Οι εισοδηματικές ανισότητες αποτελούν παγκόσμια κρίση, η οποία απειλεί τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή, προειδοποιεί σήμερα επιτροπή οικονομολόγων και πανεπιστημιακών, καλώντας τους ηγέτες της G20 να εξετάσουν την κρίση αυτή με όρους όμοιους με την κλιματική κρίση.
Η «κρίση των ανισοτήτων» επιτείνει την πείνα για δισεκατομμύρια ανθρώπινα όντα και μπορεί να χειροτερέψει εξαιτίας πολιτικών, ιδίως εμπορικών, της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, αναφέρει η έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα και διηύθυνε ο νομπελίστας οικονομίας Τζόζεφ Στίγκλιτς.
«Ο ένας κάτοικος του κόσμου στους τέσσερις (...) παραλείπει πλέον τακτικά γεύματα», την ώρα που η περιουσία των δισεκατομμυριούχων αθροιστικά έχει φτάσει σε επίπεδα άνευ προηγουμένου ιστορία», αναφέρει η έκθεση που διενεργήθηκε έπειτα από αίτημα της νοτιοαφρικανικής προεδρίας της G20, που συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και θα συνεδριάσει την 22η και την 23η Νοεμβρίου στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Οι εισοδηματικές ανισότητες παραμένουν τεράστιες παγκοσμίως, αν και μειώθηκαν από το 2000, κυρίως λόγω της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας, υπογραμμίζουν οι έξι συγγραφείς του κειμένου.
Οι ανισότητες ως προς τις περιουσίες συνέχισαν να βαθαίνουν, ενώ ήδη το χάσμα ήταν ήδη αβυσσαλέο ανάμεσα στους πλουσιότερους και τους υπόλοιπους πληθυσμούς.
«Μεταξύ του 2000 και του 2024, το 1% των πλουσιότερων του κόσμου συσσώρευσε το 41% όλου του νέου πλούτου, ενώ μόλις το 1% (σ.σ. του νέου πλούτου) πήγε στο 50% των φτωχότερων», επισημαίνεται στην έκθεση.
«Τα επόμενα 30 χρόνια, 1.000 δισεκατομμυριούχοι θα μεταβιβάσουν πάνω από 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια στους κληρονόμους τους, κατά μεγάλο μέρος τους αφορολόγητα, διαιωνίζοντας τις ανισότητες από τη μια γενιά στην άλλη», αναφέρει ακόμη το κείμενο.
«Αυτό δεν είναι απλά άδικο και υπονομεύει την κοινωνική συνοχή· είναι πρόβλημα για την οικονομία και την πολιτική», τονίζει σε δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεση ο Τζόζεφ Στίγκλιτς.
«Ο κόσμος κατανοεί πως είμαστε αντιμέτωποι με κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης· είναι καιρός να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε επίσης αντιμέτωποι με κρίση ανισοτήτων», προσθέτει.
«Διάβρωση της δημοκρατίας»
Η πολιτική του Τραμπ, ιδίως η επιβολή επιπρόσθετων τελωνειακών δασμών, εγείρει τον κίνδυνο να βαθύνουν περαιτέρω οι ανισότητες σε παγκόσμια κλίμακα, υπογραμμίζεται στην έκθεση.
«Αυτός ο νέος κόσμος, στον οποίο ο ισχυρός παραβαίνει τους κανόνες με απόλυτη ατιμωρησία και απομακρυνόμαστε από τη βασισμένη σε κανόνες διεθνή τάξη κινούμενοι προς τον ‘νόμο της ζούγκλας’, μπορεί να συστηματοποιήσει τις άνισες συναλλαγές, επενδύσεις και τεχνολογίες», αναφέρει ο νομπελίστας (σελ. 38 της έκθεσης).
Η έκθεση, που εκπονήθηκε κατά παραγγελία του προέδρου Σίριλ Ραμαφόσα, η χώρα του οποίου είναι η πιο άνιση στην υφήλιο κατά υπολογισμούς της Παγκόσμιας Τράπεζας, συνδέει τις οικονομικές ανισότητες με «τη διάβρωση της δημοκρατίας και την άνοδο του αυταρχισμού».
«Οι ανισότητες υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, τροφοδοτούν την πολιτική πόλωση (...) και δημιουργούν κλίμα κοινωνικών εντάσεων διαφόρων φύσεων».
Ο κ. Στίγκλιτς και άλλοι πέντε ειδικοί προτείνουν καταρχήν να δημιουργηθεί διεθνής επιτροπή για τις ανισότητες για να κατανοηθούν όλοι οι μηχανισμοί, όπως οι τεχνικές φοροδιαφυγής ή αποφυγής των φόρων για παράδειγμα. Οι αναλύσεις αυτές θα επέτρεπαν να καταρτιστούν κατάλληλες πολιτικές.
Για τη μείωση των ανισοτήτων εισηγούνται μέτρα φορολογικής δικαιοσύνης, πιο δίκαιη συνεισφορά των πολυεθνικών εταιρειών και των προσώπων με τις μεγαλύτερες περιουσίες, τη σταθεροποίηση των τιμών, τον τερματισμό των μεγάλων μονοπωλίων και την αναδιάταξη του χρέους αναπτυσσόμενων χωρών.
Η Νότια Αφρική είναι η πρώτη αφρικανική χώρα που προεδρεύει στην G20, οργανισμό στον οποίο συμμετέχουν 19 χώρες, η Αφρικανική Ένωση και η Ευρωπαϊκή Ένωση, κι ο οποίος αντιπροσωπεύει το 85% του παγκόσμιου ΑΕΠ και τα δυο τρίτα του πληθυσμού του πλανήτη.
«Οι ανισότητες είναι προδοσία της αξιοπρέπειας των πληθυσμών, εμπόδιο στην ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και απειλή για την ίδια τη δημοκρατία», σχολιάζει ο πρόεδρος Ραμαφόσα, που θέλει να κάνει το ζήτημα αυτό άρμα μάχης του στη σύνοδο της G20.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
Φωτογραφία: @associatedpress
