Ροή
Ταχύτερη και ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του βιομηχανικού σχεδίου για την Πράσινη Συμφωνία που παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες.
Το σχέδιο υποστηρίζει ένα προβλέψιμο και απλουστευμένο ρυθμιστικό περιβάλλον, τη βελτίωση των δεξιοτήτων και ανοικτό εμπόριο για ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού και επιτάχυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση. Ως προς το τελευταίο σκέλος, στόχος είναι να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού εντός της ενιαίας αγοράς, καθιστώντας παράλληλα ευκολότερο για τα κράτη μέλη να χορηγούν τις αναγκαίες ενισχύσεις για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη σχετικά με ένα τροποποιημένο προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για τις κρατικές ενισχύσεις και θα αναθεωρήσει τον γενικό κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία υπό το πρίσμα της Πράσινης Συμφωνίας, αυξάνοντας τα όρια κοινοποίησης για τη στήριξη πράσινων επενδύσεων.
Οι δρομολογούμενες αλλαγές προσβλέπουν και στον περαιτέρω εξορθολογισμό και την απλούστευση της έγκρισης έργων που σχετίζονται με τα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ) ενώ η Επιτροπή θα διευκολύνει επίσης τη χρήση υφιστάμενων ενωσιακών κονδυλίων για τη χρηματοδότηση της καινοτομίας, της κατασκευής και της διάθεσης καθαρών τεχνολογιών.
Για τη στήριξη των επενδύσεων στην κατασκευή τεχνολογιών καθαρών μηδενικών εκπομπών διερευνώνται επίσης τρόποι για την επίτευξη μεγαλύτερης κοινής χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ, με βάση μια εν εξελίξει αξιολόγηση των επενδυτικών αναγκών.
Από που θα προέλθει η χρηματοδότηση
Βραχυπρόθεσμα η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, όπου θα εστιάσει στο REPowerEU, το InvestEU και το Ταμείο Καινοτομίας, για την εξεύρεση μεταβατικής λύσης για την παροχή ταχείας και στοχευμένης στήριξης. Μεσοπρόθεσμα, η Επιτροπή προτίθεται να δώσει μια διαρθρωτική απάντηση στις επενδυτικές ανάγκες, προτείνοντας ένα ταμείο ευρωπαϊκής κυριαρχίας στο πλαίσιο της αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου πριν από το καλοκαίρι του 2023.
Η παγκόσμια βιομηχανία καθαρού μηδενισμού γνώρισε ισχυρή ανάπτυξη, με τις επενδύσεις καθαρής ενέργειας να αυξάνονται κατά 10% το 2022. Πρόκειται για έναν κλάδο ο οποίος είναι ανταγωνιστικός σε ορισμένα σκέλη όπως είναι η αιολική ενέργεια ή οι αντλίες θερμότητας, ενώ, σε άλλα όπως είναι τα φωτοβολταϊκά, έχει ακόμη αρκετά περιθώρια βελτίωσης.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία δέχεται ισχυρές πιέσεις, σε μεγάλο βαθμό λόγω των επιδοτήσεων στο εξωτερικό οι οποίες καθιστούν πιο ανταγωνιστικές άλλες αγορές. Προκειμένου να αντεπεξέλθει στην πρόκληση, η χρηματοδότηση πρέπει να επιταχυνθεί μέσω μιας στοχευμένης δημόσιας χρηματοδότησης αλλά και μέσω ευελιξίας στις κρατικές χρηματοδοτήσεις οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της καθαρής μηδενικής καινοτομίας, της παραγωγής και των υποδομών. Και βέβαια, όπως σημειώνει το Σχέδιο, το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων που απαιτούνται για τη μετάβαση στο καθαρό μηδέν θα πρέπει να υλοποιηθεί με κεφάλαια που θα προέρχονται από ιδιωτική χρηματοδότηση. Η δημόσια χρηματοδότηση μπορεί να συσσωρεύσει ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά θα γίνει δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες επενδύσεων. Για έναν επιτυχημένο μηδενικό μετασχηματισμό, απαιτούνται τεράστια ποσά χρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα, ιδίως, χρηματοδότηση που αντλείται από ένα ευρύ φάσμα επενδυτών, συμπεριλαμβανομένων μικρών επενδυτών λιανικής καθώς και μεγάλων θεσμικών επενδυτών.
Φυσικά, για να έχει επιτυχία το εγχείρημα θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι κεφαλαιαγορές είναι λειτουργικές και το χρηματοδοτικό πλαίσιο βιώσιμο.
Προς αυτή την κατεύθυνση, όπως αναφέρει η ευρωπαϊκή πρόταση, η ΕΕ πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για τη δημιουργία μιας πλήρως ανεπτυγμένης Ένωσης Κεφαλαιαγορών (CMU).
