Ολοένα και περισσότερο έδαφος αποκτά το μοντέλο λειτουργίας μέσω δικαιόχρησης (franchise) στον χώρο των σούπερ μάρκετ, καθώς το οικοσύστημα του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων απαιτεί άμεση προσαρμοστικότητα στη νέα εποχή και γρήγορα αντανακλαστικά απέναντι στον εντεινόμενο ανταγωνισμό.
Καθώς η μια μετά την άλλη οι εγχώριες αλυσίδες σούπερ μάρκετ δρομολογούν μεγάλες επενδύσεις με το βλέμμα στο μέλλον, προκειμένου να είναι σε θέση να αυξάνουν τα μερίδια αγοράς τους, αλλά και να καλύπτουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις ανάγκες του καταναλωτικού κοινού, η μέθοδος του franchise για την επέκταση του δικτύου τους δείχνει να αποτελεί στρατηγική επιλογή και όχι συγκυριακή λύση. Παράγοντες του χώρου μιλούν για μια μέθοδο με μεγάλη αναπτυξιακή προοπτική αλλά και για ένα ουσιαστικό βήμα στον δρόμο προς τη σύγχρονη εποχή. Μια εποχή που απαιτεί ευέλικτα μοντέλα λειτουργίας και «έξυπνες» επενδύσεις από τα σούπερ μάρκετ, χωρίς ταυτόχρονα να απαιτηθεί να δαπανούν υπέρογκα κόστη.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η ανάπτυξη του δικτύου καταστημάτων μέσω της μεθόδου του franchise σηματοδοτεί μικρότερα κόστη για τους «παίκτες» του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, καθώς οι franchisees ως νέοι επενδυτές/επιχειρηματίες αναλαμβάνουν μεγάλο μέρος της επένδυσης, αλλά και μικρότερο κίνδυνο για την πορεία της επένδυσης, δεδομένου ότι οι νέοι συνεργάτες αποφασίζουν να «τρέξουν» τη λειτουργία σχεδόν αυτόνομων καταστημάτων, αναλαμβάνοντας να σηκώσουν οι ίδιοι το βάρος της λήψης των αποφάσεών τους. Μέσω δε της μεθόδου του franchise, τα σούπερ μάρκετ δύνανται να αποκτήσουν παρουσία σε κάθε γωνιά της χώρας και χωρίς μάλιστα να απαιτηθεί για τον σκοπό αυτό η ανάληψη ρίσκου που συνοδεύει π.χ. μια μεγάλη εξαγορά.
ΑΒ Βασιλόπουλος
Κεντρικός πυλώνας του πλάνου μετασχηματισμού που «τρέχει» η ΑΒ Βασιλόπουλος είναι η στοχευμένη επέκταση του δικτύου καταστημάτων της, είτε με νέα ανοίγματα, είτε με μετατροπή αρκετών εταιρικών σε καταστήματα που λειτουργούν μέσα από το μοντέλο franchising.
Ειδικότερα, το 2024 η αλυσίδα αριθμούσε 624 σημεία εκ των οποίων 331 franchise, 279 εταιρικά και 14 χονδρική (ΕΝΑ Cash & Carry), ενώ έως τώρα το 2025, το δίκτυο έχει αυξηθεί σε 652 σημεία πώλησης ως εξής: 254 εταιρικά καταστήματα, 384 franchise και 14 χονδρική. Έως το τέλος του 2025 το δίκτυο εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 670 καταστήματα.
Στόχος είναι, δε, στο τέλος του 2028, η ΑΒ Βασιλόπουλος να διατηρεί μια δύναμη πυρός 900 καταστημάτων, εκ των οποίων τα 700 να είναι franchise, αποκτώντας πλέον παρουσία και σε περιοχές στις οποίες δεν διαθέτει μέχρι σήμερα.
Όπως άλλωστε δήλωνε το καλοκαίρι στο insider.gr ο brand president της ΑΒ Βασιλόπουλος, Νίκος Λαβίδας, τα καταστήματα που λειτουργούν με τη μέθοδο του franchise εκτιμάται ότι συνεισφέρουν περί το 20% επί του συνολικού κύκλου εργασιών της αλυσίδας, από 15% που ήταν πέρυσι, ένδειξη ότι η στροφή στην ευκολία που προσφέρουν, γίνεται ευρέως αποδεκτή από το καταναλωτικό κοινό. «Από πλευράς πωλήσεων πάνε καλύτερα από τα εταιρικά τα καταστήματα franchise», εξηγούσε χαρακτηριστικά ο κ. Λαβίδας, αναγνωρίζοντας πως πάντοτε υπάρχει χώρος για νέους επιχειρηματίες.
Η δε ανάπτυξη του δικτύου βασίζεται σε δύο επιχειρηματικά σχήματα. Στα καταστήματα AB Shop & Go, που παρέχουν ευελιξία και ευκολία σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές και στα ΑΒ Συνεργάτης, τα οποία είναι κατάλληλα για αστικά κέντρα, νησιά και τουριστικούς προορισμούς.
METRO ΑΕΒΕ
Ολοένα και πιο στέρεες βάσεις αποκτά και η επένδυση της ΜETRO ΑΕΒΕ στο franchise. Πλέον, ο όμιλος που λειτουργεί τα My Market στη λιανική και τα METRO Cash & Carry στη χονδρική έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων του την ανάπτυξη των My Μarket Local. Πρόκειται για ένα μοντέλο καταστημάτων μικρής έκτασης – γνωστών και ως σούπερ μάρκετ γειτονιάς – τα οποία ο όμιλος αναπτύσσει την τελευταία τετραετία μέσω της μεθόδου του franchise και τα οποία εξυπηρετούν τις αρχές της εγγύτητας και της τοπικότητας σε ό,τι αφορά τις καθημερινές αγορές.
Πρόσφατα, άνοιξε το 50ό κατάστημα My Market Local, με τον επικεφαλής του ομίλου ΜΕΤRΟ ΑΕΒΕ, Αριστοτέλη Παντελιάδη, να γράφει, μεταξύ άλλων, στο LinkedIn «τα My market Local κερδίζουν σταθερά το ενδιαφέρον νέων επενδυτών. Μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας, το 35% των καταστημάτων ξεπερνάει σε πωλήσεις το πιο αισιόδοξο σενάριο του επιχειρησιακού σχεδίου, γεγονός που κάνει ιδιαίτερα αποδοτική την επένδυση των franchisee - συνεργατών μας. Στην κατηγορία των καταστημάτων γειτονιάς, υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία για την ανάπτυξη του δικτύου μας, καθώς τα καταστήματα είναι μικρότερα και η διαδικασία αδειοδότησης και κατασκευής τους απαιτεί λιγότερο χρόνο».
«Μπήκαμε αργά στο σύστημα δικαιόχρησης, σε σχέση με τον ανταγωνισμό και παρ’ όλα αυτά δεν βιαστήκαμε ποτέ. Είχαμε ένα ξεκάθαρο όραμα. Θέλαμε να δημιουργήσουμε καταστήματα γειτονιάς, στην ίδια φιλοσοφία των εταιρικών μας καταστημάτων, που να προσφέρουν εξαιρετική εμπειρία αγορών στους πελάτες μας. Και φυσικά, να αποδίδουν τα μέγιστα για τον συνεργάτη μας ο οποίος έπρεπε να πιστέψει και να εφαρμόσει τις αρχές και τις αξίες της METRO, λειτουργώντας ένα κατάστημα My market Local», ανέφερε επίσης ο κ. Παντελιάδης στην ανάρτησή του στα τέλη του καλοκαιριού.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι το πρώτο My Μarket Local λειτούργησε πιλοτικά το 2021 στην Κυψέλη, ενώ ακολούθησε η ουσιαστική ανάπτυξη του εγχειρήματος το 2022. Πρόσφατα άνοιξαν νέα My market Local στη Θεσσαλονίκη, ενώ στόχος του ομίλου είναι μέχρι τα τέλη του 2025 να λειτουργήσουν περί τα 75-80 My Μarket Local σε όλη την επικράτεια.
ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός
Τα οφέλη της μεθόδου της δικαιόχρησης αναμένεται να «γνωρίσει» και η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα Διαμαντής Μασούτης. Η ίδια μπορεί να μην διαθέτει καταστήματα που λειτουργούν με τη μέθοδο της δικαιόχρησης, ωστόσο δρομολογεί την εξαγορά της αλυσίδας ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, σε ένα deal που αναμένεται να ανατρέψει άρδην τις ισορροπίες στον εγχώριο κλάδο των σούπερ μάρκετ. Η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός άλλωστε συγκαταλέγεται μεταξύ των ισχυρών «παικτών» που κάνουν… παιχνίδι στο franchise συγκαταλέγεται και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, διεκδικώντας ακόμη μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. Είναι ενδεικτικό ότι όπως αναφέρεται στη χρήση του 2022, από τα 830 και πλέον καταστήματα που διαθέτει η Κρητικός, μόλις τα 300 περίπου είναι εταιρικά, ενώ περισσότερα από 510 λειτουργούν με τη μέθοδο της δικαιόχρησης.
Όπως επισημαίνεται στον ιστότοπο της αλυσίδας, η Κρητικός «έχοντας ως στρατηγικό στόχο τη συνεχή ανάπτυξη και την προσαρμογή στα νέα ανταγωνιστικά δεδομένα, ανέπτυξε και εξελίσσει διαρκώς ένα οργανωμένο δίκτυο franchise, στηρίζοντας τη νέα επιχειρηματικότητα. Το franchise ΚΡΗΤΙΚΟΣ αποτελεί την ιδανική επιλογή για νέους και υπάρχοντες επιχειρηματίες που επιθυμούν να επενδύσουν σε ένα κλάδο ανθεκτικό με προοπτικές και δυναμική».
Σήμερα, η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός λειτουργεί ένα δίκτυο περίπου 874 καταστημάτων, μεγάλο μέρος των οποίων λειτουργεί με τη μέθοδο του franchise.
Η αλυσίδα αναπτύσσει δύο τύπους καταστημάτων με τη μέθοδο της δικαιόχρησης και συγκεκριμένα: καταστήματα 200-250 τ.μ. με μικρό αποθηκευτικό χώρο σε αστικές περιοχές και περιφέρεια που εστιάζουν στη γρήγορη εξυπηρέτηση, την ποικιλία προϊόντων και τις χαμηλές τιμές πώλησης, αλλά και μικρά και οργανωμένα καταστήματα 80-100 τμ με μικρό αποθηκευτικό χώρο και με φιλικό-οικείο χαρακτήρα που καλύπτουν τις βασικές ανάγκες σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο, προσφέρουν ταχύτητα και ευκολία αγορών και χαρακτηρίζονται για την απλότητα στη λειτουργία τους και την εύκολη διαχείριση.
Carrefour – Bazaar
Ήταν τον περασμένο Ιούνιο όταν ανακοινώθηκε η απόκτηση του 40% του μετοχικού κεφαλαίου της γνωστής αλυσίδας σούπερ μάρκετ Bazaar από τη Retail & More, θυγατρική εταιρεία του ομίλου AVE, συμφερόντων του Νίκου Βαρδινογιάννη, σε ένα deal που αναμένεται να ανατρέψει τα δεδομένα στους «μεσαίους» του εγχώριου κλάδου των σούπερ μάρκετ. Η Retail & More ιδρύθηκε το 2021 με στόχο να «τρέξει» την επάνοδο του σήματος του γαλλικού κολοσσού στη χώρα μας.
Τόσο η αλυσίδα Bazaar όσο και το brand Carrefour αναπτύσσονται με τη μέθοδο του franchise, οπότε αναμένεται με ενδιαφέρον προς θα προχωρήσει το deal εν ευθέτω χρόνω. Σύμφωνα ωστόσο με όσα έχουν γίνει γνωστά, το πλάνο περιλαμβάνει τη μετατροπή υπό όρους και προϋποθέσεις των εταιρικών καταστημάτων Bazaar σε Carrefour, σε βάθος τριετίας, έτσι ώστε να ενισχυθεί το δίκτυο καταστημάτων και τα μερίδια στην αγορά.
Απρόσκοπτα συνεχίζεται, την ίδια ώρα, το πλάνο ανάπτυξης του δικτύου καταστημάτων Carrefour στην Ελλάδα. Όπως επισημαίνεται στις τελευταίες οικονομικές καταστάσεις της AVE που καταχωρήθηκαν στο ΓΕΜΗ πριν από μερικά 24ωρα και αφορούν στην εξαμηνιαία χρήση Ιανουάριος – Ιούνιος 2025, «ο όμιλος AVE, μέσω της θυγατρικής Retail & More, συνέχισε στο πρώτο εξάμηνο του 2025 την ανάπτυξη δικτύου νέων καταστημάτων, με έμφαση στο franchise. Συγκεκριμένα λειτούργησαν τρία νέα καταστήματα σε Κέρκυρα, Κρήτη, Ζάκυνθο με στόχο να ενισχυθεί περαιτέρω το αποτύπωμα του brand Carrefour σε τουριστικές περιοχές. Για το δεύτερο εξάμηνο το αναπτυξιακό πλάνο συνεχίζεται, με τη λειτουργία τεσσάρων νέων καταστημάτων».
Η Retail & More μπορεί να ιδρύθηκε το 2021, ωστόσο ξεκίνησε τη λειτουργική της παρουσία το 2022 με το άνοιγμα των πρώτων καταστημάτων Carrefour στην Ελλάδα. Η πρώτη φάση ανάπτυξης του δικτύου καταστημάτων έγινε με τη μέθοδο του franchise, ενώ τα πρώτα πέντε καταστήματα εγκαινιάστηκαν σε τουριστικές περιοχές και δη σε Ζάκυνθο (δύο) και Χαλκιδική (τρία καταστήματα). Για την ώρα η εταιρεία αναπτύσσει δύο βασικούς τύπους καταστημάτων, τα Carrefour market και τα Carrefour express. Υπενθυμίζεται ωστόσο ότι η βασική της στόχευση είναι να αναπτύξει συνολικά πέντε βασικούς τύπους καταστημάτων, ανάλογα με τα δεδομένα και τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε τοπικής αγοράς.
Τη μέθοδο της δικαιόχρησης «εμπιστεύεται» και η αλυσίδα Bazaar που αποτελεί μέρος του ομίλου εταιρειών Βερούκας Τρόφιμα. Σήμερα η Bazaar αναπτύσσεται δυναμικά στον χώρο των convenience discount stores με 162 ιδιόκτητα και franchise καταστήματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Σάμο, Ρόδο, Κω, Αστυπάλαια, Κεφαλονιά, Ζάκυνθο, Εύβοια, Τρίπολη, Αλεξανδρούπολη, Μεσσηνία, Λακωνία. Το μοντέλο Βazaar/Fresh Express λειτουργεί κυρίως σε καταστήματα μεγέθους ιδιόκτητα και franchise έως 400 τ.μ. σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές πόλεων ή τουριστικά σημεία, με εμπορικά χαρακτηριστικά discount και convenience store. To μοντέλο καταστήματος δίνει έμφαση στα φρέσκα, στο deli, στις αποκλειστικότητες προϊόντων και στα private και own label προϊόντα.
ΟΚ Anytime Market
Οργανωμένο δίκτυο franchise διαθέτει εδώ και χρόνια η ΟΚ Anytime Market AΕ που δραστηριοποιείται στον χώρο του λιανεμπορίου στην Ελλάδα από το 2004 και αναπτύσσει τα γνωστά καταστήματα ΟΚ! Anytime Markets.
Τα καταστήματα ΟK! αποτελούν μιας μορφής mini super market, ενώ το μείγμα των προϊόντων που διαθέτουν, αποτελείται από γαλακτοκομικά, τρόφιμα ξηρού φορτίου, ψυγείου-κατάψυξης, οπωρολαχανικά και είδη πρώτης ανάγκης καθώς και καπνικά προϊόντα, όλα στη λογική του συσκευασμένου αγαθού κατανάλωσης. Το προϊοντικό μείγμα είναι έτσι δομημένο και περιλαμβάνει ακόμα και προϊόντα πιο premium ώστε η αλυσίδα να είναι σε θέση να καλύπτει τις ανάγκες και του πιο απαιτητικού καταναλωτή. Ακόμη, υπάρχει και η βασική γκάμα προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα καταστήματα ΟK! λειτουργούν καθημερινά από τις 8:00 έως τις 23:00.
