Το Currywurst είναι το φαγητό του δρόμου στο Βερολίνο, μια από τις τοπικές σπεσιαλιτέ, η οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους τουρίστες και θεωρείται πως ανακαλύφθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Λουκάνικο, κομμένο σε μικρά κομμάτια, με κέτσαπ και curry, ενώ συνοδεύεται συνήθως ένα μικρό ψωμάκι, το λεγόμενο Brötchen. Μάλιστα, μιας και ο Barack Obama μένει στην προεδρική σουίτα του ιστορικού ξενοδοχείου Adlon στις αρχές της Unter Den Linden, μπροστά στην Πύλη του Βραδεμβούργου, θα μπορούσε να δοκιμάσει τη σπεσιαλιτέ από ένα stand που βρίσκεται στη νησίδα του δρόμου, διαγώνια απέναντι από το ξενοδοχείο. Όπως έγραφε όμως αργά το βράδυ η γερμανική εφημερίδα Bild, φρόντισαν γι’ αυτό οι Γερμανοί σεφ, μιας και στο δείπνο που σερβιρίστηκε γι’ αυτόν και την καγκελάριο Merkel στον ημιώροφο του ξενοδοχείου, υπήρχε και το περίφημο Currywurst, είναι άγνωστο όμως αν οι δυο τους το…τίμησαν.
Το Currywurst όμως είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό γρήγορο φαγητό στο χέρι, είναι ένα χαρακτηριστικό στοιχείο του Βερολίνου. Και ο κ. Obama δεν είναι ξένος στη Γερμανία, μιας και αυτή η επίσκεψή του είναι η έβδομη στα χρόνια της θητείας του. Είναι ίσως η πιο συγκινητική, παρά το ότι δεν θα έχει την ευκαιρία να απευθύνει μια ομιλία, όπως έκανε το 2008 μπροστά σε ένα τεράστιο πλήθος 200.000 ανθρώπων, οι οποίοι ήλπιζαν πως θα αλλάξει τον κόσμο. Συν τοις άλλοις, όπως ανέφερε στο briefing πριν την αναχώρησή του από τον Λευκό Οίκο ο σύμβουλός του Ben Rhodes, η Angela Merkel είναι πλέον η στενότερη σύμμαχός του και μια καλή του φίλη. Διότι, πράγματι, οι δύο ηγέτες δούλεψαν εξαιρετικά εποικοδομητικά όλα τα προηγούμενα χρόνια και ο δίαυλος επικοινωνίας Ουάσιγκτον-Βερολίνου ήταν πάντα ανοιχτός και έφερνε αποτελέσματα, παρά τις επιμέρους αναταραχές, όπως φερ ειπείν η αποκάλυψη των παρακολουθήσεων της NSA και για γερμανικούς στόχους από τον Edward Snowden. Ο κ. Obama αισθάνεται ιδιαίτερα άνετα στο Βερολίνο, μιας και εκπέμπει σε παρόμοιο τόνο με την κ. Merkel. Πλην όμως, σε δύο μήνες αυτός αποχωρεί και η κ. Merkel θα πρέπει να τα βρει και με τον διάδοχό του Donald Trump.
Θα μιλήσουν για το ελληνικό χρέος;
Σε όλα αυτά, το ζήτημα του ελληνικού χρέους φαντάζει παραμετρικό και όντως είναι. Άλλωστε, η επίσκεψη Obama στο Βερολίνο έχει κατά βάση διαφορετικές στοχεύσεις. Πλην όμως, το θέμα υπάρχει και ετέθη με σαφήνεια από τον Αμερικανό πρόεδρο στην Αθήνα. Οι διατυπώσεις του, έστω και αν αναγνώριζαν την πολυπλοκότητα του συστήματος λήψης αποφάσεων, ήταν σε διαφορετικό τόνο από αυτόν που εκπέμπει ο Wolfgang Shaeuble φερ ειπείν. Διότι, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ήταν σαφής από το Passau πως όποιος μιλά για ελάφρυνση του χρέους «κάνει κακό στους Έλληνες». Η συλλογιστική του πολύπειρου Σουηβού είναι σαφής: αν δοθεί ελάφρυνση του χρέους στην Ελλάδα, αφενός θα δημιουργήσει σοβαρές πολιτικές αναταράξεις στο Βερολίνο, αφετέρου θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάσχεση των μεταρρυθμιστικών ρυθμών. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Stefan Seibert. Η αλήθεια είναι όμως πως η γερμανική απαίτηση για συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα δημιουργεί την ανάγκη για αποφασήνιση, έστω και στο παρασκήνιο, των μεσοπρόθεσμων μέτρων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν το 2018 αν είναι απαραίτητο, ενώ η συζήτηση αφορά και τα πλεονάσματα από το 2018 και μετά. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να βρεθεί μια λύση, η οποία και θα επιτρέπει στο ΔΝΤ να περάσει από το Δ.Σ. του την πλήρη συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα, θα επιτρέπει στον Αλέξη Τσίπρα να κάνει λόγο για την πολυπόθητη παραμετροποίηση των μέτρων, ενώ και ο κ. Schaueble δεν θα πρέπει να περάσει ένα τέτοιο πακέτο από την Bundestag. Το πού θα κάτσει η μπίλια μένει να φανεί και φυσικά θα πρέπει πρώτα να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, αλλά προσώρας οι διεργασίες συνεχίζονται. Συνεπώς, ακόμα και αν ο κ. Obama…πει μια καλή κουβέντα στην κ. Merkel, οι…φύλακες έχουν ήδη γνώση.
«Οι ευρω-ατλαντικές σχέσεις πρέπει να παραμείνουν σταθερές»
Έμπειρη διπλωματική πηγή από χώρα της Ε.Ε. που όμως εδρεύει στο Βερολίνο έλεγε στο Insider.gr πως μια πρέπει να είναι η στόχευση της επίσκεψης Obama: η σταθερότητα. «Οι ευρω-ατλαντικές σχέσεις πρέπει να παραμείνουν σταθερές», έλεγε η εν λόγω πηγή και επεσήμαινε πως είναι στο συμφέρον τόσο των ΗΠΑ όσο και της ίδιας της Ευρώπης κάτι τέτοιο. Τα πεδία, όπου στο Βερολίνο υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα λόγω της ανασφάλειας που γεννάται από την εκλογή Trump είναι πολλά και σημαντικά. Τι θα γίνει με το ΝΑΤΟ, φερ ειπείν; Η σπέκουλα αναφορικά με το μέλλον της συμμαχίας είναι ήδη ζημιογόνα ως προς την έννοια της εμπιστοσύνης προς τις ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα το project του κοινού ευρωπαϊκού στρατού έχει σκαλώσει εδώ και χρόνια. Ποια πολιτική θα ακολουθήσει ο κ. Trump ως προς τη Ρωσία και πώς θα επηρεάσει αυτό τις ευρω-ρωσικές σχέσεις; Ποιο θα είναι το αποτύπωμα του κ. Trump στο διεθνές εμπόριο; Ήδη, για τους αναλυτές, η TTIP θεωρείται νεκρή! Και η συμφωνία για την κλιματική αλλαγή; Η κ. Merkel επαιρόταν πως είχε καταφέρει να πείσει τις ΗΠΑ να τη συνυπογράψουν, όμως ο κ. Trump ενδέχεται να έχει αντίθετη άποψη. Ο ρόλος του κ. Obama είναι να καθησυχάσει τόσο την κ. Merkel όσο και τους κ.κ. Hollande, May, Renzi και Rajoy που θα συναντήσει το πρωί της Παρασκευής και να μεταδώσει το μήνυμα πως η αμερικανική πολιτική σε ζητήματα αιχμής έχει συνέχεια και συνέπεια. Βεβαίως, ο κ. Obama δεν μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο απόλυτα, ούτε πρόκειται οι Ευρωπαίοι ηγέτες να τον εμπιστευθούν με κλειστά μάτια. Αλλά, το μήνυμα που θα εκπεμφθεί θα θυμίζει το δικό μας τραγούδι «Θα προχωράμε μαζί κι όπου μας βγάλει..»
Κοινό μήνυμα υπέρ της παγκοσμιοποίησης
Προς επίρρωση της κοινής θέσης, ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος και η καγκελάριος της Γερμανίας, σε κοινό τους editorial στο περιοδικό Wirtschaftswoche, σημειώνουν πως «Η επιστροφή στον κόσμο πριν από την παγκοσμιοποίηση δεν θα συμβεί. Γερμανοί και Αμερικανοί πρέπει να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία και να διαμορφώσουμε την παγκοσμιοποίηση κατά τις αξίες και τις προσδοκίες μας. Είμαστε υποχρεωμένοι απέναντι στις επιχειρήσεις και στους πολίτες μας-και σε ολόκληρη την οικονομική κοινότητα-, να επεκτείνουμε και να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας». Πρόκειται για ένα σαφέστατο μήνυμα υπέρ της συνέχισης της κοινής πορείας ΗΠΑ και Ε.Ε. τόσο στο κομμάτι του ελεύθερου εμπορίου όσο και σε ό,τι αφορά την κοινή δράση για το περιβάλλον, πεδία, στα οποία ο Donald Trump έχει εκφράσει εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις.
