Το εγχείρημα αξιοποίησης της εταιρείας «Ελληνικές Αλυκές Α.Ε.» μέσω της πώλησης πλειοψηφικού μεριδίου (51% και άνω) βάζει μπρος το Υπερταμείο, αναζητώντας επί της ουσίας στρατηγικό επενδυτή που θα αναλάβει να «τρέξει» και αναπτύξει την εν λόγω θυγατρική. Η α’ φάση του διαγωνισμού, δηλαδή της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, έχει οριστεί για τις 30 Ιανουαρίου 2026.
Υπενθυμίζεται ότι προ μηνών το insider.gr είχε αναδείξει την ωρίμανση διεργασιών προς αυτή την κατεύθυνση, με την ΕΕΣΥΠ τότε να αναζητάει συμβούλους. Το Υπερταμείο διατηρεί ποσοστό 80% στην εταιρεία (το υπόλοιπο δήμοι, με μεγαλύτερο αυτόν του Μεσολογγίου). Προφανώς, η πώληση του (όποιου) ποσοστού αναμένεται από το 2026.
Με στόχο να αποκτήσουν νέα αναπτυξιακή δυναμικής, ο στρατηγικός επενδυτής θα πρέπει να είναι ικανός να αναβαθμίσει την εταιρεία, απαλλαγμένος από τους περιορισμούς μίας δημόσιας εταιρείας ως προς την εμπορική πολιτική και τις εξαγωγές. Σήμερα, η εταιρεία λειτουργεί επτά αλυκές, βιομηχανικού μεγέθους, με συνολική ετήσια δυναμικότητα άνω των 200.000 τόνων. Αυτές παράγουν άνω του 92% της εγχώριας παραγωγής και καλύπτουν συνολική έκταση 24.334 στρεμμάτων.
Προ διετίας ανακοινώθηκε η εξαγορά του 24,81% των μετοχών (1.087.063 κοινές ονομαστικές μετοχές) της εταιρείας Ελληνικές Αλυκές Α.Ε., που κατείχε η Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία ΚΑΛΑΣ Α.Ε., με τίμημα 3 εκατ. ευρώ. Μετά την εξαγορά των μετοχών της Ελληνικές Αλυκές Α.Ε., το Υπερταμείο κατέχει το 80% των μετοχών (είχε από πριν 55,19%) και λειτουργούσε ως… στρατηγικός επενδυτής σε μια εταιρεία η οποία είναι θυγατρική του από το 2018, ενώ το υπόλοιπο 20% παραμένει σε Δήμους (π.χ. Μεσολογγίου 10,19% και από άλλους, εκ των οποίων κανένας δεν κατέχει περισσότερους από 5%). Να σημειωθεί ότι αρχικός στόχος της ΕΕΥΣΠ ήταν να διατηρήσει το 29%, αλλά θα φανεί προσεχώς αν κάτι αλλάξει στον σχεδιασμό.
Ο διαγωνισμός
Ειδικότερα, βάσει σχετικής δημοσίευσης προσχεδίου διακήρυξης στην Εφημερίδα της Ε.Ε., το Υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ) αποφάσισε να προκηρύξει διεθνή διαγωνιστική διαδικασία, σε 2 φάσεις, για την πώληση και μεταβίβαση μετοχών που θα αντιστοιχούν σε πλειοψηφικό μερίδιο συμμετοχής, τουλάχιστον 51%, του μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΛΥΚΕΣ Α.Ε.».
Η εταιρεία έχει το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης συγκεκριμένων Αλυκών. Ειδικότερα, έχει υπογράψει την από 01.12.2004 σύμβαση μίσθωσης με το Ελληνικό Δημόσιο η οποία προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής: α) τη μίσθωση εκτάσεων προς χρήση και εκμετάλλευσή τους ως αλυκών, έναντι ετήσιου μισθώματος ίσους προς το 3% της αξίας του πωλούμενου κατ’ έτος αλατιού σε κάθε αλυκή, β) τη χρήση αγωγών και διαύλων που συνδέουν τις αλυκές με τη θάλασσα ή και τις θαλάσσιες περιοχές οι οποίες δεν έχουν παραχωρηθεί, για τη μεταφορά θαλασσινού νερού ή συμπυκνωμένου, με αυξημένη αλατότητα, γ) τη χρήση των αγωγών επίγειων ή υποθαλάσσιων, διαύλων αυλακών και έργων, εγκαταστάσεων, κτισμάτων και λοιπών κατασκευών που αποσκοπούν στην απρόσκοπτη άντληση ή μεταφορά με φυσική ροή του θαλασσινού νερού και δ) το δικαίωμα επισκευής / συντήρησης / αντικατάστασης ή βελτίωσης των έργων, των εγκαταστάσεων και κτισμάτων. Η σύμβαση μίσθωσης ισχύει για όλη τη διάρκεια της εταιρείες, έως τις 31.12.2080.
Ως μέρος της συναλλαγές προβλέπεται ότι το Υπερταμείο και ο προτιμητέος επενδυτής που θα επιλεγεί από τον διαγωνισμό, θα συνάψουν σύμβασης αγοραπωλησίας μετοχών για τη μεταβίβασή τους, καθώς και συμφωνία μετόχων αναφορικά με τη εταιρεία. Κατά τη β’ φάση της διαδικασίας θα αξιολογηθεί ενδεχόμενη τροποποίηση όρων της σύμβασης μίσθωσης, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και της διάρκειας της μίσθωσης, η οποία εκτιμάται ότι δεν θα είναι μικρότερη των 25 ετών από την υπογραφή της σύμβασης, στο πλαίσιο της συναλλαγής, με γνώμονα τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα της εταιρείας «Ελληνικές Αλυκές» ως ανώνυμης με ιδιωτικό και επιχειρηματικό χαρακτήρα.
Η θυγατρική, οι αλυκές, τα μεγέθη
Η εταιρεία Ελληνικές Αλυκές Α.Ε. αναλαμβάνει έναν καθοριστικό ρόλο στην εξασφάλιση της παραγωγής πρωτογενούς αλατιού στη χώρα και συνεισφέρει στην ανάπτυξη των αλυκών και του ορυκτού αλατιού της χώρας μέσω της εκμηχάνισης και εκσυγχρονισμού των λειτουργιών τους. Η εταιρεία λειτουργεί επτά βιομηχανικού μεγέθους αλυκές, με συνολική ετήσια δυναμικότητα άνω των 200.000 τόνων. Οι αλυκές, πέραν της φυσικής τους ομορφιάς, αποτελούν πολύτιμους οικοτόπους που συνδυάζουν τα υγροτοπικά χαρακτηριστικά με τους ακραία υπεραλμυρούς λειμώνες. Η μοναδική αυτή συνύπαρξη δημιουργεί έναν πλούτο βιοποικιλότητας, επιτρέποντας την πληθυσμιακή αύξηση ειδών που βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν υπό εξαφάνιση. Το σύνολο των αλυκών υπάγεται στο δίκτυο προστασίας Natura, ενώ μερικές, μεταξύ των οποίων και οι μεγαλύτερες αλυκές, αποτελούν τμήματα ευρύτερων υγροτόπων που προστατεύονται από τη διεθνή σύμβαση Ramsar.
Ειδικότερα, στην εταιρεία Ελληνικές Αλυκές Α.Ε., που αποτελούν την κύρια πηγή προμήθειας αλατιού της χώρας μας, υπάγονται 7 αλυκές σε όλη τη χώρα (Αγγελοχώρι, Καλλονή, Κίτρος Πιερίας, Μέση Κομοτηνής, Μεσολόγγι, Νέα Κεσσάνη Ξάνθης, Πολίχνιτος Λέσβου). Η μεγαλύτερη εκ των αλυκών είναι αυτή του Μεσολογγίου, με έκταση 12.400 στρέμματα και μέση δυναμικότητα 110.000 τόνων.
Λίγο παλιότερα, η διοίκηση της ΕΕΥΣΠ είχε αναφέρει ότι ενδιαφέρον υπήρχε (ήδη) από Αυστρία, Κύπρο, Σουηδία και για τις Ελληνικές Αλυκές, ενώ αναμένονταν διαγωνισμός για να εισέλθει στρατηγικός επενδυτής που θα αγοράσει το 51% της εταιρείας, με το fund να κρατάει 29% (το υπόλοιπο ποσοστό οι δήμοι). Για το 2024 η εταιρεία πήγαινε για παραγωγή - ρεκόρ 250 χιλ. τόνων.
Το Υπερταμείο τον Σεπτέμβριο του 2023 είχε εξαγοράσει το 24,81% των μετοχών των Ελληνικών Αλυκών, ποσοστό που κατείχε έως εκείνη τη στιγμή η εταιρεία Κάλας Α.Ε. (αλάτι «Κάλας»), ενισχύοντας το ποσοστό του στην εταιρεία. Βέβαια, τα σχέδια αξιοποίησης της συμμετοχής δεν είναι σημερινά. Οι Ελληνικές Αλυκές είχαν 3,4 εκατ. κέρδη στην επταετία 2018-2024, τα 2,6 εκατ. ευρώ εκ των οποίων κατά την τριετία 2022-2024, έναντι σωρευτικής ζημίας 0,1 εκατ. ευρώ πριν η εταιρεία περάσει στο Υπερταμείο (2011-2017).
