Ροή
Η Τουρκία και το Κατάρ θα διαχειριστούν από κοινού το διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ, με την Άγκυρα να παρέχει ασφάλεια μέσω ιδιωτικής εταιρείας, σύμφωνα με προσχέδιο συμφωνίας με τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, όπως αναφέρουν δημοσιογραφικές πηγές που παρακολουθούν το συγκεκριμένο θέμα.
Με την επίσημη αποχώρηση των ΗΠΑ (31 Αυγούστου) αναμένεται να ανακοινωθεί και το τελικό σχέδιο της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας - Κατάρ -Ταλιμπάν.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το τελικό κείμενο της συμφωνίας πρέπει να εγκριθεί και από τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θα το θέσει σε διαβούλευση με το ΝΑΤΟ και κυρίως με τις ΗΠΑ.
Η Τουρκία έχει από καιρό ζητήσει να αναλάβει την προστασία του αεροδρομίου της Καμπούλ και υπάρχει μια καταρχήν συμφωνία με τις ΗΠΑ για το ζήτημα αυτό, όμως οι σχετικές συνομιλίες με την ηγεσία των Ταλιμπάν δεν κατέληξαν σε συμφωνία που θα επέτρεπε στην Άγκυρα να συνεχίσει να τοποθετεί στρατιώτες στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ, όπως είχε αρχικά ζητήσει.
Η Τουρκία παίρνει πρωτοβουλίες
Ο Ερντογάν δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη Τύπου την Παρασκευή ότι οι Ταλιμπάν είχαν προσφέρει στην Τουρκία την ευκαιρία να διαχειριστεί το αεροδρόμιο όμως δεν επέτρεπαν την τοποθέτηση τουρκικών στρατιωτικών μονάδων, αλλά επιθυμούσαν οι ίδιοι να το ελέγχουν στρατιωτικά.
Ωστόσο, πλέον φαίνεται ότι οι δύο πλευρές έχουνκαταλήξει σε ένα προσχέδιο συμφωνίας που θα μπορούσε να επιλύσει το ζήτημα.
Τα κύρια σημεία του σχεδίου συμφωνίας περιλαμβάνουν:
- Η Τουρκία αναγνωρίζει τους Ταλιμπάν ως νόμιμη κυβέρνηση του Αφγανιστάν
- Η Τουρκία και το Κατάρ δημιουργούν κοινοπραξία διαχείρισης του αεροδρομίου της Καμπούλ
- Η Άγκυρα παρέχει ασφάλεια μέσω ιδιωτικής εταιρείας, το προσωπικό της οποίας θα αποτελείται από πρώην Τούρκους στρατιώτες και αστυνομικούς
- Μέλη των τουρκικών ειδικών δυνάμεων, που δρούσαν με πολιτικά, προκειμένου για εξασφαλίσουν την ασφάλεια του τουρκικού τεχνικού προσωπικού, θα παραμείνουν εντός του αεροδρομίου και πέριξ αυτού.
Ένα ζήτημα που μένει να λυθεί είναι ότι η πρώην αφγανική κυβέρνηση είχε ήδη αναθέσει τη σύμβαση για το αεροδρόμιο τον περασμένο Οκτώβριο σε κοινοπραξία με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Τουρκία θεωρεί ότι οι Ταλιμπάν πρέπει να απορρίψουν αυτή τη συμφωνία χωρίς να φέρουν σε σύγκρουση την κοινοπραξία Τουρκίας - Κατάρ. Υπενθυμίζουμε εδώ ότι Κατάρ και ΗΑΕ έχουν κι άλλες πρόσφατες "συγκρούσεις συμφερόντων", στον ΟΠΕΚ+ και αλλού, οπότε το ζήτημα του αεροδρομίου και των συμφωνιών για τη λειτουργία του χρειάζεται εξίσου λεπτούς χειρισμούς.
Η Τουρκία παραμένει στην Καμπούλ - De facto αναγνώριση των Ταλιμπάν
Η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί ανοιχτή την πρεσβεία της στην Καμπούλ και δεν έχει εκκενώσει τον πυρήνα του διπλωματικού της προσωπικού, συμπεριλαμβανομένου του πρέσβη.
Υπάρχουν επίσης αρκετές τουρκικές ειδικές δυνάμεις στην Καμπούλ για την προστασία της πρεσβείας, καθώς και στο Ισλαμαμπάντ, την πρωτεύουσα του Πακιστάν, για πιθανά απρόβλεπτα συμβάντα. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Τουρκία εδώ και χρόνια έχει αναλάβει ένα μικρό μέρος της φύλαξης του αεροδρομίου της Καμπούλ, συνηγορούν στο γεγονός ότι έχει προχωρήσει σε de facto αναγνώριση των Ταλιμπάν, οπότε και την επόμενη εβδομάδα, αναμένονται και οι επίσημες εξελίξεις.
Η Τουρκία θεωρεί ότι η διαρκής παρουσία της στο Αφγανιστάν τη βοηθά ώστε να προστατεύσει τα εμπορικά και πολιτικά συμφέροντα της στη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της αποτροπής ενός νέου κύματος προσφύγων, οι οποίοι θα θελήσουν να περάσουν στην Τουρκία ζητώντας άσυλο στην Ευρώπη.
Πέραν των παραπάνω, η Τουρκία επιθυμεί με την παρουσία των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, να λειτουργήσει ως διακριτός πόλος εξασφάλισης της ξένης βοήθειας και των επενδύσεων στο Αφγανιστάν κατά τη μεταβατική περίοδο που ζει η χώρα. Στα μεγάλα σχέδια του Ερντογάν είναι σίγουρα ότι η Τουρκία θα λειτουργήσει ως κόμβος που θα μπορούσε να εξασφαλίσει σχετική σταθερότητα στην πόλη. Κάτι που για την ώρα διαφαίνεται ότι οι Ταλιμπάν δεν θέλουν να συμβεί.
