Ροή
Σε «μάχη», η έκβαση της οποίας δύναται να μεταβάλλει διάφορες συνθήκες σε πολυεπίπεδα μέτωπα (δημοσιονομική, φορολογική, κανονιστική και εμπορική πολιτική - δασμούς, νομισματική πολιτική και φυσικά τα γεωπολιτικά), εξελίσσεται η κούρσα για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και η προσωπική σύγκρουση μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του Ντόναλντ Τραμπ.
Η Goldman Sachs, στέκεται αρχικώς στο σκέλος της εμπορικής πολιτικής, όπου ο Τραμπ έχει προτείνει την υιοθέτηση ενός γενικού δασμού της τάξεως του 10% σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους δασμούς που επιβλήθηκαν μετά τη νίκη του το 2016, οι οποίοι εστίασαν στους εμπορικούς χειρισμούς της Κίνας και σε συγκεκριμένους κλάδους και τομείς, όπως ο χάλυβας. Οι οικονομολόγοι του οίκου υποστηρίζουν ότι μια ευρεία αύξηση των δασμών όπως αυτή που προτείνεται, θα μπορούσε ενδεχομένως να ενεργοποιηθεί χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου (βλ. Νίξον 1971), με τον Μπάιντεν να αντιτίθεται στην πρόταση του πρώην προέδρου.
Σημειώνεται, ότι η Ευρώπη αποτελεί έναν σημαντικό εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ και περίπου το 15% των εισαγωγών των ΗΠΑ προέρχεται από την ΕΕ (ο λόγος αυτός δεν έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια). Το ποσοστό των εισαγωγών της Κίνας στις ΗΠΑ έχει μειωθεί, με την Ασία (εκτός Κίνας - Ιαπωνίας) να επωφελείται από αυτό. Όσον αφορά το τι στέλνει η Ευρώπη στις ΗΠΑ, τα μηχανήματα - εξοπλισμός, τα φαρμακευτικά και τα χημικά προϊόντα αποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο των ευρωπαϊκών εξαγωγών, από άποψη αξίας.
Όσον αφορά τις αγορές, οι ευρωπαϊκές εισηγμένες πραγματοποιούν κατά μέσο όρο το 25% των πωλήσεών τους στις ΗΠΑ. Ωστόσο, η πλειονότητα αυτών, προέρχεται από επιχειρήσεις που έχουν έδρα στις ΗΠΑ και όχι από εξαγωγές. «Είναι δύσκολο να διαχωριστούν τα δύο αυτά σκέλη, αλλά πιστεύουμε ότι ένας καλός οδηγός για την ευαλωτότητα των αγορών και των κλάδων σε έναν εμπορικό πόλεμο - επιβολή δασμών, είναι να εξετάσουμε τις ευαισθησίες στο παγκόσμιο εμπόριο. Οι αναδυόμενες αγορές - Ασία είναι οι πιο ευαίσθητες, η Ευρώπη βρίσκεται κάπου στη μέση (με τη Σουηδία, τη Γερμανία και τον MDAX να είναι πιο ευαίσθητες), ενώ οι ΗΠΑ είναι λιγότερο ευαίσθητες στο παγκόσμιο εμπόριο, με τις πιο «αμυντικές» αγορές, όπως τον FTSE 100 και ειδικά τον SMI, να είναι λιγότερο ευαίσθητες σε τέτοια ξεσπάσματα πολιτικής. Επιπλέον, οι «κυκλικοί» κλάδοι, όπως αυτοί των βασικών αγαθών, της βιομηχανίας, των χημικών και της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι πιο ευαίσθητοι, ενώ οι «αμυντικοί» και ειδικότερα ο κλάδος της υγειονομικής περίθαλψης είναι πολύ λιγότερο, παρά την υψηλή έκθεση στις ΗΠΑ», αναφέρουν οι αναλυτές.
Η Goldman Sachs υπενθυμίζει πως το 2018, η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών υπό την ηγεσία του Τραμπ εφάρμοσε δασμούς 25% στον εισαγόμενο χάλυβα και 10% στο εισαγόμενο αλουμίνιο από την ΕΕ, καθώς και στους εταίρους της NAFTA, τον Καναδά και το Μεξικό, με τον κλάδο να υποαποδίδει τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ κατά τους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η επιβολή δασμών δεν θα περιόριζε απλώς τη ζήτηση για ευρωπαϊκά προϊόντα στις ΗΠΑ, αλλά θα μπορούσε επίσης να πλήξει τις ευρωπαϊκές τιμές και τα περιθώρια κέρδους. Όπως σημειώνουν, εάν οι ΗΠΑ μείωναν τις εισαγωγές μέσω δασμών, τότε αυτός ο πλεονάζων όγκος θα μπορούσε να κινηθεί εντός Ευρώπης ασκώντας πίεση στις ευρωπαϊκές τιμές ή - και στα ποσοστά αξιοποίησης και χρήσης.
Οι οικονομολόγοι του οίκου υποστηρίζουν ότι επίσης πως ενώ οι ατζέντες του προέδρου Μπάιντεν και του πρώην προέδρου Τραμπ διαφέρουν στους περισσότερους τομείς, με κάποιο τρόπο αλληλοεπικαλύπτονται σε κάποιο βαθμό στον τομέα της βιομηχανικής πολιτικής. «Σε μια δεύτερη δυνητική θητεία του Τζο Μπάιντεν, θα περιμέναμε μια μεγαλύτερη υποστήριξη για επιδοτήσεις στο κομμάτι της μεταποίησης, πέρα από τους κλάδους των chips και της «πράσινης» τεχνολογίας, αν και πιθανότατα σε μικρότερη κλίμακα από εκείνες που θεσπίστηκαν το 2022», αναφέρει η Goldman Sachs.
Την ιδια στιγμή όμως, και ο Τραμπ θα μπορούσε να «αγκαλιάσει» το πλαίσιο της δημοσιονομικής στήριξης για τη μεταποίηση με τρόπο παρόμοιο με την κυβέρνηση Μπάιντεν. «Ενώ ο Τραμπ και οι περισσότεροι Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες επέκριναν τις επιδοτήσεις στο πλαίσιο του IRA για την «πράσινη» τεχνολογία και τα chips, κέρδισαν ευρεία δικομματική υποστήριξη και φαίνεται πιθανό ο Τραμπ να μπορεί να πείσει τους Ρεπουμπλικάνους του Κογκρέσου να υποστηρίξουν μια μορφή επιδοτήσεων και σε άλλους τομείς επενδύσεων», αναφέρει η Sharon Bell, υπεύθυνη στρατηγικής της Goldman Sachs για τις ευρωπαϊκές μετοχές.
Ωστόσο, αυξημένη αβεβαιότητα που μεγενθύνεται συνεχώς διαφαίνεται και στο πεδίο των γεωπολιτικών. Ενώ αρχικά υπήρχε μια ευρεία υποστήριξη για χείρα βοηθείας προς την Ουκρανία, τους τελευταίους μήνες ο Τραμπ και άλλοι Ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι εξέφρασαν έναν σκεπτικισμό σχετικά με τα κεφάλαια και τους πόρους προς την Ουκρανία και τη συνεισφορά της Ευρώπης. «Αυτό είναι ένα βασικό ζήτημα για την Ευρώπη, και πιστεύουμε ότι ο πόλεμος σε ευρωπαϊκό έδαφος και τα τρωτά σημεία τα οποία έχει εκθέσει στη Δυτική Ευρώπη (έλλειψη ενεργειακής ανεξαρτησίας, έλλειψη αμυντικών δαπανών - κανότητας) έχουν ενισχύσει τον σκεπτικισμό των επενδυτών για τα ευρωπαϊκά ριψοκίνδυνα assets. Εάν αποσυρόταν η υποστήριξη - χρηματοδότηση των ΗΠΑ για την Ουκρανία, οι αγορές πιθανότατα θα περίμεναν μια ακόμη πιο ευνοϊκή κατάσταση για τη Ρωσία έναντι της Ουκρανίας, με την ομάδα στρατηγικής της Goldman Sachs να επισημαίνει πως ο πραγματικός αντίκτυπος μπορεί να είναι πιο απρόβλεπτος.
Συνεπώς, για την Ευρώπη, η προοπτική επιβολής δασμών στις εξαγωγές στις ΗΠΑ (πρόταση Τραμπ) και οποιαδήποτε μείωση της χρηματοδότησης για την Ουκρανία (κερδίζοντας υποστήριξη από τους Ρεπουμπλικάνους) θα ήταν και τα δύο, σημαντικά αρνητικά στοιχεία για τις ευρωπαϊκές μετοχές. Το flow στην Ευρώπη ήταν επίμονα αρνητικό από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, υποδηλώνοντας ότι οι διαχειριστές και οι real money investors είναι ήδη δύσπιστοι για την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο πιο ευάλωτοι είναι οι DAX, MDAX και κυκλικοί κλάδοι με υψηλό βαθμό συσχέτισης με το παγκόσμιο εμπόριο (Βιομηχανίες, Χημικά, Αυτοκίνητα), ενώ λιγότερο εκτεθειμένοι ή περισσότερο προστατευμένοι σε αυτό το σενάριο θα ήταν ο SMI και ο FTSE 100 (και οι δύο έχουν χαμηλότερο beta στο παγκόσμιο εμπόριο).
Όσον αφορά μια δυνητική προεδρία των Δημοκρατικών - Μπάιντεν, οι αναλυτές θα ανέμεναν έναν πολύ χαμηλότερο κίνδυνο για την Ευρώπη όσον αφορά το εμπόριο - χρηματοδότηση για την Ουκρανία, με τον νυν πρόεδρο να έχει αναφερθεί στην αύξηση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή, που θα είχε αντίκτυπο στις εκτεθειμένες, στις ΗΠΑ, εταιρείες.
