το παρόν ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου διαμορφώνεται με βάση μία «έξοδο» από το λουκέτο στις 23 Μαρτίου. Η οποία προφανώς δεν είναι καθόλου βέβαιη, αφού εξαρτάται από τα υγειονομικά δεδομένα.
Με βάση αυτόν το σχεδιασμό μετά την 6η επιστρεπτέα που «τρέχει», αλλά και τον 7ο γύρο που έχει υπολογιστεί για τον Απρίλιο, θεωρείται πλέον δεδομένο ότι θα χρειαστεί ένας ακόμα γύρος: Μίας 8ης Επιστρεπτέας Προκαταβολής.
Αυτήν τη φορά όμως, αν οι περιορισμοί αρχίζουν να αποκλιμακώνονται, η Επιστρεπτέα συζητείται να αφορά σε εταιρείες με πτώση τζίρου (και στο σύνολο του 2020) αλλά να έχει και ένα επιπλέον χαρακτηριστικό: να μην είναι οριζόντια απευθυνόμενη σε όλους τους κλάδους, όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά να αφορά μόνο σε κλάδους που θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν περιοριστικά ζητήματα και να θεωρούνται πληττόμενοι.
Παράλληλα, θα ξεδιπλώνονται τα υπόλοιπα μέτρα στήριξης μέσω των παγίων δαπανών (για εταιρείες ζημιογόνες και με πτώση τζίρου 30%) και των υπολοίπων παρεμβάσεων που ισχύουν.
Το 1 δισ. «δώρο» από το ΑΕΠ στα κρατικά ταμεία για το 2021
Το οικονομικό επιτελείο μετρά τα περιθώρια για επέκταση των μέτρων στήριξης. Εκτιμώντας πως η μικρότερη από την αναμενόμενη μείωση του ΑΕΠ το 2020 κατά 3 δισ. ευρώ μεταφράζεται σε 1 δισ. ευρώ μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο το 2021.
Αρμόδια στελέχη εξηγούν ότι αυτό δεν σημαίνει πως υπάρχουν πιο μεγάλα περιθώρια, αλλά ότι γίνεται μία - εν μέρει - αντιστάθμιση του πλήγματος που δέχθηκαν και τα κρατικά ταμεία από τους μεγαλύτερους (από ότι αρχικά αναμενόταν) περιορισμούς του πρώτου τριμήνου του 2021.
Το επιπλέον «βάρος» στα κρατικά ταμεία προς το παρόν είναι 3 δισ. ευρώ: Τα μέτρα στήριξης έχουν αυξηθεί κατά 4 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό, αλλά το 1 δισ. ευρώ αντισταθμίζεται από την εν λόγω μείωση του ΑΕΠ.
Συνολικά τα μέτρα στήριξης ενώ είχαν αρχικά υπολογιστεί σε 9 δισ. ευρώ για το 2021 (7,5 δισ. ευρώ από το ειδικό αποθεματικό συν τα χρήματα που προβλέπονται από το REACT EU και από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων), αυξήθηκαν διαδοχικά στη συνέχεια: Στο τέλος Ιανουαρίου υπολογιζόταν στα 11,5 δισ. ευρώ, οι θεσμοί στην αξιολόγηση τους τα υπολόγισαν σε 11,2 δισ. ευρώ (ή σε 11,6 δισ. ευρώ μαζί με το νέο εγγυοδοτικό) και πλέον ο «λογαριασμός» φτάνει τουλάχιστον στα 13 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΟΙΚ.
Το οικονομικό επιτελείο θα συνεχίσει τα μέτρα στήριξης όσο χρειαστεί. Ωστόσο, παρά την θετική εικόνα που υπάρχει για τον τουρισμό και ειδικά για τα Covid Free νησιά, οι αβεβαιότητες παγκοσμίως παραμένουν αναφορικά με τις μεταλλάξεις και τις επιπτώσεις που θα έχουν στην επίτευξη ανοσίας, αναφέρουν αρμόδιες πηγές. Και έτσι, όπως εξηγούν, πρέπει οι κινήσεις να γίνονται με μεγάλη προσοχή.
Ο σχεδιασμός για τις μόνιμες μειώσεις φόρων - δαπανών
Όσον αφορά το τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θοδωρής Σκυλακάκης μιλώντας στο ραδιόφωνο του Πρώτου Θέματος επισήμανε πως σχετίζεται και με την εξέλιξη της πανδημίας «ώστε να ξέρουμε ποια είναι η ζημία που μας αφήνει», αλλά και με το πλαίσιο που θα δοθεί αναφορικά με τους Μεσοπρόθεσμους Προϋπολογισμούς που πρέπει να καταθέσουν τα κράτη – μέλη στις Βρυξέλλες έως το τέλος Απριλίου.
Είπε πως «και για το 2022 η πρόβλεψή μας είναι για τον ιδιωτικό τομέα ότι δεν θα υπάρχει εισφορά αλληλεγγύης. Αυτό που δεν μπορώ να σας πω είναι εάν θα υπάρχει η επέκτασή της απαλλαγής και για τους υπολοίπους (σ.σ. εκτός ιδιωτικού τομέα)». Πρόσθεσε πως «η μονιμότητα είναι κάτι που de facto θα συζητηθεί στον προϋπολογισμό του 2023».
Γενικά η παράταση της ρήτρας διαφυγής που πρότεινε η Επιτροπή και πρέπει να επικυρωθεί δίνει μεν το δικαίωμα για προσωρινά μέτρα (άγνωστο ακόμη σε ποιόν βαθμό) και το 2022, αλλά μεταφέρει τις μόνιμες παρεμβάσεις για το 2023. Για την Ελλάδα, όλα εξαρτώνται από το δημοσιονομικό περιθώριο που θα «αφήσει» η πανδημία αλλά και που θα δώσουν οι θεσμοί.
Δηλαδή δεν είναι σαφές ούτε τι ακριβώς σημαίνει στην πράξη η παράταση της ρήτρας διαφυγής και το 2022 για ένα κράτος όπως η Ελλάδα (σ.σ. το οποίο υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να παράγει πλεονάσματα), αλλά ούτε το πώς και με ποια μορφή θα γίνει η επαναφορά των κανόνων από το 2023 και μετά, όταν η Ελλάδα θα έπρεπε - υπό άλλες προ covid συνθήκες - να έχει πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% του ΑΕΠ.
Το πλαίσιο που θα διαμορφώσουν οι Βρυξέλλες, αλλά και η δυναμική της ελληνικής οικονομίας (μέσω της επιχειρούμενης επιτάχυνσης του ΑΕΠ με όχημα το Ταμείο Ανάκαμψης και με το εντονότερο μεταρρυθμιστικό έργο) θα διαμορφώσουν το πλαίσιο δυνατοτήτων μείωσης εισφορών και φόρων.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν αρμόδιες πήγες, η πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης - με την σύμφωνη γνώμη των Θεσμών - είναι να διατηρηθούν οι μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές (και ενδεχομένως σταδιακά να υπάρξει και νέα κίνηση). Και τούτο καθώς στηρίζουν και την κοινωνία αλλά και την αγορά εργασίας και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Δεύτερο σε σειρά προτεραιότητας μέτρο είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης ενώ στη συνέχεια σειρά λαμβάνουν οι υπόλοιπες παρεμβάσεις τις οποίες έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση.
Το ΥΠΟΙΚ προς το παρόν δεν γνωρίζει αν έχει τους πόρους να διατηρήσει και φέτος με την ίδια μορφή την μείωση της προκαταβολής φόρου. Η μείωση κατά 8% του ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να ακολουθήσει την άσκηση της ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές που είναι επίσης αμφίβολη για φέτος.
Πρέπει να φανεί αν θα υπάρξει νέα παράταση του μειωμένου ΦΠΑ 13% στην εστίαση για καφέ και μη αλκοολούχα ποτά (ισχύει έως το τέλος Σεπτεμβρίου) αλλά στο τουριστικό πακέτο και στα εισιτήρια στις μεταφορές, θέατρα και κινηματογράφους (ισχύει έως το τέλος του έτους). Επίσης οι θεσμοί φέρεται πως αντιδρούν σε μία μείωση/κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος που ορίζεται σε 650-1000 ευρώ ετησίως ως ένα μέτρο φορολόγησης ομάδων που διαφορετικά δεν θα πλήρωναν κανέναν φόρο. Και επιπλέον μένει να φανεί πότε θα μπορέσει να εφαρμοσθεί η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις στο 20%.
