Σε μια αποφασιστική κίνηση για τη βιώσιμη βιομηχανία, οι Βρυξέλλες εγκαινίασαν το μεγαλύτερο εργοστάσιο στην Ευρώπη για την παραγωγή βιοδιασπώμενης συσκευασίας από μυκήλιο, τις ρίζες των μανιταριών που "δένουν" αγροτικά υπολείμματα (π.χ πριονίδι,άχυρο) και σχηματίζονται σε καλούπια και στη συνέχεια αναπτύσσεται το υλικό το οποίο με θερμική αδρανοποίηση καθίσταται ιδανικό για συσκευασία.
Το μυκήλιο είναι το βλαστικό μέρος ενός μύκητα, μια διακλαδωτή μάζα από νηματώδεις υφές, που συχνά βρίσκεται κάτω από το έδαφος ή σε άλλα υποστρώματα. Λειτουργεί απορροφώντας θρεπτικά συστατικά από το περιβάλλον, παίζει κρίσιμο ρόλο στην αποσύνθεση της οργανικής ύλης και μπορεί να σχηματίσει καρποφόρα όργανα όπως τα μανιτάρια.
Το εργοστάσιο, έκτασης 1.400 τ.μ. στην περιοχή Forest, στοχεύει στην αντικατάσταση του πολυστυρενίου (EPS), ενός από τα πιο ρυπογόνα πλαστικά στον πλανήτη και στη σημαντική μείωση των εκπομπών CO₂ που σχετίζονται με τον τομέα της συσκευασίας.
Η βελγική εταιρεία PermaFungi, η οποία ηγείται του έργου, επένδυσε 3 εκατομμύρια ευρώ, με μερική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και δημόσιους περιφερειακούς πόρους. Το εργοστάσιο μετατρέπει οργανικά απόβλητα, όπως άχυρο, πριονίδι, σε στερεά, ανθεκτικά και πλήρως κομποστοποιήσιμα υλικά, προωθώντας έναν «πράσινο» κύκλο που μετατρέπει τα απορρίμματα σε πολύτιμους πόρους.
Η διαδικασία είναι απλή αλλά επαναστατική: τα οργανικά απόβλητα αναμιγνύονται με μυκήλιο, που λειτουργεί ως φυσικός συγκολλητικός παράγοντας. Μέσα σε λίγες ημέρες, οι μύκητες αποικίζουν το υπόστρωμα και δημιουργούν μια στερεή δομή με ιδιότητες παρόμοιες με το φελλό ή το πολυστυρένιο. Η ανάπτυξη διακόπτεται με σύντομη θερμική επεξεργασία, με αποτέλεσμα ένα ελαφρύ, ανθεκτικό και 100% βιοδιασπώμενο προϊόν.
Σε αντίθεση με το πολυστυρένιο που χρειάζεται πάνω από 500 χρόνια για να αποσυντεθεί, το mycomaterial διασπάται πλήρως σε 41 ημέρες. Επιπλέον, η παραγωγή του απαιτεί 90% λιγότερη ενέργεια και μειώνει δραστικά τις εκπομπές CO₂, επιτρέποντας στις εταιρείες να ανταποκρίνονται στους ευρωπαϊκούς στόχους βιωσιμότητας και κυκλικής οικονομίας.
Το εργοστάσιο έχει δυναμικότητα παραγωγής 100 κυβικών μέτρων το μήνα, επεξεργάζεται 10 τόνους ξηρών αποβλήτων και απασχολεί 12 εργαζόμενους. Οι υπεύθυνοι της PermaFungi εκτιμούν ότι αν και αντιπροσωπεύει μόλις το 0,05% της ευρωπαϊκής αγοράς συσκευασίας, θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα άνω των 28 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Τα οφέλη από την καινοτόμο αυτή μέθοδο είναι πολλαπλά: μείωση της ρύπανσης των θαλασσών και της ξηράς, μειωμένη χρήση νερού και ενέργειας, υποστήριξη της κυκλικής οικονομίας μέσω επαναχρησιμοποίησης αγροτικών υπολειμμάτων ή χρησιμοποιημένου καφέ, δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας και προώθηση καινοτομίας στους βιώσιμους τομείς παραγωγής.
Η τάση αυτή εξαπλώνεται ήδη σε όλη την Ευρώπη, με εταιρείες όπως οι Grown.bio (Ολλανδία), Biohm (Ηνωμένο Βασίλειο) και Mycelium Packaging (Γαλλία) να ακολουθούν το παράδειγμα της PermaFungi. Με τη στήριξη των νέων ευρωπαϊκών κανονισμών που απαγορεύουν τη μη ανακυκλώσιμη συσκευασία από το 2030, το μέλλον της συσκευασίας φαίνεται ότι έχει θα φθάσει μέχρι τους … μύκητες.
