Ροή
Με σαφώς περιορισμένο μερίδιο στην αγορά παιγνίων της Ελλάδος κινούνται τα καζίνο με τις επιχειρήσεις που τα λειτουργούν να είναι προβληματικές σε ένα η περισσότερα επίπεδα.
Μελέτη που συνέταξε η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων αναφέρει ότι:
- Το μερίδιο των δέκα καζίνο στα έσοδα από παίγνια, της συνολικής αγοράς τυχερών παιγνίων, κυμαίνεται στο 8,1%
- Στα έσοδα από «δικαιώματα» και «φόρους παικτών» που εισπράττει το δημόσιο μέσω της ΕΕΕΠ, μόνο ποσοστό της τάξης του 6,2% προέρχεται από τα καζίνο.
- Στο επίπεδο της απασχόλησης εργαζόμενων, η συμμετοχή της αγοράς των καζίνο είναι πιο σημαντική και ανέρχεται σε ένα ποσοστό της τάξης του 12,8%.
Ο συνολικός μέσος τζίρος 8ετίας από τυχερά παίγνια για τα καζίνο, μετά την αφαίρεση των κερδών των παιχτών, είναι της τάξης των 219 εκατ. ευρώ.
Στην εξαετία 2014-2019, το αντίστοιχο ποσό είναι 258 εκατ. € και εκφράζει πιο αντιπροσωπευτικά το τζίρο του κλάδου ενώ η εξέλιξή του στην περίοδο 2014-2019 δείχνει πως ακολουθεί μία ήπια πτωτική τάση.
Τα καζίνο που αντλούν την πελατεία τους από τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας (Πάρνηθας, Λουτρακίου, Θεσσαλονίκης), καλύπτουν ποσοστό της τάξης του 83,2% του ως άνω εξεταζόμενου συνολικού τζίρου. Έξι καζίνο (Θράκη, Κέρκυρα, Πόρτο Καρράς, Ρίο, Ρόδος, Σύρος) έχουν ένα συνολικό μερίδιο που ανέρχεται σε ποσοστό 16,6%. Τρία Καζίνο (Πόρτο Καρράς, Σύρος, Φλώρινα) έχουν μερίδιο συνολικά 1,2% και το καθένα κάτω από 1%.
Τα συνολικά ίδια κεφάλαια του κλάδου στο 2021, ήταν αρνητικά για το ποσό των 560 εκ. € περίπου. Τα πέντε από τα δέκα καζίνο είχαν αρνητικά ίδια κεφάλαια ποσού περίπου 600 εκ. €. Το 99% αυτού του ποσού αφορά το Καζίνο Λουτρακίου και τα Καζίνο Ρίο, Κέρκυρας και Θράκης.
Το μόνο Καζίνο με σχετικά υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια είναι αυτό της Πάρνηθας. Προέρχεται κυρίως από παλαιότερες επενδύσεις του δημοσίου, ενώ στην περίοδο 2014 – 2021, μειώθηκε από 85 εκ. € σε 39 εκ. € περίπου.
Για δύο Καζίνο (Πόρτο Καρράς, Φλώρινα) δεν εμφανίζονται ίδια κεφάλαια, ενώ στα δύο καζίνο που εμφανίζονται θετικά (Ρόδος, Σύρος) το συνολικό ποσό είναι μόνο 3,7 εκατ. €.
Σε μέσους όρους 8ετίας, τα πέντε καζίνο (Θεσσαλονίκη, Ρίο, Λουτράκι, Θράκη, Κέρκυρα) είχαν αρνητικά ίδια κεφάλαια, τα δύο θετικά (Ρόδος, Σύρος) και για δύο δεν εμφανίζονται κεφάλαια (Πόρτο Καρράς, Φλώρινα).
Τα συνολικά αποτελέσματα της περιόδου για τον κλάδο ήταν ζημιογόνα και ανέρχονται σε -375 εκ. €, ποσό που είναι το 21,5% του συνολικού κύκλου εργασιών της 8ετίας από τυχερά παίγνια (GGR 1,74 δις €). Αυτό σημαίνει πως για κάθε 100 € που εισπράττει η αγορά από τυχερά παίγνια, σε μέσους όρους, πληρώνει 121,50 €.
Όλα τα καζίνο, σε μέσους όρους, για την 8ετία 2014-2021, αλλά και την 6ετία 2014-2019, παρουσίασαν ζημιές προ φόρων, με εξαίρεση το Καζίνο Κέρκυρας.
Τις μεγαλύτερες ζημιές στην 8ετία, τις παρουσίασαν τα Καζίνο Λουτρακίου, Θεσσαλονίκης και Ρίο.
Τις μεγαλύτερες ζημιές στην 6ετία, τις παρουσίασαν τα Καζίνο Θεσσαλονίκης, Λουτρακίου και Ρίο.
Τα πάγια, ενσώματα ή άυλα, είναι οι βασικές επενδύσεις για κάθε καζίνο, ώστε το προϊόν του να είναι ελκυστικό και να προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς.
Τα συνολικά αναπόσβεστα πάγια του κλάδου από 280 εκατ. € το 2014, μειώθηκαν σε 166 εκατ. € το 2021 ή σε ποσοστό 40% περίπου.
Στο σύνολο της αγοράς, όχι μόνο δεν έγιναν νέες επενδύσεις που να υπερκαλύπτουν το ύψος των αποσβέσεων, αλλά δεν καλύφθηκε με νέες επενδύσεις, ούτε η απαξίωση που δημιούργησαν οι αποσβέσεις.
Στο 2021, αξιόλογες πάγιες επενδύσεις άνω των 10 εκατ. €, είχαν μόνο τα καζίνο Πάρνηθας, Λουτρακίου, Θεσσαλονίκης και Ρόδου (153 εκατ. € ή περίπου 92% του συνόλου)
Η μεγαλύτερη αποεπένδυση στην 8ετία έγινε από τα καζίνο Θεσσαλονίκης (-36 εκατ. €), Πάρνηθας (-35 εκατ. €) και Λουτρακίου (-28 εκατ. €).
Το 90% περίπου των υποχρεώσεων στο δημόσιο και τον ΕΦΚΑ στο τέλος του 2021 οφείλονταν από το Καζίνο Λουτρακίου (114 εκατ. € ή περίπου 53%) και τα Καζίνο του Ομίλου Vivere (Ρίο, Θράκη, Κέρκυρα. 79 εκατ. € ή περίπου 37%).
Στην έναρξη της περιόδου το 2014, το 92% του τραπεζικού δανεισμού του κλάδου οφείλονταν από το καζίνο Θεσσαλονίκης (385 εκ. €). Αυτός ο τεράστιος για τα δεδομένα της επιχείρησης δανεισμός «διευθετήθηκε» κυρίως με «κεφαλαιοποιήσεις» και «κούρεμα» το 2018, ενώ το 2021 παραμένει υποχρέωση 78 εκ. €.
Στα καζίνο του Ομίλου Vivere, η γιγάντωση του τραπεζικού δανεισμού από το 2020 οφείλεται σε «αναδοχή χρεών» δανείων άλλων επιχειρήσεων.
Η μελέτη χαρακτηρίζει την αγορά ως μη βιώσιμη και τονίζει ότι ήδη προχωρά σε αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου να ανατραπεί η εικόνα.
Σε αυτό το σημείο αναφέρει, Πολιτεία και ΕΕΕΠ μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν:
- Με περιορισμό αναχρονιστικών δεσμεύσεων
- Με παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας.
Από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές να γνωρίζουν ότι απαιτούνται:
- Νέες επενδύσεις
- Ορθολογική διαχείριση
