Προβληματισμός επικρατεί στους κόλπους του εγχώριου γαλακτοκομικού κλάδου στη σκιά της νέας δασμολογικής πολιτικής του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, την ώρα δε που οι εξαγωγές φέτας και ελληνικού γιαουρτιού καταγράφουν μια σταθερά αυξητική τάση.
«Ακόμη δεν ξέρουμε πού θα κάτσει η μπίλια των δασμών. Για την ώρα τηρούμε στάση αναμονής και παρακολουθούμε τις εξελίξεις», σχολιάζει στο insider.gr o πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος. Όπως εξηγεί, εάν επιβληθούν δασμοί της τάξης του 10%, τότε το πρόβλημα δεν θα είναι μεγάλο, καθώς θα επιμεριστεί μεταξύ των προμηθευτών. Ωστόσο, εάν οι δασμοί ξεπεράσουν το 10%, τότε η κατάσταση θα είναι πιο δύσκολη, δεδομένου ότι θα υπάρξει απόθεμα προϊόντων το οποίο δεν θα μπορέσει να απορροφηθεί.
«Ακόμη και χωρίς δασμούς, εξ ορισμού οι εξαγωγές είναι μια πραγματική πρόκληση καθώς χρειάζεται να αντιμετωπίσεις ‘θηρία’ στο ράφι και όχι με τους ίδιους πάντοτε όρους», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Αποστολόπουλος.
Πόση φέτα εξάγουμε
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΓΑΠ, στη χώρα μας παράγονται 145.000 τόνοι φέτας, το 65% των οποίων κατευθύνεται προς εξαγωγές. Η αμερικανική είναι η πέμπτη κατά σειρά αγορά όπου κατευθύνεται ένα από τα βασικότερα εθνικά μας εξαγώγιμα προϊόντα, ενώ η κύρια χώρα – αποδέκτης της φέτας είναι η Γερμανία και έπονται Ιταλία, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Ειδικότερα, το 9% των εξαγωγών της φέτας κατευθύνεται στις ΗΠΑ, ενώ, όπως αποκαλύπτει στο insider.gr ο κ. Αποστολόπουλος «μόνο την τελευταία τριετία διπλασιάστηκαν οι εξαγωγές φέτας στις ΗΠΑ», σαφής ένδειξη ότι η ισχυρή ανοδική τάση δεν προέρχεται μόνο από τους Έλληνες ομογενείς αλλά και από τους ντόπιους Αμερικανούς.
«Η αμερικανική αγορά είναι τεράστια και εμφανίζει μεγάλες προοπτικές. Ωστόσο ξέρουμε ότι δεν μπορούμε να την καλύψουμε όλη», σημειώνει επίσης, εξηγώντας με νόημα πως «η φέτα δεν μπορεί να απειλήσει το ντόπιο αμερικανικό προϊόν. Πρέπει να πείσουμε τους Αμερικανούς ότι είναι κουτό να επιβληθεί δασμός σε ένα αγαθό που δεν απειλεί το αμερικανικό προϊόν».
Την ίδια ώρα, διψήφιο ποσοστό μετρά η αύξηση των εξαγωγών σε ελληνικό γιαούρτι, καθώς παρουσίασαν άνοδο κατά 33% το 2024 έναντι του 2023. Η δε παραγωγή τοποθετείται, πέρυσι, σε 169.000 τόνους.
Καλή χρονιά το 2024, τι φέρνει το 2025
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒΓΑΠ, το 2024 ήταν σε γενικές γραμμές μια καλή χρονιά για τον εγχώριο γαλακτοκομικό κλάδο. Ειδικότερα, πέρυσι η παραγωγή πρόβειου γάλακτος ανήλθε σε 729.000 τόνους, γίδινου σε 155.000 τόνους, ενώ η παραγωγή αγελαδινού γάλακτος άγγιξε τις 638.000 τόνους.
Για το 2025 ο κλάδος ποντάρει σε αντίστοιχα μεγέθη με τα περυσινά, ωστόσο ο στόχος δεν θα είναι εύκολος, δεδομένου ότι τους τρεις πρώτους μήνες της τρέχουσας χρονιάς καταγράφεται οριακή πτώση της τάξης του 0,8% στο αιγοπρόβειο γάλα, εξέλιξη η οποία, σύμφωνα με τον κ. Αποστολόπουλο δεν θεωρείται «καλό σημάδι».
Την ίδια ώρα, η παγκόσμια πρόβλεψη για το 2025 δείχνει ότι η παραγωγή γάλακτος θα αυξηθεί σχεδόν κατά 1% παρά τις εγγενείς και επίκτητες δυσκολίες του κλάδου γενικότερα.
Οι μεγάλες προκλήσεις του κλάδου
Η μεγάλη εξάρτηση της τιμής του γάλακτος από τις ζωοτροφές - σε ποσοστό άνω του 60% - οι οποίες στην Ελλάδα είναι σε σημαντικό βαθμό εισαγόμενες, καθιστά την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος ιδιαίτερα εξαρτημένη από αυτές αλλά και σε δεύτερο βαθμό από την ενέργεια η οποία κάθε άλλο από σταθερή διαφαίνεται σε ένα γεωπολιτικά αναβράζον πεδίο.
Την ίδια ώρα, ο ΣΕΒΓΑΠ κάνει λόγο για «πρωτοφανή και πέρα από κάθε κανόνα ελεύθερης αγοράς, παρέμβαση της πολιτείας, η οποία έχει θέσει ανυπέρβλητα εμπόδια στην εγχώρια αγορά και επαγωγικά στις εξαγωγές οι οποίες χρειάζονται την απαραίτητη ευελιξία για τη θεμελίωση της απαραίτητης στήριξης για να υλοποιηθούν».
Παράλληλα, «η συνεχιζόμενη πρόκληση με την αύξηση των φυτικών προϊόντων απομίμησης, απαιτεί εγρήγορση και προσοχή και όχι επανάπαυση επειδή διατροφικά τα εν λόγω προϊόντα δεν είναι ούτε κατά προσέγγιση συγκρίσιμα με τα γαλακτοκομικά προϊόντα». Αυτό γιατί, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΣΕΒΓΑΠ «η επικοινωνία τους χρησιμοποιεί στην κυριολεξία παράνομες πρακτικές με αυστηρώς απαγορευμένους όρους όπως π.χ. ‘φυτικό τυρί’, ‘φυτική κρέμα’, ‘γάλα αμυγδάλου’ κτλ και όλα αυτά δυστυχώς με την ανοχή/αδιαφορία των ελεγκτικών αρχών».
1η Ιουνίου: Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος
Σήμερα, 1η Ιουνίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος. Η Ημέρα αυτή θεσπίστηκε το 2001 από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Οργανισμό Γεωργίας και Τροφίμων ως αναγνώριση της σημαντικότητας αυτού του μοναδικού τροφίμου ως ένα βασικό μέρος μιας υγιεινής διατροφής, αλλά και ως ένας σπουδαίος παράγοντας που βοηθά στη διαβίωση των κοινοτήτων όλου του κόσμου.
Ο ΣΕΒΓΑΠ, επομένως, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Γάλακτος, «καλεί όλους να τιμήσουν τον λευκό αυτό χρυσό της διατροφής μας αλλά και του σημαντικού συντελεστή ανάπτυξης της χώρας μας».