Έξι στους δέκα συνταξιούχους λαμβάνουν σύνταξη (λόγω γήρατος) χαμηλότερη των 1.000 ευρώ, ενώ μόλις το 41,25% ξεπερνά το «φράγμα» αυτό. Πρόκειται κυρίως για παλαιούς συνταξιούχους που ολοκλήρωσαν τον εργασιακό τους βίο πριν την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου και πρόλαβαν τις αλλαγές στον υπολογισμό του ανταποδοτικού σκέλους των συντάξεων που οδήγησαν στην συμπίεσή τους.
Σύμφωνα με την Έκθεση «Ήλιος» με την απεικόνιση των συνταξιοδοτικών παροχών κατά τον μήνα Σεπτέμβριο, περίπου 1,143.782 συνταξιούχοι εισπράττουν συντάξεις χαμηλότερες των 1.000 ευρώ και μόλις 802.932 λαμβάνουν υψηλότερες, κυρίως στην περίμετρο 1.000 - 1.500 ευρώ.
Μάλιστα ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα είναι κατά 43,34% χαμηλότερος από τον αντίστοιχο μέσο όρο για τους συνταξιούχους του Δημόσιου τομέα, όπως συνέβαινε και κατά τα έτη 2022-2024.
Πιο συγκεκριμένα, ο μέσος όρος την σύνταξης για τους συνταξιούχους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα (πρ. ΙΚΑ) ανήλθε σε 770,23 ευρώ, ενώ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου ο μέσος όρος δαπάνης ανήλθε σε 1.359,55 ευρώ (διαφορά 589,32 € ή 43,34%).
Την ίδια περίοδο, ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους συνταξιούχους-ανασφάλιστους υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ ανέρχεται στο ποσό των 357,61 ευρώ και για τους συνταξιούχους της Τράπεζας Ελλάδος σε 1.948,18 ευρώ, αποδεικνύοντας την ύπαρξη συνταξιούχων πολλών «ταχυτήτων», παρά την ενοποίηση όλων των πρώην ασφαλιστικών ταμείων κάτω από την «ομπρέλα του ΕΦΚΑ εδώ και μια 9ετία.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή ΕΚΠΑ και Πρόεδρο της ΕΝΥΠΕΚΚ, Αλέξη Μητρόπουλο, η κατάρρευση των μισθών του ιδιωτικού τομέα κατά την περίοδο των Μνημονίων και η «ρήτρα» του γ' Μνημονίου περί υπολογισμού της σύνταξης με βάση τους μισθούς ολόκληρου του εργασιακού βίου και όχι μόνο με βάση τον μισθό του τελευταίου έτους ή της τελευταίας πενταετίας (όπως ίσχυε πριν) είχαν άμεσο αντίκτυπο στο ύψος των νέων συντάξεων μετά το 2019 και ιδιαίτερα στις νέες συντάξεις των ασφαλισμένων του ιδιωτικού τομέα.
«Δυστυχώς ο νόμος Βρούτση 4670/2020 διατήρησε και ενίσχυσε τον θεσμό της ανταποδοτικής σύνταξης με βάση τις αποδοχές του συνόλου του εργασιακού βίου των ασφαλισμένων, όπως πρωτοθεσπίστηκε με το γ' Μνημόνιο (ν. 4336/2015)» αναφέρει ο κ. Μητρόπουλος.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της ΕΝΥΠΕΚΚ, μετά το 2028 οι συντάξεις των ασφαλισμένων θα υποχωρήσουν κι άλλο καθώς:
- το επίπεδο ειδικά των νέων κύριων συντάξεων που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, θα ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 700-800 ευρώ,
- καταλυτικά θα επηρεαστούν οι μελλοντικές συντάξεις λόγω των χαμηλών μισθών, κυρίως του 1/3 του εργατικού δυναμικού που σήμερα ασχολείται με ευέλικτες μορφές εργασίας (Part time, εκ περιτροπής, συμβάσεις μηδενικών ωρών κλπ),
- χαμηλές θα είναι οι μελλοντικές συντάξεις όσων αμείβονται με τον κατώτατο μισθό,
- πολύ χαμηλές θα είναι οι συντάξεις των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών αφού σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ 9 στους 10 εξ αυτών επιλέγουν να καταβάλλουν εισφορές που αντιστοιχούν στη χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση.
Νέες συντάξεις
Όπως επισημαίνεται στην Έκθεση, τον περασμένο Σεπτέμβριο πληρώθηκαν συνολικά 4.708.355 συντάξεις, από τις οποίες οι 2.883.438 ήταν κύριες, οι 1.386.281 επικουρικές και 438.636 μερίσματα. Η μηνιαία δαπάνη που κατέβαλλαν τα ταμεία ανήλθε σε 2.759.351.960,73€ και περιλαμβάνει τις κρατήσεις φόρου, τις κρατήσεις υπέρ υγείας και ΑΚΑΓΕ.
O αριθμός των συνταξιούχων της χώρας ανέρχεται σε 2.517.412 και το μηνιαίο ποσό εισοδήματος με την προϊσχύουσα μεθοδολογία σε
2.708.907.777,12€.
Tο 25,72% των συνταξιούχων είναι ηλικίας άνω των 81 ετών, το 35,92% κυμαίνεται μεταξύ 71 και 80 ετών, το 35,36% μεταξύ 51 έως 70 ετών ενώ μόλις το 1,4% είναι συνταξιούχοι ηλικίας μικρότερης των 25 ετών. Συνταξιούχοι ηλικίας μεταξύ 61-70 ετών λαμβάνουν τα υψηλότερα ποσά σύνταξης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, η συνολική δαπάνη των αναδρομικών στους νέους συνταξιούχους με οριστική απόφαση συνταξιοδότησης ανήλθε σε 89.926.697,82€ και η συνολική δαπάνη συντάξεων σε 16.990.283,38€ για την πληρωμή 28.618 συντάξεων.
Αντίστοιχα, η συνολική δαπάνη των αναδρομικών στους νέους συνταξιούχους με τροποποιητική απόφαση συνταξιοδότησης ανέρχεται σε 14.458.572,89€ και η συνολική δαπάνη συντάξεων σε 6.275.776,15€ για την πληρωμή 6.790 τροποποιητικών συντάξεων.
Επιπλέον, η συνολική δαπάνη των αναδρομικών στους νέους συνταξιούχους με προσωρινή απόφαση συνταξιοδότησης ανέρχεται σε 77.546,92€ και η συνολική δαπάνη συντάξεων σε 13.528,42€ για την πληρωμή 66 προσωρινών συντάξεων.
