Ως ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια», αν όχι το μεγαλύτερο, χαρακτηρίζεται για τις εγχώριες αλυσίδες σούπερ μάρκετ η εύρεση αλλά και η διατήρηση του εργατικού δυναμικού, καθώς οι μεγάλες ελλείψεις εργαζομένων εξακολουθούν να «στοιχειώνουν» τα καταστήματα του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, πολλά από τα οποία βρίσκονται σε συνθήκες υποστελέχωσης, την ώρα δε που, μεσούσης της τουριστικής περιόδου, αυξάνονται κατακόρυφα οι απαιτήσεις των καταναλωτών.
«Είναι πολύ δύσκολο πια να βρεθεί προσωπικό. Το πρόβλημα είναι τεράστιο, ιδίως στα νησιά. Πλέον στέλνουμε προσωπικό στα νησιά από άλλα καταστήματα και τους καλύπτουμε τη διαμονή», αποκάλυπτε, μιλώντας πρόσφατα στο insider.gr, ο brand president της ΑΒ Βασιλόπουλος, Νίκος Λαβίδας, εξηγώντας πως πρόκειται για ένα μεγάλο ζήτημα που αφορά στο σύνολο του κλάδου και όχι συγκεκριμένες αλυσίδες.
Πόσες κενές θέσεις εργασίας υπάρχουν
Σύμφωνα με τον κ. Λαβίδα, η ΑΒ Βασιλόπουλος καταγράφει σταθερά 200-300 κενές θέσεις εργασίας πανελλαδικά, ένα νούμερο σχετικά διαχειρίσιμο, αρκεί οι ελλείψεις προσωπικού να μην εντοπίζονται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές ή σε συγκεκριμένες ειδικότητες. «Κρεοπώλη δεν μπορείς με τίποτα να βρεις», αποκαλύπτει με νόημα ο κ. Λαβίδας.
Όπως δήλωνε στα τέλη του περασμένου Μαΐου ο επικεφαλής του ομίλου METRO AEBE και πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), η METRO ΑΕΒΕ είχε περί τις 520 κενές θέσεις εργασίας, με τον κ. Παντελιάδη να κάνει λόγο για ένα «μέτριο νούμερο».
Ερωτηθείς δε τον περασμένο Φεβρουάριο για το φλέγον ζήτημα της έλλειψης προσωπικού στα σούπερ μάρκετ, o CEO και πρόεδρος του ΔΣ της Lidl Ελλάς, Martin Brandenburger ήταν κατηγορηματικός «Αν πληρώνεις, βρίσκεις. Είναι πάρα πολύ απλό, όλα συνδέονται με τους μισθούς».
Όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας και Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), η εύρεση και διατήρηση του προσωπικού συγκαταλέγεται στα βασικά προβλήματα των στελεχών του λιανεμπορίου, με το 65% εξ αυτών να κάνει λόγο για «ένα μεγάλο πρόβλημα».
Να σημειωθεί εδώ ότι μόλις το 23% των επιχειρήσεων, ήτοι μια στις τέσσερις, δηλώνουν πως δεν υπάρχουν κενές θέσεις προσωπικού, ενώ το υπόλοιπο 77% αναγνωρίζει ελλείψεις, με το 31% να μιλά για 1-25 κενές θέσεις, το 7% για 25-100 κενές θέσεις, το 5% για 100-200 κενές θέσεις, το 11% για 200-500 κενές θέσεις και το 5% να κάνει λόγο για περισσότερες από 500 κενές θέσεις.
«Αν και δεν είναι εφικτό να γίνει σαφής υπολογισμός του αριθμού κενών θέσεων εργασίας, είναι σαφές ότι πρόκειται για αρκετές χιλιάδες. Αυτή η τάση ειδικά το καλοκαίρι οφείλεται στις αυξημένες ανάγκες των επιχειρήσεων λόγω της τουριστικής περιόδου και του ανταγωνισμού προσέλκυσης εποχιακού προσωπικού με άλλους κλάδους της οικονομίας (τουρισμός, εστίαση κλπ)», διαπιστώνει η έρευνα του ΙΕΛΚΑ.
Μεγάλη κινητικότητα, στους πιο νέους περισσότερο
Περιγράφοντας άλλωστε πρόσφατα ο κ. Παντελιάδης τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται σήμερα στα σούπερ μάρκετ, από πλευράς εργατικού δυναμικού, παραδέχθηκε ότι υπάρχει μεγάλη κινητικότητα, η οποία παρατηρείται περισσότερο μάλιστα στις νεότερες ηλικίες.
«Εξακολουθούμε να έχουμε πολύ μεγάλη κινητικότητα προσωπικού και δεν νομίζω ότι αυτό θα αλλάξει», τόνιζε χαρακτηριστικά, αποδίδοντας αυτό το φαινόμενο κατά κύριο λόγο σε δύο παράγοντες. «Αφενός υπάρχουν ευκαιρίες, αλλάζει διαρκώς δουλειά ο κόσμος και αφετέρου γιατί η Γενιά Ζ (Generation Z-Gen Z) είναι ανικανοποίητη», εξηγούσε, εκφράζοντας την ανάγκη οι επιχειρήσεις να καταστήσουν ολοένα και πιο γρήγορη τη διαδικασία εκμάθησης του προσωπικού, ούτως ώστε να διαχειριστούν την αυξημένη κινητικότητα τώρα και στο μέλλον. Εκτίμησε δε ότι η κινητικότητα μπορεί να ωφελήσει τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και την οικονομία, εάν δεν καταγράφεται σε υπερβολικά επίπεδα.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2024 ένα ποσοστό άνω του 18,25% των εργαζομένων του ομίλου METRO ΑΕΒΕ άφησαν τη θέση τους για έναν άλλο χώρο εργασίας. Δεδομένου ότι ο όμιλος απασχολεί σταθερά περί τους 11.000 εργαζομένους τα τελευταία χρόνια, το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε περισσότερα από 2.000 άτομα. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αποχώρησης από τη δουλειά εντοπίζεται κυρίως στους τρεις πρώτους μήνες», αποκάλυπτε ο κ. Παντελιάδης, τονίζοντας μάλιστα πως υπάρχουν αποχωρήσεις εργαζομένων ακόμη και μέσα στις δύο πρώτες ημέρες δουλειάς.
Τι πρέπει να γίνει
Όπως εξηγούσε στο insider.gr o κ. Λαβίδας, μια λύση για την εξάλειψη μεγάλου μέρους των κενών θέσεων εργασίας στον κλάδο των σούπερ μάρκετ θα μπορούσαν να προσφέρουν τα καταστήματα που λειτουργούν με τη μέθοδο της δικαιόχρησης (franchise), δεδομένου ότι κάθε νέος επιχειρηματίας που αποκτά ένα κατάστημα, ζητά στήριξη από φίλους και συγγενείς, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο ορισμένες θέσεις εργασίας.
Παρόλα αυτά, το ζήτημα είναι ευρύτερο και απαιτεί πιο ουσιαστικές και συντονισμένες λύσεις. «Μια σοβαρή λύση θα ήταν οι διακρατικές συμφωνίες, όπως ισχύει τώρα στη Ρουμανία. Μέσω μιας διακρατικής συμφωνίας μπορούν να έρθουν στη χώρα μας άνθρωποι από το εξωτερικό για να δουλέψουν με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις κλπ», σημείωνε ο κ. Λαβίδας.
Ο κλάδος των σούπερ μάρκετ σε αριθμούς
Όπως προκύπτει από στοιχεία της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, το αποτύπωμα του κλάδου των σούπερ μάρκετ σήμερα στην ελληνική οικονομία είναι αρκετά σημαντικό, αφού αντιστοιχεί στο 4% του ΑΕΠ και μεταφράζεται σε μισθούς και εισφορές σε ποσό άνω των 2 δισ. ευρώ.
Στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ απασχολούνται σήμερα 120.000 εργαζόμενοι, ενώ υπάρχουν συνολικά 3.700 καταστήματα λιανεμπορίου σε όλη τη χώρα.
