Η βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών και της περιφέρειας, ο τουρισμός και ο πολιτισμός ως μοχλός ανάπτυξης βρέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων της πρώτης ημέρας των φετινών «Διαλόγων της Νισύρου», που διοργανώνονται στις 4 και 5 Ιουλίου στον κρατήρα Στέφανο στο νησί της Νισύρου.
Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός, συνομιλώντας με τον δημοσιογράφο Μανώλη Κωστίδη ανέλυσε τη σημασία των συνεργειών για την επίτευξη της εξωστρέφειας που συνδράμει κομβικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Αναφερόμενος στις προκλήσεις στο ζήτημα των υποδομών και της πρόσβασης σε πόρους, ο κ. Πτωχός υπογράμμισε ότι «απαιτείται ο διαχωρισμός αρμοδιοτήτων, απλοποίηση διαδικασιών, θεσμική θωράκιση σε επίπεδο διακυβέρνησης και λογοδοσίας» καθώς και «αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και αναζήτηση των καλύτερων δυνατών αναπτυξιακών εργαλείων για τις περιφέρειες».
Για το ζήτημα του νερού, ο κ. Πτωχός ξεκαθάρισε ότι «θα μας απασχολήσει όλους» ενώ επισήμανε ότι αποτελεί προτεραιότητα για την περιφέρεια Πελοποννήσου. Κάλεσε σε «ολιστική ενεργοποίηση έργων» με συνολικό σχεδιασμό με προτεραιότητες. Εξήγησε ότι ο τρόπος αντιμετώπισης του ζητήματος δεν πρέπει να είναι «διάσπαρτος αλλά ενιαίος».
«Απαιτείται», συνέχισε, «ένα φορέας διαχείρισης του νερού κυρίως για την άρδευση με δημόσιο χαρακτήρα που θα συντονίζει και θα κάνει με πιο αποτελεσματικό τρόπο ότι χρειάζεται να γίνει».
Κατέληξε λέγοντας ότι «ο χρήστης του νερού, είτε είναι γεωργός, είτε παραγωγός, είτε απλός πολίτης πρέπει να εκπαιδευτεί για να γίνεται ορθολογικότερη η χρήση του».
Η πρόεδρος του ΕΟΤ, 'Αντζελα Γκερέκου αναφέρθηκε εκτενώς στην Ανατολική Μεσόγειο, υπογραμμίζοντας ότι «δεν είναι μόνο πεδίο γεωπολιτικών προσκλήσεων αλλά και πολιτισμική ευκαιρία».
«Σε ένα τοπίο που η γεωπολιτική μετατρέπεται σε ρωγμή ή και σε ρήγμα, ο πολιτισμός παραμένει η τελευταία πραγματικά γέφυρα που δεν πρέπει να αφήσουμε να βομβαρδιστεί» τόνισε η κυρία Γκερέκου.
«Η Ελλάδα συμβάλει στη χάραξη κοινών στρατηγικών στη Μεσόγειο» εξήγησε και πρόσθεσε ότι η χώρα μας «υλοποιεί τομεακές πολιτικές ανάπτυξης και προωθεί τη διαπολιτισμική συνοχή».
Ειδικότερα, για τη Νίσυρο, η κυρία Γκερέκου, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι το νησί διαθέτει «ένα από τα πιο δυναμικά γεωθερμικά πεδία» που όπως τόνισε «πρέπει να αξιοποιηθεί σε έμφαση στη συνεργασία με την τοπική κοινωνία και την επιστημονική κοινότητα».
Αναφέρθηκε στην υποψηφιότητα του γεωπάρκου της Νισύρου για ένταξη στον κατάλογο των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, εξηγώντας: «Ελπίζουμε ότι θα έχουμε την έγκριση για την ένταξη του γεωπάρκου σε ένα παγκόσμιο δίκτυο» κάτι που όπως επισήμανε ανοίγει το δρόμο σε ερευνητικά και επιστημονικά πεδία αλλά και σε τουρισμό, τόσο θεματικό όσο και εκπαιδευτικό».
Η διευθύντρια ερευνών της ΔιαΝΕΟσις, Δρ. Φαίη Μακαντάση παρουσιάζοντας τη μελέτη της ΔιαΝΕΟσις «Ο Πολιτισμός ως Μοχλός Ανάπτυξης: Ευκαιρίες και Προοπτικές για την Ελλάδα» στάθηκε στη σημασία των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αρχιτεκτονική, τα αρχεία, τις βιβλιοθήκες και τα μουσεία, τα καλλιτεχνήματα, τα οπτικοακουστικά προϊόντα (όπως ταινίες, τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια και πολυμέσα), την υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά, το σχέδιο (συμπεριλαμβανομένου του σχεδίου μόδας), τα φεστιβάλ, τη μουσική, τη λογοτεχνία, τις τελεστικές τέχνες, τα βιβλία και τις εκδόσεις, το ραδιόφωνο και τις εικαστικές τέχνες.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ελλάδα εισάγει πολιτιστικά προϊόντα αξίας 181 εκατ. ευρώ έναντι εξαγωγών 110 εκατ. Ο πολιτιστικός τομέας απασχολεί το 3% των εργαζομένων στη χώρα αλλά παράγει το 1,4% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, ένδειξη χαμηλής παραγωγικότητας. Οι Έλληνες εργαζόμενοι στους κλάδους του πολιτισμού συνήθως δουλεύουν σε κατακερματισμένες μικρές επιχειρήσεις με 2,3 εργαζόμενους κατά μέσο όρο η κάθε μία. Οι κρατικές δαπάνες για πολιτιστικές υπηρεσίες ανά κάτοικο είναι οι χαμηλότερες στην Ευρώπη, περίπου στο 1/5 του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Το 75% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας του κλάδου του Πολιτισμού αντιστοιχούν στη δραστηριότητα της Περιφέρειας Αττικής, ενώ 6 στις 10 επιχειρήσεις του κλάδου έχουν την έδρα τους στην Αττική και από τους 120 ελληνικούς οργανισμούς που στηρίχθηκαν από το Creative Europe την περίοδο 2014-2020 το 75% είχαν την βάση τους στην Αττική.
Το κύριο συμπέρασμα της ποιοτικής έρευνας είναι ότι ο πολιτισμός είναι αγαθό δημόσιου συμφέροντος και η Πολιτεία οφείλει να χαράζει μακροχρόνια πολιτιστική στρατηγική που να καλύπτει τα ζητήματα της χρηματοδότησης και της βιωσιμότητας των φορέων και των οργανισμών, της εξωστρέφειας, της παρουσίας του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, της προστασίας των εργασιακών σχέσεων και δικαιωμάτων των καλλιτεχνών-εργαζόμενων στον πολιτισμό και της πολιτιστικής ανάπτυξης της περιφέρειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με τη μελέτη θα συνδράμουν η επέκταση της σχετικής νομοθεσίας για τους angel investors (άρθρο 70Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) και σε επενδυτές των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Τομέων, η επιβολή υπέρ-μειωμένου (6%) ΦΠΑ στην εισαγωγή και στην παράδοση (τοπική πώληση) έργων τέχνης και θεσμικό πλαίσιο για την προσωρινή χρήση ιστορικών κτηρίων και την καταπολέμηση των δεινών της πολυϊδιοκτησίας· και εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου για την μη συντήρηση διατηρητέων.
Επίσης, στην ίδια κατεύθυνση η μελέτη προτείνει την κωδικοποίηση της νομοθεσίας για τη διαχείριση των ψηφιακών πλευρών του πολιτισμού, τη συμπερίληψη του πολιτισμού ως ξεχωριστού τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), τη δημιουργία προγράμματος εντοπισμού, ψηφιοποίησης, διαχείρισης και διάθεσης Βασικών Ψηφιακών Πολιτιστικών Αντικειμένων της χώρας, τον διαχωρισμό του πολιτισμού από τον τουρισμό στη χάραξη περιφερειακής πολιτικής, την ενθάρρυνση των συνεργασιών μεταξύ πολιτιστικών και μη φορέων (π.χ. μεταξύ μουσείων και νοσοκομείων), την ανάπτυξη συνεργασιών του υπουργείου Εξωτερικών με άλλους φορείς με στόχο τη διεύρυνση των αποδεκτών των πρωτοβουλιών πολιτιστικής διπλωματίας.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Γεώργιος Ζαββός αναφερόμενος στα χρηματοδοτικά εργαλεία που είναι απαραίτητα για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τόνισε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εισέρχεται σε μια νέα περιόδο και γίνεται επικερδές και εξωστρεφές.
Υπογράμμισε ότι «η Αναπτυξιακή Τράπεζα στοχεύει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στοχεύοντας στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα». Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι σε πέντε χρόνια «έχει εγκρίνει 72.000 δάνεια που ξεπερνούν 13 δισ. Ευρώ σε ρευστότητα, σε πάνω από 53,.000 επιχειρήσεις και 18.000 ιδιώτες». Όπως ανέλυσε, το 74% αυτών αφορούν «σε πολύ μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν κάτω από δέκα άτομα».
Συνεχίζοντας, ο κ. Ζαββός ξεκαθάρισε ότι η Αναπτυξική Τράπεζα «μοχλεύει δημόσιους πόρους» ενώ ειδικότερα για τα Δωδεκάνησα, έχουν δοθεί δάνεια ύψους 323 εκατ. ευρώ.
Από την πλευρά του, ο Group Chief Economist του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, Ηλίας Λεκκός, εξήγησε ότι οι τράπεζες παραμένουν «επιφυλακτικές στις αποφάσεις τους λόγω της κρίσης και εποπτέουνται με αυστηρά κριτήρια από ευρωπαϊκούς μηχανισμούς».
«Έχουν καταθετική και κεφαλαιακή βάση και έχουν δυνατότητες να χρηματοδοτήσουν» συμπλήρωσε τονίζοντας όμως ότι «οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν αντιληφθεί ότι ο τρόπος λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος έχει αλλάξει».
Στάθηκε ιδιαίτερα στις αλλαγές που αφορούν στη δραστηριότητα διαχείρισης των σχέσεων εξηγώντας ότι παλαιότερα το κριτήριο ήταν κυρίως το ποιοι είναι καλοί επιχειρηματίες, ποιοι έχουν αξιόπιστα σχέδια και ποιοι όχι. «Όμως το μοντέλο των ελληνικών επιχειρήσεων έχει αλλάξει» είπε και πρόσθεσε: «Οι ισολογισμοί των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν έχουν φτάσει στο επίπεδο που θα επιτρέψει τη δανεική χρηματοδότηση από τις τράπεζες».
Οι «Διάλογοι της Νισύρου» συνεχίζονται σήμερα, Σάββατο 5 Ιουλίου, με θεματικές ενότητες που περιλαμβάνουν τη διαπολιτισμικότητα της Ανατολικής Μεσογείου, την ευρωπαϊκή 'Αμυνα, τη γεο-κυβερνοασφάλεια και τις συγκρούσεις, τη γεωπολιτική της Μέσης Ανατολής, της Ανατολικής Μεσογείου και τους δρόμους για την Ινδία, τις νέες πλουτοπαραγωγικές πηγές ενέργειας και τις νέες ισορροπίες ισχύος αλλά και το περιβάλλον και την κλιματική κρίση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ