Ροή
Bραχύβια αποδεικνύεται η φετινή τουριστική περίοδος για τα ξενοδοχεία της χώρας, με τις πληρότητες να κινούνται από 58% έως 74% στο 3μηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου, λόγω κορονοϊού, παρά την πολύ καλύτερη εικόνα που παρουσίασε ο τουρισμός σε σχέση με πέρυσι. Οι επιδόσεις επισφραγίζουν το «rebound» που κατάφερε να πάρει ο ελληνικός τουρισμός το οποίο θα φανεί και στα τουριστικά έσοδα. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της τουριστικής κίνησης όμως, γεννούν αμφιβολίες για τον χειμώνα που θα ακολουθήσει, έναν χειμώνα που σύμφωνα με φορείς του κλάδου προδιαγράφεται δύσκολος λόγω εγχώριων και διεθνών συγκυριών που επιβαρύνουν περαιτέρω την ήδη δύσκολη συνθήκη της πανδημίας.
Την βραχύβια τουριστική περίοδο μαρτυρούν τα πρόσφατα στοιχεία της Έρευνας : «Εβδομαδιαία Εξέλιξη Τιμής και Πληρότητας Περιόδου Ιουνίου-Οκτωβρίου 2021», που διενήργησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), και παρουσιάστηκε χθες από τον πρόεδρο του ΞΕΕ Αλέξανδρο Βασιλικό και τον καθηγητή Γεώργιο Πετράκο.
Πώς κινήθηκαν τα ελληνικά ξενοδοχεία
Σύμφωνα με αυτά, η μέση πληρότητα στα ανοιχτά ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας έφτασε στο peak σε ποσοστό 83,7% την εβδομάδα από τις 9 έως 15 Αυγούστου, με τις συνεχούς λειτουργίας μονάδες το ίδιο διάστημα να σημειώνουν πληρότητα 70,8%.
Παράλληλα η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων (με αναγωγή στο σύνολο του ξενοδοχειακού δυναμικού δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη και τα κλειστά ξενοδοχεία) άγγιξε τον θερμότερο μήνα του καλοκαιριού το 74,8%. Το ποσοστό είναι αισθητά βελτιωμένο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, όπου η πληρότητα στα ξενοδοχεία της χώρας διαμορφώθηκε στο 29,8%, αποτέλεσμα που δικαιώνει την απόφαση της πολιτείας για άνοιγμα του τουρισμού στα μέσα του περασμένου Μαΐου.
Από τον Σεπτέμβριο ωστόσο, η κίνηση κατέγραψε πτωτική πορεία με την πληρότητα να διαμορφώνεται μεσοσταθμικά στο 58,4% εξαιτίας των μεγάλων αποκλίσεων που παρατηρήθηκαν στην αρχή και στο τέλος του μήνα. Για την ακρίβεια η πληρότητα του Σεπτεμβρίου ξεκίνησε από σχετικά υψηλά επίπεδα, για να κατέλθει τελικά στο 58%, λόγω του σταδιακού κλεισίματος των ξενοδοχείων της περιφέρειας. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η χαμηλή πληρότητα των μονάδων της Αττικής οι οποίες είναι ακόμη πολύ μακριά από τις κανονικές επιδόσεις τους, τους μήνες Σεπτέμβριο – Οκτώβριο, καθώς οι αγορές επιχειρηματικών ταξιδιών, συνεδρίων και εκθέσεων δεν έχουν ανακάμψει.
Όσο για τον Οκτώβριο φάνηκε να κινούνται συγκεκριμένοι προορισμοί με την πληρότητα να κλείνει μεσοσταθμικά σε Κρήτη και Νησιά Νοτίου Αιγαίου στο 58,9% και 55,7% αντίστοιχα, ενώ στα νησιά του Ιονίου ή στη Μακεδονία - Θράκη στο 40,7% και στο 42,2%. Ακόμα και στις περιφέρειες βέβαια που η πληρότητα έκλεισε τον Οκτώβριο σε καλά επίπεδα, δεδομένων πάντα των συνθηκών, καταγράφηκε σύμφωνα με το ΞΕΕ μετατόπιση της τουριστικής περιόδου, δεδομένου ότι η σεζόν ξεκίνησε ουσιαστικά στις αρχές Ιουλίου, κι όχι επέκτασή της.
Οι περιφέρειες της χώρας που κατάφεραν να προσελκύσουν τους περισσότερους ταξιδιώτες ήταν οι περιφέρειες Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου. Στην περίπτωση της Κρήτης η πληρότητα διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στο 63,3%, τον Αύγουστο στο 82,2%, τον Σεπτέμβριο στο 73,1% και τον Οκτώβριο στο 58,9%. Στο Νότιο Αιγαίο η πληρότητα τον Ιούλιο κινήθηκε στο 60.9%, τον Αύγουστο στο 80,7%, τον Σεπτέμβριο στο 67,4% και τον Οκτώβριο στο 55,7%.
Όσο για την μερίδα του λέοντος των πληροτήτων, φαίνεται να την κέρδισαν τα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων, γεγονός που γεννά ανησυχία αν σκεφτεί κανείς ότι το 76% των ελληνικών ξενοδοχείων ανήκει στις κατηγορίες 3, 2 και 1 αστεριών.
Τέλος, οι μέσες τιμές πώλησης κινήθηκαν από 81 έως 114 ευρώ, όντας μειωμένες σε σχέση με το 2019, παρά την σημαντική αύξηση της μέσης δαπάνης που καταγράφηκε.
Οι προκλήσεις για την συνέχεια
Τα ευρήματα επισφραγίζουν την ανθεκτικότητα της ελληνικής φιλοξενίας και την επαναφορά του κλάδου σε καλύτερα από τα αναμενόμενα επίπεδα. Την ίδια στιγμή όμως σκιαγραφούν και μια ανάκαμψη που δεν ήταν οριζόντια, συγκλίνοντας με τα συμπεράσματα της έκθεση της European Travel Commission (ETC) που προβλέπουν ουσιαστική ανάκαμψη της αγοράς το 2024.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τον δύσκολο χειμώνα που αναμένεται να ακολουθήσει προδιαγράφει τις προκλήσεις αλλά και τους κινδύνους που αναμένεται να αντιμετωπίσει η ελληνική ξενοδοχεία, η οποία έχει ήδη στερηθεί τις προηγούμενες χρονιές μεγάλο μέρος του τζίρου της.
«Πήραμε ένα «rebound» καλύτερο του αναμενόμενου. Κι αυτό δεν αφορά μόνον τον Αύγουστο. Η αξία αυτού του «rebound» φαίνεται ήδη στα τουριστικά έσοδα και θα φανεί έτι περαιτέρω στα δημόσια έσοδα του κράτους και στις τσέπες των πολιτών, ενόψει ενός δύσκολου χειμώνα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΞΕΕ, κ. Αλέξανδρος Βασιλικός. «Τα δύσκολα είναι μπροστά καθώς οι προκλήσεις διαδέχονται η μια την άλλη. Η ραγδαία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και η συνακόλουθη έξαρση της πανδημίας, η διεθνή κρίση του ενεργειακού κόστους και οι έντονα ανατιμητικές τάσεις στα προϊόντα δεν θα μας επιτρέψουν να πούμε τον φετινό χειμώνα αυτό που είπαμε το καλοκαίρι του 2021» συμπλήρωσε.
Για όλους αυτούς τους λόγους, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΞΕΕ, αν φύγει οριζόντια η κρατική βοήθεια θα αντιμετωπίσουμε ένα συστημικό πρόβλημα για τα ξενοδοχεία πόλεως και ορεινών προορισμών, τα οποία έχουν πληγεί περισσότερο κατά την διάρκεια της υγειονομικής κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα υπενθύμισε ότι τα προγράμματα στήριξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν παραταθεί έως το Καλοκαίρι του 2022.
«Η εικόνα της χώρας μας έχει ενισχυθεί και αυτό αποτυπώνεται στην ισχυρή ζήτηση για το 2022». Παρότι όμως η ζήτηση είναι εδώ, δεν έχει ακόμα απελευθερωθεί και μέχρι να γίνει αυτό μεσολαβεί ένα μεγάλο διάστημα, το οποίο είναι δύσκολο να αντιπαρέλθουν τα ξενοδοχεία, δεδομένων και των μεγάλων ανατιμήσεων που έχουν υπάρξει στους συντελεστές. «Η συνέχιση της στήριξης των επιχειρήσεων που ακόμα πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας είναι αναγκαία – το ευρωπαϊκό πλαίσιο state aid έχει εξάλλου παραταθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2022 για αυτόν τον σκοπό. Η άρση των μέτρων στήριξης δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι οριζόντια σε ένα περιβάλλον με παντελή έλλειψη προκαταβολών και κατηγορίες ξενοδοχείων να συνεχίζουν να υπολειτουργούν στις πόλεις και τους ορεινούς όγκους» τόνισε χαρακτηριστικά.
Στα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος ο τουριστικός κλάδος προσέθεσε και την δυσκολία εξεύρεσης προσωπικού, καθώς επεσήμανε ότι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αποχώρησε από τον κλάδο, το 22-25% των εργαζόμενων. Σύμφωνα με τον ίδιο όσο σταθεροποιείται ο κλάδος η κατάσταση θα εξομαλυνθεί, ωστόσο δεν θα επανέλθει στα προηγούμενα επίπεδα, γι αυτό και η εν λόγω συγκυρία κρίνεται ιδανική ώστε η χώρα να επενδύσει στην εκπαίδευση του προσωπικού φιλοξενίας.
Άλλωστε η χάραξη ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού για τον κλάδο κρίνεται σύμφωνα με τον κ. Βασιλικό αναγκαία, «προκειμένου να χτίσουμε την επόμενη ημέρα της φιλοξενίας». «Είναι στρατηγικής σημασίας για τη φυσιογνωμία της χώρας, τη σταθερή και διατηρήσιμη ανάπτυξή της, το ανθρώπινο δυναμικό της, τον βιώσιμο και κλιματικά ουδέτερο χαρακτήρα της οικονομίας της, την καινοτομία των υπηρεσιών της και την ποιότητα της καθημερινότητάς της» κατέληξε χαρακτηριστικά.
