«Παράθυρο» για αυξήσεις του ποσού του επιδόματος τέκνων και άλλων βασικών ενισχύσεων του ΟΠΕΚΑ ανοίγει η μείωση των δικαιούχων προνοιακών παροχών. Μέσα σε ένα έτος οι δικαιούχοι κοινωνικών επιδομάτων μειώθηκαν έως και 20%, ως απόρροια της ανόδου των ονομαστικών εισοδημάτων του 2024.
Παρά τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στην περσινή ΔΕΘ για αυξήσεις στα τρία βασικά επιδόματα (παιδιού, στέγασης και ΕΕΕ) τα ποσά τους παρέμειναν στάσιμα, ενώ οι δικαιούχοι τους μειώθηκαν, με αποτέλεσμα η αντίστοιχη δαπάνη του ΟΠΕΚΑ να είναι φθίνουσα. Όπως αποκάλυψε και η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, ο ΟΠΕΚΑ κατέβαλε σε επιδόματα 645 εκατ. ευρώ το α' τρίμηνο του 2025, μειώνοντας τη δαπάνη κατά 31 εκατ. ευρώ μέσα σε ένα έτος.
Πιο συγκεκριμένα, οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ ήταν 532.830 τον Ιούλιο του 2024 (ποσό δαπάνης 118.420.685 ευρώ) και υποχώρησαν στους 488.735 τον Ιούλιο του 2025 (ποσό δαπάνης 98.332.910 ευρώ), καταγράφοντας μείωση κατά 9% μέσα σε ένα έτος.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από τις σημερινές πληρωμές του ΟΠΕΚΑ, το επίδομα στέγασης θα λάβουν 184.642 δικαιούχοι (ποσό δαπάνης 22.155.832 ευρώ), όταν τον Αύγουστο του 2024 οι δικαιούχοι ανέρχονταν σε 231.923 (ποσό δαπάνης 28.157.369 ευρώ). Η δραστική μείωση κατά 20,3% των νοικοκυριών που εμπίπτουν στις ευεργετικές διατάξεις, συνέβη λόγω εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, ενώ η προϋπόθεση της μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα έβγαλε εκτός χιλιάδες μετανάστες που επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Με την εφαρμογή από φέτος τον Νοέμβριο του νέου μόνιμου μέτρου επιστροφής ενοικίου που θέσπισε η κυβέρνηση, εξετάζεται το σενάριο η κατηγορία των δικαιούχων που εμπίπτει και στις δύο παροχές να χάσει το επίδομα στέγασης.
Απώλειες κατέγραψε και το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα καθώς από 186.365 δικαιούχους και δαπάνη 43.131.120 ευρώ τον Αύγουστο του 2024, έφτασε τους 161.175 δικαιούχους με δαπάνη 37.559.959 ευρώ τον φετινό Αύγουστο. Η μείωση κατά 13,5% των νοικοκυριών που βγήκαν από τη «ζώνη ευαλωτότητας» εξηγείται από την αύξηση των εισοδημάτων τους, και την εργασιακή και κοινωνική τους επανένταξη μέσω δράσεων κατάρτισης και απασχόλησης της ΔΥΠΑ, οι οποίες απευθύνονταν σε ανέργους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), δηλαδή μονοπρόσωπα νοικοκυριά, πολυπρόσωπα νοικοκυριά και άστεγους.
Μειώσεις καταγράφηκαν και στους δικαιούχους των εξής επιδομάτων:
● Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής: 541 δικαιούχοι φέτος, έναντι 593 τον Αύγουστο του 2024 (μείωση 8,77%)
● Επίδομα Ομογενών: 5.149 δικαιούχοι φέτος έναντι 5.469 τον Αύγουστο του 2024 (μείωση 5,85%)
● Επίδομα Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, ν. 1296/1982: 12.867 δικαιούχοι φέτος έναντι 14.244 τον Αύγουστο του 2024 (μείωση 9,66%)
● Επίδομα Γέννησης: 9.819 δικαιούχοι φέτος έναντι 10.435 τον Αύγουστο του 2024 (μείωση 5,9%)
● Επίδομα Αλληλεγγύης για την Ελληνική μειονότητα Αλβανίας: 12.427 δικαιούχοι φέτος έναντι 12.651 τον Αύγουστο του 2024 (μείωση 1,77%)
Λιγότεροι οι δικαιούχοι επιδομάτων
Σύμφωνα με το Γραφείο του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, ο ΟΠΕΚΑ κατέβαλε σε επιδόματα 31 εκατ. ευρώ λιγότερα το α' τρίμηνο του 2025. Η μεγαλύτερη αύξηση στη δαπάνη παρατηρείται στα αναπηρικά επιδόματα (κατά 10 εκατ. ευρώ), η οποία συνοδεύεται από αύξηση του αριθμού των δικαιούχων κατά 8.819, συγκρίνοντας τον μέσο όρο των δικαιούχων του 2025 με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
Μικρή αύξηση σημειώθηκε επίσης στο επίδομα γέννησης (κατά 7 εκατ. ευρώ) με τους δικαιούχους του εν λόγω επιδόματος να μειώνονται κατά 782 σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2024, αγγίζοντας τους 10.082 κατά μέσο όρο το 2025.
Αντιθέτως, η μεγαλύτερη μείωση σε όρους δαπάνης καταγράφεται στο επίδομα παιδιού, καθώς ο ΟΠΕΚΑ κατέβαλε 94 εκατ. ευρώ το α' τρίμηνο του 2025, ποσό μειωμένο κατά 24 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
Παράλληλα, ο αριθμός των δικαιούχων του συγκεκριμένου επιδόματος άγγιξε το πρώτο τρίμηνο του 2025 τους 237.543, σημειώνοντας μείωση κατά 33.893 άτομα σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Χαμηλότερο κατά 17 εκατ. ευρώ είναι επίσης το ύψος της δαπάνης για το επίδομα στέγασης, ενώ το μέσο πλήθος των δικαιούχων του εν λόγω επιδόματος είναι μικρότερο κατά 45.459 σε σχέση το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Όλα αυτά, σε μια συγκυρία που η ακρίβεια και η στεγαστική κρίση έχουν συρρικνώσει δραστικά το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Eurostat, οι χώρες με τις χαμηλότερες δαπάνες για οικογενειακά επιδόματα στην Ευρώπη ήταν η Βουλγαρία (211 ευρώ), η Ελλάδα (264 ευρώ) και η Κύπρος (277 ευρώ).
Την ίδια στιγμή η Ελλάδα έχει το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό πληθυσμού (34,6%) που διατρέχει κίνδυνο φτώχειας και δεν μπορεί να αγοράσει ένα κανονικό γεύμα. Την χειρότερη επίδοση καταγράφει η Σλοβακία (39,8%), ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία (37,7%) και την Ουγγαρία (37,3%). Αντίθετα, τα μικρότερα ποσοστά σημειώθηκαν στην Κύπρο (3,5%), στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία (και οι δύο 5,1%).
