Τα 18,2 δισ. ευρώ έφτασε ο τζίρος του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα μας το 2024, λαμβάνοντας μεγάλη ώθηση από τις υπηρεσίες. Οι προκαταρκτικές προβλέψεις για το τρέχον, δεδομένων και των ευρύτερων δασμολογικών προκλήσεων, δείχνουν μικρή μεν, περαιτέρω δε, άνοδο, επισφραγίζοντας το γεγονός ότι το online shopping έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των Ελλήνων καταναλωτών.
Ειδοποιός διαφορά ωστόσο είναι ότι οι καταναλωτικές συνήθειες αλλά και οι ίδιοι οι χρήστες του διαδικτύου αλλάζουν, διαφοροποιώντας και τους κανόνες του παιχνιδιού για το σύνολο των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται και διαδικτυακά. Αυτό τουλάχιστον προέκυψε από τη νέα «Έρευνα Ηλεκτρονικού Εμπορίου 2025» που διενεργήθηκε από τον Ελληνικό Σύνδεσμο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A) και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την αιγίδα της eQuality NGO και η οποία παρουσιάστηκε χθες στους δημοσιογράφους.
Η έρευνα μελετά τη χρήση του διαδικτύου, τους λόγους χρήσης, και τη συχνότητα των online αγορών αλλά και τι είδους προϊόντα και υπηρεσίες αγοράζουν οι καταναλωτές μέσω διαδικτύου, καθώς και τα χρήματα που ξοδεύουν, τους παράγοντες εμπιστοσύνης, και τους τρόπους πληρωμής και παράδοσης.
7 στους 10 ψωνίζουν συχνά online
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής, το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει μπει για τα καλά στις αγοραστικές συνήθειες των Ελλήνων αποτελεί ωστόσο μια omnichannel εμπειρία χωρίς να αποκλείει από την εξίσωση το φυσικό κατάστημα. Για του λόγου το αληθές το 76,7% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι πραγματοποιεί πλέον συχνά ή πολύ συχνά αγορές μέσω διαδικτύου, ενώ ένα ακόμα 18,5% προβαίνει σε αγορές κάποιες φορές με μόλις ένα 5% να δηλώνει ότι αγοράζει online σπάνια ή ποτέ.
Την ίδια στιγμή ωστόσο 8 στους 10 αγοραστές δηλώνουν ότι για πάνω από τις μισές αγορές που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικά έχουν ψάξει νωρίτερα το προϊόν ή κάποιες πληροφορίες γι' αυτό σε φυσικό κατάστημα, ενώ 7 στους 10 αναφέρουν ότι για τις μισές και πλέον αγορές που πραγματοποιούν σε φυσικό κατάστημα, έχουν αναζητήσει εκ των προτέρων πληροφορίες στο διαδίκτυο, γεγονός που επισφραγίζει την πολυκαναλική αγοραστική εμπειρία.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια η συχνότητα των online αγορών είναι υψηλή με το 48% του γενικού πληθυσμού και το 61% των ώριμων αγοραστών να δηλώνουν ότι έχουν πραγματοποιήσει περισσότερες από 25 αγορές τον προηγούμενο χρόνο.
Βασικότερη αιτία για τη στροφή στις online αγορές, ειδικά στην περίπτωση των ώριμων χρηστών – του ποσοστού δηλαδή των καταναλωτών που πραγματοποιεί συχνά αγορές μέσω διαδικτύου - αποτελεί η ταχύτητα (82%) ενώ η εξοικονόμηση χρόνου για άλλες ασχολίες αλλά και οι καλύτερες τιμές παίζουν κομβικό ρόλο με το 75% και το 65% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι αποτελεί κίνητρο για το online shopping.
Στην περίπτωση του συνόλου των χρηστών βέβαια – συμπεριλαμβανομένων δηλαδή και όσων πραγματοποιούν αγορές κάποιες φορές ή σπάνια – η καλύτερη τιμή αποτελεί ισχυρότερο κίνητρο, με το 74,3% να την δηλώνει ως λόγο, έναντι του 79,4% που αναφέρει ότι το κάνει για να εξοικονομήσει χρόνο για άλλες ασχολίες και του 65,2% για την ταχύτητα κατά την διάρκεια του shopping.
80% περισσότερα ξοδεύουν οι εξοικειωμένοι με το online shopping
Κι αν στην περίπτωση των κινήτρων η διαφορά μεταξύ ώριμων αγοραστών και γενικού πληθυσμού δεν είναι έντονη, αντίστροφη είναι η εικόνα στην περίπτωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης των αγοραστών από τις δύο αυτές κατηγορίες.
Στην περίπτωση των ώριμων χρηστών δηλαδή, το 32% δηλώνει ότι ξοδεύει μηνιαίως 250-500 ευρώ σε online αγορές, ποσό που στην περίπτωση του γενικού πληθυσμού πέφτει στο 19,6%. Αντίστοιχα το 30% του γενικού πληθυσμού δηλώνει ότι δαπανά μηνιαίως 100-250 ευρώ σε online αγορές υπηρεσιών και προϊόντων έναντι του 21% των ώριμων χρηστών. Το 35% του γενικού πληθυσμού δε, αναφέρει ότι δαπανά από 0-100 ευρώ για online αγορές έναντι του 19% των ώριμων αγοραστών που ξοδεύουν το προαναφερθέν ποσό. Κατά συνέπεια, οι λεγόμενοι «ώριμοι» αγοραστές δηλαδή δαπανούν 80% περισσότερα χρήματα στο online shopping.
Τα προϊόντα που προτιμούν οι online shoppers
Όσο για το τι αγοράζουν οι χρήστες online, η πλειονότητα στρέφεται στις υπηρεσίες και στο food delivery, με το 78,8% και 73,5% να δηλώνει ότι αγοράζει διαμονή σε καταλύματα ή ταξιδιωτικές υπηρεσίες και το 76,1% ότι παραγγέλνει έτοιμο φαγητό. Ακολουθεί με υψηλά ποσοστά πλέον (71,3%) η κατηγορία ένδυσης και υπόδησης, η κατηγορία της τεχνολογίας (61,4%) και τα καλλυντικά (57,7%). Στις τελευταίες θέσεις της λίστας βρίσκονται το gambling, τα βρεφικά παιδικά είδη (16,2%) τα κοσμήματα και τα ρολόγια (16,4%).
Κερδίζουν τις προτιμήσεις τα ελληνικά eshops
Όλα τα παραπάνω οι Έλληνες προτιμούν να τα αγοράζουν από ελληνικά e-shops με την εμπιστοσύνη να παίζει βασικό ρόλο στο όλο εγχείρημα. Για την ακρίβεια το ποσοστό των αγοραστών που προτιμούν ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα φτάνει το 84,4% με έναν στους δύο εξ αυτών να σημειώνουν ότι χρησιμοποιούν online marketplaces ή πλατφόρμες σύγκρισης τιμών για τις αγορές τους.
Η τιμή δεν είναι το βασικότερο κριτήριο
Όσο για το ηλεκτρονικό κατάστημα που θα καταφέρει να τους κερδίσει ως πελάτες θα πρέπει κατά κύριο λόγο να έχει ένα εύχρηστο και καλοσχεδιασμένο site αλλά και να εξυπηρετεί άμεσα τόσο κατά την διάρκεια όσο και μετά την online αγορά, κι όχι να προσφέρει απαραίτητα καλύτερη τιμή στο είδος που τους ενδιαφέρει. Σημαντικό ρόλο στην απόφαση επιλογής παίζει και το brand, αν είναι γνωστό ή όχι, οι καλές κριτικές – ιδίως για τους ώριμους χρήστες – αλλά και οι ξεκάθαροι όροι χρήσης και πιστοποίηση από κάποιον γνωστό ανεξάρτητο φορέα.
Χάνει έδαφος η αντικαταβολή
Ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί και ο τρόπος πληρωμής των αγορών με την χρεωστική κάρτα να χρησιμοποιείται πλέον από το 85,2% των online shoppers και την αντικαταβολή να έχει πέσει στο 62,8% ενώ την πιστωτική κάρτα στο 48,7%.
Μεγάλη αποδεικνύεται ωστόσο και η διείσδυση των ψηφιακών πορτοφολιών των Apple και Google με to 29,3% των αγοραστών να δηλώνει ότι τα χρησιμοποιεί συχνά και ένα 16,5% αραιά. Λιγότερο δημοφιλή είναι τα λοιπά ηλεκτρονικά πορτοφόλια (7,9% δηλώνει ότι τα χρησιμοποιεί συχνά) οι προπληρωμένες κάρτες (10,4% των αγοραστών κάνει συχνή χρήση) ενώ σταθερή αξία παραμένει το Paypal με 20,2% των χρηστών να δηλώνουν συχνοί χρήστες. Τέλος την προσφάτως εμφανισθείσα λύση του BNPL χρησιμοποιεί συχνά το 4,9% των online αγοραστών.
Αγαπημένη συνήθεια τα smart lockers
Εντυπωσιακή είναι και η διείσδυση των smart lockers με έναν στους δύο καταναλωτές (συγκεκριμένα το 51,8%) να δηλώνει ότι συνήθως τα επιλέγει ως τρόπο παράδοσης έναντι 78,5% που δηλώνει ότι επιλέγει courier για να παραλάβει στο χώρο του.
