«Μπαζούκα» τρισεκατομμυρίων από τους «big 4» των κεντρικών τραπεζών

Viber Whatsapp Μοιράσου το
«Μπαζούκα» τρισεκατομμυρίων από τους «big 4» των κεντρικών τραπεζών
Σε ένα επιβαρυμένο οικονομικό outlook με μια βραδυφλεγή βόμβα χρέους, ο Covid-19 έρχεται να ρίξει τη χαριστική βολή. Όλα τα «όπλα» στο τραπέζι από τις κεντρικές τράπεζες που προσπαθούν να ανακόψουν μια επερχόμενη βαθιά χρηματοπιστωτική κρίση.

«Με όσα μέσα διαθέτουμε, θα δράσουμε ώστε να ξεπεράσουμε αυτή την κρίση». Αυτά ήταν μερικά από τα λόγια που εκφώνησαν στις ανακοινώσεις τους οι ισχυρότεροι κεντρικοί τραπεζίτες, ανοίγοντας πυρ στη «μάχη» που δίνεται προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα στην παγκόσμια οικονομία.

Σε μια προσπάθεια να χαλιναγωγηθεί ο πανικός -σε αγορές και κράτη- και να μη μετατραπεί η υγειονομική κρίση του Covid-19, σε μια πολυδιάσταση ολοκληρωτική χρηματοπιστωτική κρίση, οι «big 4» των κεντρικών τραπεζών προσπάθησαν να δώσουν απαντήσεις μέσω της λήψης ισχυρών μέτρων νομισματικής πολιτικής. Γνωρίζοντας πως η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να προσφέρει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση μιας ύφεσης που προκαλείται από μια επιδημία που εξαπλώνεται ραγδαία, οι κεντρικές τράπεζες κινήθηκαν συντονισμένα ώστε να περιορίσουν σε πρώτο βαθμό το μέγεθος της καταστροφής στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ωστόσο το βαθύ ρήγμα που εμφανίζεται στην παγκόσμια οικονομία από την υβριδική και ασύμμετρη απειλή του κορονοϊού δεν μπορεί να καλυφθεί ούτε από τα πακέτα «μαμούθ» των κεντρικών τραπεζών ούτε από τη δέσμη δημοσιονομικών μέτρων των κυβερνήσεων που προσπαθούν να αποφύγουν μια βαθιά ύφεση. Η έλλειψη ορατότητας των νομισματικών αρχών, αλλά και τα πλασματικά χρόνια ανάπτυξης επί μία δεκαετία, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.

  • Fed

Fed

Η Fed ίσως είναι η μοναδική κεντρική τράπεζα που έχει ανοίξει πλήρως όλη τη «βεντάλια» συμβατικών -και μη- εργαλείων ώστε να αναχαιτίσει το σφοδρό κύμα του κορονοϊού που «σφυροκοπά» τη Wall Street και τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Σε πρώτη φάση βλέποντας τις αμερικανικές τράπεζες να «αιμορραγούν» από την υψηλή πιστωτική έκθεση στον ενεργειακό κλάδο, αλλά και από την έλλειψη ρευστότητας, η Fed διοχεύτευσε πάνω από 1,5 τρισ. δολάρια στην αγορά repos, ενώ συνέχισε να προσφέρει τουλάχιστον 175 δισ. δολάρια στη διατραπεζική αγορά μέσω overnight repos και 45 δισ. δολάρια σε πράξεις διάρκειας δύο εβδομάδων. Και δεν σταμάτησε εκεί.

Σε ένα τοπίο συνεχιζόμενης καταστροφής στη Wall Street, που κυριαρχούσε το «sell» και το κλείσιμο θέσεων, η Fed ανακοίνωσε έκτακτο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) ύψους 700 δισ. δολαρίων, μηδενίζοντας παράλληλα τα επιτόκια. Και όμως δεν σταμάτησε ούτε εκεί. Επεκτείνοντας το σχεδιασμό της προέβη σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση που θα μπορούσε μελλοντικά να ανοίξει τον «Ασκό του Αιόλου». Μείωσε στο μηδέν τους δείκτες απαίτησης ελάχιστων αποθεματικών κεφαλαίων για τις εμπορικές τράπεζες. Αυτό συνεπάγεται πως οι τελευταίες θα μπορούν να δανείζουν απεριόριστα επιχειρήσεις και νοικοκυριά, δημιουργώντας πιθανότατα μια μελλοντική «φούσκα» κόκκινων δανείων. Παράλληλα επέκτεινε και τα προγράμματα swap (προσωρινές συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε αμερικανικά δολάρια με άλλες κεντρικές τράπεζες) «διοχετεύοντας» με φθηνό δολάριο άλλα συστήματα στα οποία ασκούνται ισχυρές πιέσεις. Ουσιαστικά η Fed αγοράζοντας κάθε δυνατό χρέος από έντοκα γραμμάτια, ομόλογα, χρεόγραφα που φέρουν κουπόνι μέχρι και βραχυπρόθεσμα δημοτικά ομόλογα, έχει αυξήσει τρομακτικά τον ισολογισμό της στα 4,6 τρισ. δολάρια. Αυτό που δεν έχει κάνει ακόμα, σε αντίθεση με τη Bank of Japan και τη Swiss National Bank είναι η παρέμβαση στην αγορά μετοχών. Ωστόσο αν σε αυτό το «τρενάκι του τρόμου» της Wall η Fed παρέμβει με αυτό τον τρόπο και καταγράψει ζημιές θα πρέπει το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ να την καλύψει. «Φαύλος κύκλος».

  • ΕΚΤ

ΕΚΤ

Στους μόλις 5 μήνες προεδρίας της στο στρατηγείο της Φρανκφούρτης, η Κριστίν Λαγκάρντ βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή «πολεμικού τύπου» κρίση και την μεγαλύτερη πρόκληση της Ευρωζώνης. Η Γαλλίδα δικηγόρος μετά την πρώτη ψυχρολουσία στη συνεδρίαση της 12ης Μαρτίου, έσπευσε άμεσα να καλύψει το χαμένο έδαφος με ένα ηχηρό «Whatever it takes»...750 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, η ΕΚΤ ανακοίνωσε πρόγραμμα «μαμούθ» 750 δισ. ευρώ με την ονομασία Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) που στοχεύει στην πρόσθετη αγορά κρατικών και εταιρικών ομολόγων. Οι αγορές θα πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2020 και θα περιλαμβάνουν όλες τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων που είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του υφιστάμενου προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP). Συνολικά οι αγορές assets (περιουσιακών στοιχείων) από την ΕΚΤ, δηλαδή των 20 δισ. ευρώ μηνιαίως (ανακοίνωση Δεκέμβριος) του APP των 120 δισ. ευρώ και του PEPP των 750 δισ. ευρώ, θα ανέλθει στα 1,1 τρισ. ευρώ. Παράλληλα o εποπτικός βραχίονας της ΕΚΤ υιοθέτησε μια λιγότερο αυστηρή προσέγγιση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των εμπορικών τραπεζών ώστε να λαμβάνουν λιγότερες προβλέψεις (κεφαλαιακή ελάφρυση 120 δισ. ευρώ). Αξίζει να σημειώσουμε πως αυξημένη απορρόφηση υπήρξε και στις δράσεις αναχρηματοδότησης TLTRO III.3 που έφτασαν τα 115 δισ. ευρώ (114 bidders-υποψήφιοι).

Παράλληλα με τα επιτόκια να βρίσκονται σε ιστορικά αρνητικά επίπεδα, η ΕΚΤ δεν προέβη σε μεταβολές, και αυτό διότι μια νέα μείωση θα λειτουργούσε πρόσθετα επιβαρυντικά για τα τραπεζικά και ασφαλιστικά συστήματα. Τι έκανε λοιπόν η ΕΚΤ; Βρισκόμενη μπροστά σε ένα σκηνικό χάους στις αγορές με τα spread των κρατικών ομολόγων να εκτοξεύονται άρα και το χρέος, έσπευσε να προσφέρει ρευστότητα, ώστε να μην αντιμετωπίσει πέρα από την υγειονομική κρίση του Covid-19 και μία βαθιά χρηματοπιστωτική κρίση. Η ΕΚΤ σε αυτό κέρδισε και φάνηκε άλλωστε και στην αποκλιμάκωση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων. Αντίθετα η μέθοδος του να διοχετεύσει χρήμα μέσω των τραπεζικών συστημάτων που με τη σειρά τους θα προβούν σε νέες δανειοδοτήσεις, ώστε να πάρουν ξανά μπροστά οι μηχανές της οικονομίας, πιθανότατα θα μας βρει μελλοντικά προ εκπλήξεων και νέων κρίσεων. Αυτό που θα αναζητήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το επόμενο διάστημα είναι το μαγικό «αντίδοτο» για την παροχή απευθείας ρευστότητας στα κράτη μέλη. Μία συζήτηση που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα έχει να κάνει με την έκδοση ευρωομολόγου από την ΕΕ, με την ΕΚΤ να αγοράζει είτε απευθείας, είτε μέσω ESM τα ομόλογα ώστε κάθε κράτος να λαμβάνει ρευστότητα, που θα μπορεί να διοχετεύσει σε κλάδους που πλήττονται από τον κορονοϊό. Ωστόσο η εθνική τραγωδία που συντελείται στην Ιταλία έχει φέρει τον Τζουζέπε Κόντε να πιέζει προς την κατεύθυνση της εσπευσμένη χρήσης των 400 δισ. ευρώ του ESM. Όλα θα φανούν από την εξέλιξη του ιού και από το πόσο θα ανασάνουν οι οικονομίες της Ευρωζώνης από το «μπαζούκα» των 1,1 τρισ. ευρώ.

Ιδιαίτερης αναφοράς είναι πως στο πρόγραμμα (PEPP), συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα μέσω του waiver, με την ΕΚΤ να αγοράζει μέχρι και 16 δισ. ευρώ ελληνικό χρέος το 2020. Ωστόσο επειδή υπάρχει μια σύγχυση που λαμβάνει και πολιτικά χαρακτηριστικά, η εξέλιξη αυτή προφανώς είναι θετική για την ελληνική οικονομία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να συγκρίνεται με το QE του 2015 επί προεδρίας Μάριο Ντράγκι. Είναι διαφορετικής σκοπιμότητας τα δύο προγράμματα, και στο PEPP μιλάμε για ένα πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης. Αυτός ήταν ο λόγος που η ΕΚΤ παρέκαμψε την «αστοχία» του investment grade και τους δημοσιονομικούς στόχους για να αγοράσει ελληνικό χρέος.

  • Bank of England

Bank of England

Μετά από 7 χρόνια στο «τιμόνι» της Bank of England ο Μαρκ Κάρνει άφησε τη θέση του, με τη Βρετανία να βρίσκεται εκτός ΕΕ και κυρίως αντιμέτωπη με μια βαθιά ύφεση ελέω κορονοϊού και Brexit. Ο Κάρνει αποχαιρέτησε προβαίνοντας σε μια μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, στο 0,25% από 0,75%. Ωστόσο ο νέος πρόεδρος Άντριου Μπέιλι (επικεφαλής της Δεοντολογικής Οικονομικής Αρχής - FCA) φρόντισε εξαρχής να δώσει σαφή γραμμή στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής. Ακολουθώντας τα βήματα της Fed και της ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια στο 0,1% ενώ παράλληλα αύξησε κατά 200 δισ. στερλίνες στις 645 δισ. στερλίνες το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE).

  • Bank of Japan

Bank of Japan

Παλεύοντας εδώ και τρεις δεκαετίες με τη στασιμότητα, η Bank of Japan ακολούθησε το παράδειγμα των άλλων κεντρικών τραπεζών. Συγκεκριμένα ο διοικητής της Bank of Japan Χαρουχίκο Κουρόντα ανακοίνωσε πως χαλαρώνει περαιτέρω η νομισματική πολιτική ώστε να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19. H Bank of Japan αγόρασε κρατικά ομόλογα ύψους 1,3 τρισ. γιεν ήτοι 12 δισ. δολάρια.

Αναλυτικά η Bank of Japan αγόρασε:

  • κρατικά ομόλογα ύψους 200 δισ. γιεν με ένα έως τρία έτη περίοδο ωρίμανσης,
  • κρατικά ομόλογα ύψους 300 δισ. γιεν με τρία έως πέντε έτη περίοδο ωρίμανσης
  • κρατικά ομόλογα 700 δισ. γιεν με διάρκεια πέντε έως 10 έτη περίοδο ωρίμανσης και,
  • κρατικά ομόλογα 100 δισ. γιεν με διάρκεια ωρίμανσης 10 έως 25 χρόνια.

Αξίζει να επισημάνουμε πως η BoJ έχει αναλάβει το μεγάλο ρίσκο την τελευταία δεκαετία να εισέλθει και στις αγορές μετοχών, αγοράζοντας ETFs (διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια). Η Bank of Japan θα διπλασιάσει το επόμενο διάστημα τις αγορές ETFs από τα τρέχοντα 6 τρισ. γιεν στα 12 τρισ. γιεν (110 δισ. δολάρια), ενώ αν συνεχίσει με τον ίδιο αύξοντα ρυθμό, θα ξεπεράσει στην κατοχή μετοχών το Κρατικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο Επενδύσεων (GPIF) φτάνοντας τα 40 τρισ. γιεν (372 δισ. δολάρια). Αυτό ωστόσο της προκαλεί έντονο πονοκέφαλο διότι όταν ο δείκτης Nikkei βυθίζεται» η ίδια καταγράφει ισχυρές ζημιές.

Ουσιαστικά σε μεγάλο βαθμό η Bank of Japan όπως και η Swiss National Bank έχουν χάσει το θεσμικότητα του ρόλου τους.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider