Η διαπραγμάτευση προσομοιάζει πλέον ανοιχτά μια παρτίδα σκάκι, όπου οι παίκτες κινούνται τακτικά και δύο αποτελέσματα είναι εφικτά: είτε ένας από τους δύο παίκτες θα κερδίσει, είτε μετά από πενήντα κινήσεις με ένα πιόνι για κάθε πλευρά, ο αγώνας θα κηρυχθεί ισόπαλος. Εν προκειμένω, η ισοπαλία ισοδυναμεί με το περιβόητο «σημείο ισορροπίας» που έχει αναφέρει ο κ. Τζανακόπουλος, πλην όμως από χθες φαντάζει πιθανό και το ενδεχόμενο της νίκης μιας πλευράς.
Αυτή η πλευρά, η πλευρά της Γερμανίας, έκανε από χθες μια εντυπωσιακή κίνηση, με αποτέλεσμα να «φάει» πολλά πιόνια του αντιπάλου. Η γερμανική κυβέρνηση, η οποία είχε παραμείνει σιωπηλή, παραπέμποντας το θέμα των παροχών του κ. Τσίπρα στους θεσμούς, βλέποντας πως η Κομισιόν δεν έχει πρόθεση να παρέμβει, κινήθηκε μόνη της: αρχικά, εκπρόσωπός του υπουργείου Οικονομικών δήλωσε πως το ζήτημα έχει παραπεμφθεί στους θεσμούς προς εξέταση, ενώ το συνήρτησε με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, εκτιμώντας πως, εφόσον δεν τηρούνται υποχρεώσεις του προγράμματος εκ μέρους της Ελλάδας, τότε και οι δανειστές θα αναστείλουν τις δικές τους ανειλημμένες υποχρεώσεις. Όπερ και εγένετο λίγες ώρες μετά: ο ESM ανακοίνωσε την προσωρινή αναστολή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, ενώ και το Eurogroup μετά από λίγη ώρα επιβεβαίωσε ότι υπάρχει αναστολή των μέτρων και όποια άλλη ενέργεια θα αποφασιστεί κατόπιν της έκθεσης των θεσμών.
Επρόκειτο για σαφή στρατηγική κίνηση του Βερολίνου: ο κ. Schaeuble εθεωρείτο εξαιρετικά δύσκολο να αφήσει αναπάντητες τις παροχές του κ. Τσίπρα, με δεδομένο πως σε κύκλους των Χριστιανοδημοκρατών, όπως γνωρίζει το Insider.gr, υπήρχε έντονη ενόχληση για τον «χριστουγεννιάτικο μποναμά». Έτσι, άφησε να περάσουν μερικές μέρες και επέλεξε και ένα συγκεκριμένο σημείο να χτυπήσει: δύο μέρες πριν την άφιξη του κ. Τσίπρα στο Βερολίνο. Με άλλα λόγια, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ υπενθύμισε στην ελληνική κυβέρνηση πως…τίποτα δεν τελειώνει, αν δεν βγει να τραγουδήσει η «χοντρή» κυρία.
Υπό αυτό το πρίσμα, η επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Βερολίνο σε δύο μέρες και η συνάντησή του με την κ. Merkel, αλλά και οι ευρύτερες επαφές του στο πλαίσιο της πολιτικής διαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες σήμερα, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, ίσως ακόμα μεγαλύτερη απ’ ότι το πρωί της Τετάρτης-και αυτό γιατί στην πορεία της αξιολόγησης έχει προστεθεί ένα ακόμα μεγάλο εμπόδιο, ενώ παράλληλα αξιωματούχοι της Ευρωζώνης εκτιμούν πως η διάρκειά της θα μπορούσε να φτάσει ως τον Μάρτιο-κάτι που το Μαξίμου ξορκίζει σε όλους τους τόνους.
Κάπως έτσι, ο πρωθυπουργός βρίσκεται από χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες και σήμερα θα έχει σειρά επαφών (Juncker, Schulz, Hollande, Rutte), ενώ στη 13:00 0 Ευκλείδης Τσακαλώτος και η Έφη Αχτσιόγλου δίνουν συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο με θέμα την πορεία της διαπραγμάτευσης, με την αφορμή της παρουσίας τους για το συνέδριο του κόμματος της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Παράλληλα, όπως μετέδιδαν πηγές με γνώση της κατάστασης, ο κ. Τσίπρας έρχεται στο Βερολίνο περισσότερο για να καταλάβει τις διαθέσεις της κ. Merkel, κυρίως αναφορικά με το ζήτημα της διατήρησης της πολιτικής σταθερότητας στην Ευρώπη και κατ΄ επέκταση στην Ελλάδα. Άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός γνωρίζει κατόπιν εισηγήσεων συνεργατών του πως η συζήτηση με την καγκελάριο δεν θα έχει τεχνικό χαρακτήρα, μιας και κατά πάγια τακτική η κ. Merkel παραπέμπει για τέτοια ζητήματα στους θεσμούς. Είναι εξαιρετικά σημαντικό όμως για τον Έλληνα πρωθυπουργό να καταλάβει πού πηγαίνει το πράγμα, όπως έλεγαν στο Insider.gr ελληνικές διπλωματικές πηγές, προκειμένου να μπορέσει να καταστρώσει με επάρκεια τους σχεδιασμούς του.
Η ρελάνς Τσίπρα
Όπως και να έχει, πάντως, ο πρωθυπουργός προέβη σε μια κίνηση υπολογισμένου ρίσκου, αμέσως μόλις έφτασε στις Βρυξέλλες το βράδυ της Τετάρτης: έδωσε εντολή για ονομαστική ψηφοφορία για τα μέτρα που εξήγγειλε στη Βουλή, γνωρίζοντας πως η ΝΔ είχε δηλώσει πως θα τα υπερψηφίσει. Ο στόχος διττός: αφενός να εμφανίσει στους «έξω» μια όσο το δυνατόν ευρύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία επί του ζητήματος, αλλά και να δεσμεύσει τους «μέσα», υπό την αίρεση πως, όπως εκτιμούν στο Μαξίμου, όποιος καταψηφίσει τις παροχές «μπαίνει στη γραμμή Schaeuble». Άλλωστε, από τη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός είχε μιλήσει για «ΔΝΤτιπολίτευση», οπότε κανείς αντιλαμβάνεται εύκολα πως, σύμφωνα με τη γραμμή του Μαξίμου, όποιος καταψηφίσει τα μέτρα κοινωνικής ανακούφισης, εντάσσεται αυτόματα στη «συμμαχία των προθύμων». Μάλιστα, ενδεικτικό αυτού, είναι πως, ενώ η ΝΔ ταλαντευόταν αναφορικά με τη στάση της, το Μαξίμου την κατηγόρησε πως συμπεριφέρεται εκ νέου ως «η πέμπτη φάλαγγα των δανειστών» και τον κ. Μητσοτάκη πως «θα μείνει στην ιστορία ως Εφιάλτης».
Παράλληλα, κυβερνητικές πηγές, με τις οποίες συνομίλησε το Insider.gr εκτιμούσαν πως βρισκόμαστε στην κορύφωση μιας δύσκολης παρτίδας σκακιού. Η έκβασή της μπορεί να είναι ικανοποιητική με έναν διαχειρίσιμο συμβιβασμό, πλην όμως από χθες όλο και πυκνώνουν οι αναφορές στο «αν» των εκλογών. «Αν μας ρίξουν για το κοινωνικό βοήθημα, θα είναι αυτοκτονικό και θα μας συσπειρώσει», εκτιμούσε στο Insider.gr κομματική πηγή του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζοντας βέβαια πως το βασικό σενάριο παραμένει ότι βιώνουμε τους «σπασμούς» πριν από μια συμφωνία. Είναι, πάντως, κοινά παραδεκτό πως, μετά τις χθεσινές κινήσεις Schaeuble ο δρόμος έχει γίνει πιο ανηφορικός, με δεδομένο και το ενδεχόμενο χρονικής παράτασης της όλης συζήτησης και αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζουν οι παροικούντες το Μαξίμου. Πλην όμως, η βασική εκτίμηση των πρωθυπουργικών συνεργατών είναι πως υπάρχει το περιθώριο για συμβιβαστικές κινήσεις, ώστε να αποφευχθεί το αδιέξοδο και μάλιστα σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο και τεταμένο πολιτικο-οικονομικό σκηνικό στην Ευρώπη. Είναι, πάντως, κοινά παραδεκτό πως η στρατηγική που έχει ακολουθήσει η κυβέρνηση ταιριάζει και σε συμβιβασμό, αλλά και σε ναυάγιο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε προσφυγή σε κάλπες, με συγκρουσιακό όμως αφήγημα. Λίγο-πολύ κατά το si vis pacem para bellum (αν θες ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο).
Σανίδα σωτηρίας στον Moscovici
Όπως και να έχει, η κυβέρνηση αναζήτησε σανίδα σωτηρίας στις δηλώσεις του Γάλλου επιτρόπου Pierre Moscovici, ο οποίος εκτίμησε πως οι παροχές που εξήγγειλε δεν αλλάζουν τη συμφωνία. Η δήλωση του κοινοτικού αξιωματούχου, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Insider.gr, απηχεί τη βασική αντίληψη της Κομισιόν και είναι επεξηγηματική γιατί η Επιτροπή απέφυγε τις προηγούμενες μέρες να «βγάλει στη σέντρα» την ελληνική κυβέρνηση. «Είναι, λοιπόν, σαφές ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει το πρόγραμμα, είναι εντός στόχων και οποιαδήποτε κίνηση κωλυσιεργίας βρίσκει αφορμή από την συγκεκριμένη κυβερνητική επιλογή κρύβει πολιτικές σκοπιμότητες», σχολίαζε με αφορμή τη δήλωση του κ. Moscovici του βράδυ το Μέγαρο Μαξίμου. Όπου «σκοπιμότητες», η αναφορά υποδηλώνει τις κινήσεις Schaeuble, πίσω από τις οποίες όλο και περισσότεροι πρωθυπουργικοί συνεργάτες βλέπουν προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης.
