Η προσωπική σχέση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντίμιρ Πούτιν έχει περάσει από πολλές απρόβλεπτες φάσεις, από τότε που βρέθηκαν για τελευταία φορά μόνοι, χωρίς μάρτυρες.
Η νέα τους συνάντηση, η πρώτη επίσημη εδώ και επτά χρόνια, πραγματοποιείται με ιδιαίτερο συμβολισμό: στην Αλάσκα, αμερικανικό έδαφος που ανήκε κάποτε στη Ρωσία. Η επιλογή του τόπου -πρόταση της Μόσχας- θεωρείται από ορισμένους ως προσπάθεια του Πούτιν να «μιλήσει» στο ένστικτο του Τραμπ για συμφωνίες ακινήτων και να κλείσει μια «μεγάλη συμφωνία», παρακάμπτοντας άλλους εμπλεκόμενους, όπως την Ουκρανία. Η πρόταση για τη διεξαγωγή της συνόδου εκεί ήρθε από το Κρεμλίνο, μια λεπτομέρεια που ερμηνεύεται ως μια στρατηγική κίνηση του Πούτιν να προσεγγίσει τον Τραμπ μέσω του πάθους του για ακίνητα και «μεγάλες συμφωνίες».
Η έλξη του Τραμπ προς τον Πούτιν είναι γνωστή -τον έχει αποκαλέσει «ιδιοφυΐα» όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022. Από την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επαινούσε τον Ρώσο πρόεδρο, ενώ η μεταξύ τους σχέση χαρακτηρίζεται από μια παράδοξη οικειότητα. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, εναλλάσσει ειρωνεία και επιθετικότητα, όπως όταν αστειεύτηκε με μια γιαγιά στη Ρωσία λέγοντας πως δεν χρειάζεται η χώρα του την Αλάσκα: «Έχει κι εκεί πολύ κρύο. Ας μη χαλάσουμε τις καρδιές μας».
Ο Πούτιν αναφέρεται συχνά στον Αμερικανό ομόλογό του απλώς ως «Ντόναλντ», δείχνοντας μια σχεδόν πατρική, αν όχι συγκαταβατική, διάθεση. Ο Τραμπ, με τη σειρά του, δήλωσε στον Ζελένσκι κατά τη διάρκεια της διαβόητης συνάντησής τους στο Οβάλ Γραφείο: «Ο Πούτιν πέρασε πολλά μαζί μου», δείχνοντας ότι βλέπει τη σχέση τους ως προσωπική δοκιμασία.
- Πέντε πράγματα που διακυβεύονται στην κρίσιμη συνάντηση Τραμπ - Πούτιν
- Η μεγάλη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν: Η τέχνη της διαπραγμάτευσης, οι «άσσοι στο μανίκι» και τα δύσκολα σημεία
Η συνάντηση στο Ελσίνκι το 2018, όταν ο Τραμπ πήρε το μέρος του Πούτιν αντί των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για τη ρωσική ανάμειξη στις εκλογές του 2016, παραμένει σημείο αναφοράς. Επέστρεψε στις ΗΠΑ δεχόμενος καταιγισμό επικρίσεων από όλα τα πολιτικά στρατόπεδα. Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν είχε πει τότε ότι «κανένας προηγούμενος πρόεδρος δεν ταπεινώθηκε τόσο μπροστά σε έναν τύραννο».
Παρόλα αυτά, το Κρεμλίνο χαιρέτισε τα αποτελέσματα της συνάντησης. Ο Πούτιν είχε μάλιστα προτείνει δημοψήφισμα στις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας υπό ρωσική κατοχή, πρόταση που ο Τραμπ απέρριψε δημόσια -όμως ο Πούτιν προχώρησε στην πλήρη εισβολή λίγα χρόνια μετά.
Μια σειρά από ανεπίσημες και ενίοτε «μυστικές» συναντήσεις χαρακτήρισαν τη σχέση τους, όπως το δείπνο στο Αμβούργο το 2017, όπου οι δυο τους συνομίλησαν επί μία ώρα χωρίς μεταφραστή των ΗΠΑ. Η μόνη πηγή για το τι ειπώθηκε ήταν ο διερμηνέας του Κρεμλίνου.
Η σχέση τους είχε κι άλλα επεισόδια: μια αιφνιδιαστική ακύρωση συνάντησης από τον Τραμπ στο Βιετνάμ που εξόργισε τη Μόσχα, και δύο διαδοχικές ακυρώσεις διμερών συναντήσεων από τον Τραμπ (στο Παρίσι και στην Αργεντινή), προκαλώντας απογοήτευση στο Κρεμλίνο.
Όταν ο Τραμπ ακύρωσε μέσω social media τη συνάντηση στην Αργεντινή, επικαλούμενος την κατάσχεση ουκρανικών πλοίων από τη Ρωσία, Ρώσοι αξιωματούχοι εξεπλάγησαν – με έναν εξ αυτών να περιγράφει το περιστατικό ως «πραγματικά κακό». Παρ’ όλα αυτά, ο Πούτιν διατήρησε δημόσια μια ήπια στάση.
- Διαβάστε επίσης: Μπορεί ο Πούτιν να συλληφθεί σήμερα στην Αλάσκα;
Στην Οσάκα, το 2019, οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν ξανά στο περιθώριο της G20, με φιλική διάθεση. Ο Τραμπ αστειεύτηκε δημόσια λέγοντας στον Πούτιν: «Μην αναμειχθείτε στις εκλογές», ενώ εκείνος απάντησε με ένα χαμόγελο. Η συνάντηση ήρθε λίγο μετά τη δημοσίευση της αναφοράς του Ρόμπερτ Μάλερ για τη ρωσική εμπλοκή στις εκλογές, η οποία, αν και επιβαρυντική, δεν οδήγησε σε δίωξη του Τραμπ.
Οι δυο τους αστειεύτηκαν ακόμα και για τα «fake news», με τον Πούτιν να λέει στα αγγλικά: «Ναι, έχουμε κι εμείς». Μια πρόσκληση του Πούτιν προς τον Τραμπ να επισκεφθεί τη Μόσχα για την 75η επέτειο της λήξης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τελικά δεν καρποφόρησε.
Με την πανδημία να πλήττει τον πλανήτη, ο Τραμπ έχασε τις εκλογές και ο Πούτιν απομονώθηκε περαιτέρω, υιοθετώντας ακόμη πιο σκληρή στάση απέναντι στη Δύση.
Σήμερα, η μεταξύ τους σχέση συνεχίζει να προκαλεί απορίες, πολιτικά σενάρια και ανησυχία, καθώς οι δυο τους συναντιούνται και πάλι, αυτή τη φορά με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό που επανέρχεται δυναμικά.
Πηγή: Bloomberg