Ροή
Σημαντικοί για τις τοπικές κοινωνίες αλλά και μεγάλοι σε προϋπολογισμό διαγωνισμοί για την κατασκευή φραγμάτων – αρδευτικών projects – έργων ύδρευσης ανά την χώρα, συνολικού ύψους άνω των 2 – 2,5 δισ. ευρώ, βρίσκονται σε εξέλιξή ή και σε φάση προετοιμασίας. Πρόκειται για έργα που προωθούνται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αλλά και από υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης (π.χ. μέσω του προγράμματος «Ύδωρ 2.0») σε διάφορες περιοχές της χώρας, στη Βόρεια Ελλάδα, στην Κεντρική, στην Κρήτη, σε άλλα νησιά της χώρας και αλλού.
Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν projects όπως τα φράγματα Ενιπέα, Ταυρωνίτη, Μπραμιανού και Μύρτου, Χαβρία και Τσικνιά, έργα ύδρευσης (π.χ. Κέρκυρας, Πρέβεζας, Άρτας και Λευκάδας) και άρδευσης, που προχωρούν μέσω μοντέλου ΣΔΙΤ αλλά και ως δημόσιες συμβάσεις, ενώ κάμποσα από τα έργα έχουν σχέση και με το χρηματοδοτικό πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως από καιρό έχει αναδείξει το insider.gr σε διάφορα θέματά του.
Είναι έργα με τα οποία τα αρμόδια υπουργεία φιλοδοξούν να επιλύσουν αιτήματα δεκαετιών για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων, εξοικονομώντας νερό για άλλες χρήσεις όπως η ύδρευση οικισμών, να συμβάλλουν ουσιαστικά στην αντιπλημμυρική προστασία εκτάσεων στην οποία προκλήθηκαν καταστροφές και έντονα πλημμυρικά φαινόμενα από τις βροχοπτώσεις, με παράλληλη έξυπνη διαχείριση των υδατικών πόρων και την εξοικονόμηση των διαθέσιμων υδατικών αποθεμάτων. Επίσης, μέσω διαγωνισμών ύδρευσης καταβάλλεται προσπάθεια να επιλυθούν χρόνια προβλήματα παροχής επαρκούς και ποιοτικού νερού σε περιοχές που αντιμετώπιζαν πρόβλημα, κάποιες εξ αυτών μάλιστα θεωρούνται και τουριστικές.
Το κόστος, η χρηματοδότηση και το RRF
Πάντως, πρέπει να σημειωθεί πως είτε πρόκειται για δημόσια έργα είτε για ΣΔΙΤ, οι διαγωνισμοί αυτοί τόσο ως προς το κατασκευαστικό τους αντικείμενο όσο και σε σχέση με το χρηματοδοτικό σκέλος (π.χ. σε ΣΔΙΤ) ενδέχεται να επηρεαστούν από τη σημαντική αύξηση του κόστους σε υλικά και χρήμα (επιτόκια). Εξ ου και κατά καιρούς καταγράφονται κάποιες καθυστερήσεις σε διαγωνιστικές διαδικασίες σε συνδυασμό με την παράλληλη προώθηση άλλων μεγάλων διαγωνισμών ανά την χώρα. Βέβαια, κάποια έργα συνδέονται χρηματοδοτικά με το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF), κατά συνέπεια τα χρονοδιαγράμματα σε αυτά ίσως είναι πιο «σφιχτά» λόγω της κοινοτικής συνδρομής δεκάδων εκατ. ευρώ ανά περίπτωση και διαγωνισμό.
Τα σημαντικά έργα
Ήδη, για παράδειγμα, «τρέχουν» διαδικασίες για δύο σημαντικά έργα (μέσω ΣΔΙΤ) σε Κεντρική Ελλάδα και Κρήτη, συνολικού ύψους σχεδόν μισού δισ. ευρώ. Ο λόγος γίνεται για το φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων (σχεδόν 230 εκατ. ευρώ) και το αντίστοιχο φράγμα του Ταυρωνίτη ποταμού στην Κρήτη, στα Χανιά (σχεδόν 270 εκατ. ευρώ). Και για τα δύο projects η αρχική φάση, δηλαδή η εκδήλωση ενδιαφέροντος, είχε οριστεί για τις 31 Οκτωβρίου. Πλέον, αυτή η διαδικασία μεταφέρεται στις 30 Νοεμβρίου. Επίσης, αναμένονται προσφορές στις 15/12 για το Φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική που διεκδικούν οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat-SUEZ-ΕΥΑΘ και ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις.
Στην τελική ευθεία εισέρχεται η δημοπράτηση του φράγματος Μπραμιανού, προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ, που αφορά την κατασκευή βελτιωτικών έργων στο υπάρχον φράγμα Μπραμιανού, την κατασκευή νέου φράγματος στον Μύρτο και έργα αποταμιευτήρα για παροχή ύδατος (άρδευση και περιβαλλοντικούς λόγους).
Επίσης, όπως έγραψε μόλις πρόσφατα το insider.gr, δύο μεγάλοι διαγωνισμοί για την κατασκευή φραγμάτων και συστήματος υδροδότησης, συνολικού ύψους περίπου 230 εκατ. ευρώ, τόσο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΣΔΙΤ έργο) όσο και από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών βρίσκονται είτε στην τελική ευθεία για την υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος είτε για τη δημοπράτησή τους. Το πρώτο project σχετίζεται με το έργο «Αποκατάσταση και εκσυγχρονισμός των δικτυών άρδευσης του ΤΟΕΒ Ταυρωπού», εκτιμώμενου ύψους που μπορεί να προσεγγίσει τα 128 εκατ. ευρώ που φιλοδοξεί να εξυπηρετήσει την άρδευση 115 χιλ. στρεμμάτων στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας (με ΣΔΙΤ). Το δεύτερο, είναι διαγωνισμός που προωθεί το υπ. Υποδομών (άνω των 100 εκατ. ευρώ) και φορά στην κατασκευή ενός αυτοτελούς και λειτουργικά ανεξάρτητου συστήματος υδροδότησης στη Λέσβο, το γνωστό και ως Φράγμα Τσικνιά. Ο Φάκελος Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για το πρώτο έργο πρέπει να υποβληθεί μέχρι τις 18-11-2022.
Όσον αφορά στο «Φράγμα - Ύδρευση Κέρκυρας», πρόκειται για σύνολο έργων (υδροταμιευτικά, έργα ποιοτικής βελτίωσης ύδρευσης και έργα μεταφοράς νερού), τα οποία προβλέπεται να κατασκευαστούν στην Βόρεια, Κεντρική και Νότια Κέρκυρα για την υδροδότηση του νησιού. Αναθέτουσα αρχή είναι και εδώ η Γενική Γραμματεία Υποδομών, με τον εκτιμώμενο συνολικό προϋπολογισμό να ανέρχεται σε περίπου 250 εκατ. ευρώ. Αλλά πέραν της Κέρκυρας, αναμένεται προσεχώς, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, και η δημοπράτηση του έργου ύδρευσης Νομών Πρέβεζας – Άρτας – Λευκάδας (αναμένεται να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες σε περιοχές των Δήμων Αρταίων, Νικολάου Σκουφά, Ζηρού και Πρέβεζας στην Περιφέρεια Ηπείρου, Λευκάδας και Μεγανησίου στα Ιόνια νησιά, και Ακτίου – Βόνιτσας στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, με προϋπολογισμό 133 εκατ. ευρώ). Για αυτά τα projects ίσως έχουμε εξελίξεις ακόμα και εντός του 2022.
Πρόκειται για έργα τα οποία συγκεντρώνουν ήδη το έντονο ενδιαφέρον των εγχώριων κατασκευαστικών ομίλων, όπως των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ, Μυτιληναίος και Intrakat. Επίσης, όπως και τότε είχε αναδείξει το insider.gr, δεν είναι «μυστικό» ότι οι γαλλικοί όμιλοι είναι μεταξύ αυτών που έχουν παρουσία στην εγχώρια αγορά (Suez κ.α.), στον τομέα υποδομών, ύδρευσης κ.α., ενώ και οι εγχώριες ΕΥΑΘ – ΕΥΔΑΠ (η δεύτερη χρειάζεται αλλαγή καταστατικού) έχουν δείξει ενδιαφέρον ή ήδη συμμετέχουν σε διαγωνιστικές διαδικασίες.
Τα projects του «Ύδωρ 2.0»
Η «λίστα» βέβαια περιλαμβάνει και άλλα έργα, που σταδιακά θα ωριμάζουν, καθώς στο ευρύτερο επενδυτικό πλάνο έχουν ενταχθεί επενδύσεις αντιπλημμυρικής προστασίας με αξιοποίηση των υδάτων για αρδευτικούς σκοπούς όπως τα εγγειοβελτιωτικά έργα στις Παραλίμνιες περιοχές Αμβρακίας- – Αμφιλοχίας και Βάλτου (κατασκευή αποχετευτικών, στραγγιστικών – αντιπλημμυρικών έργων για την άρδευση περίπου 35.000 στρεμμάτων στην περιοχή του Δήμου Αμφιλοχίας, με προϋπολογισμό 70 εκατ. ευρώ) κ.α. καθώς και projects του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0»).
Μάλιστα, σχετικά με το τελευταίο «μέτωπο», πέραν του διαγωνισμού για το φράγμα Ταυρωπού (164 εκατ. ευρώ), ήδη ένα ακόμα project, το Φράγμα Μιναγιώτικο στη Μεσσηνία, μπήκε επισήμως στο χρηματοδοτικό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης (έργο ΣΔΙΤ, ύψους κοντά στα 142 εκατ. ευρώ). Με το έργο της κατασκευής του φράγματος Μιναγιώτικου και το αρδευτικό δίκτυο, πρόκειται να αρδεύσουν έκτασης 35.000 στρεμμάτων στο Δήμο Πύλου – Νέστορος του νομού Μεσσηνίας. Είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του είδους του σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Η δημοπράτηση του έργου αναμένεται προσεχώς, ενώ μάλλον θα ακολουθήσει ο διεθνής διαγωνισμός για το τρίτο κατά σειρά έργο του «Ύδωρ 2.0» «Μεταφορά και διανομή νερού από το Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης για αρδευτικούς σκοπούς», προϋπολογισμού 244 εκατ. ευρώ, επίσης με χρηματοδοτική συμβολή του RRF. Γενικότερα βέβαια, αναμένονται δεκάδες έργα μέσω του προγράμματος ,συνολικού κόστους 4,072 δισ. ευρώ (1,628 δισ. κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ και 2,443 δισ. κόστος συντήρησης και λειτουργίας για 25 έτη και πληρωμών διαθεσιμότητας 10%) που αφορούν σε1.352.565 αρδευόμενα στρέμματα αγροτικής γης. Βέβαια, δεν θα προχωρήσουν όλα μαζί αλλά μεμονωμένα ή σε ομάδες.
