Upd. 00:49
Σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα σε «ΒΒΒ» (από «ΒΒΒ-» προηγουμένως) προχώρησε η Fitch, αποδίδοντας «σταθερές» προοπτικές στο ελληνικό αξιόχρεο.
Σχεδόν δύο χρόνια αφότου επανέφερε το ελληνικό χρέος εντός επενδυτικής βαθμίδας, τον Δεκέμβριο του 2023, και μόλις έξι μήνες μετά την αναβάθμιση του ελληνικού outlook, η Fitch ανεβάζει την Ελλάδα κατά ένα ακόμα «σκαλοπάτι», αναγνωρίζοντας την προσπάθεια της χώρας στην κατεύθυνση της μείωσης του χρέους.
Πλέον το ελληνικό χρέος βρίσκεται στο μέσο της κλίμακας ΒΒΒ της Fitch, που υποδηλώνει «καλή πιστοληπτική ποιότητα» και απέχει δύο βαθμίδες από την κατηγορία Α η οποία υποδηλώνει «υψηλή πιστοληπτική ποιότητα».
Πρόσφατα, ο οίκος είχε αναφερθεί στις επιδόσεις της Ελλάδας, σημειώνοντας αφενός ότι η βελτίωση της δημοσιονομικής εικόνας της χώρας είναι από τις μεγαλύτερες διεθνώς, αφετέρου ότι η Ελλάδα, μετά την πανδημία, έχει πετύχει τη μεγαλύτερη μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ μεταξύ όλων των χωρών που η Fitch αξιολογεί σε επενδυτική βαθμίδα.
Έτσι, η τελευταία για φέτος «ετυμηγορία» των οίκων αξιολόγησης για το ελληνικό χρέος φέρει τη θετική «σφραγίδα» της Fitch.
Εύσημα για το χρέος
Ο οίκος προβλέπει ότι το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες το 2025, στο 145%, μετά από μείωση 10 ποσοστιαίων μονάδων το 2024. Το επίπεδο αυτό, αν και παραμένει σχεδόν τριπλάσιο του μέσου όρου των χωρών με αξιολόγηση ‘BBB’, είναι πάνω από 60 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο σε σχέση με το το υψηλό του 2020 (209%), καταγράφοντας τη μεγαλύτερη μείωση χρέους μεταξύ των κρατών που αξιολογεί η Fitch στη μεταπανδημική περίοδο. Οι αναλυτές του οίκου αναμένουν ότι το ελληνικό χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται ταχέως, προσεγγίζοντας το 120% έως το 2030, υποστηριζόμενο από ονομαστική αύξηση ΑΕΠ 4% και πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2027. Τα ταμειακά διαθέσιμα παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, γύρω στο 18% του ΑΕΠ, επιτρέποντας την πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων και καλύπτοντας λήξεις της επόμενης τριετίας.
Το ευνοϊκό προφίλ του ελληνικού χρέους, με μακρά μέση διάρκεια 19 ετών και προνομιακά επιτόκια, καθώς και τα πολύ μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα, μειώνουν σημαντικά τους κινδύνους της αγοράς και λειτουργούν ως «μαξιλάρι» έναντι πιθανών αναταράξεων στις αγορές ομολόγων, αναφέρει μεταξύ άλλων η Fitch.
Αξιόπιστη δημοσιονομική πολιτική
Η Fitch χαρακτηρίζει ως «συνετή και αξιόπιστη» τη δημοσιονομική πολιτκή της Ελλάδας, και προβλέπει πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης κοντά στο 1% του ΑΕΠ φέτος και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%. «Πρόκειται για αξιοσημείωτη βελτίωση σε σχέση με το έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ το 2023 και συγκρίνεται ιδιαίτερα ευνοϊκά με τον τρέχοντα μέσο όρο ελλείμματος των χωρών που έχουν αξιολόγηση BBB. Η δυναμική αυτή αντανακλά διαρθρωτικά υψηλότερα έσοδα λόγω βελτιωμένης φορολογικής είσπραξης και αυστηρού ελέγχου των δαπανών» σημειώνει ο οίκος.
«Τα πρόσφατα δημοσιονομικά αποτελέσματα και τα σχέδια για τον προϋπολογισμό του 2026 υπογραμμίζουν τη σταθερή δέσμευση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία. Θεωρούμε τη δέσμευση αυτή ιδιαίτερα αξιόπιστη» σχολιάζουν οι αναλυτές της Fitch, τονίζοντας ότι η Ελλάδα υπεραπέδωσε σε σχέση με τις απαιτήσεις του νέου ευρωπαϊκού δημοσιονομικού πλαισίου το 2024, κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του.
Ο οίκος σχολιάζει ότι η ελληνική οικονομία «κινείται σε σταθερή αναπτυξιακή πορεία, παρά τις πρόσφατες εξωτερικές προκλήσεις, όπως γεωπολιτικούς και εμπορικούς κραδασμούς». Προβλέπει ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα παραμείνει κοντά στο 2% τουλάχιστον έως το 2027, με τη σύγκλιση προς τα επίπεδα εισοδήματος της ευρωζώνης να συνεχίζεται. Η εγχώρια ζήτηση εκτιμάται ότι θα παραμείνει ο κύριος μοχλός ανάπτυξης, «επωφελούμενη από τα τελευταία χρόνια υλοποίησης των επενδύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, τη βελτίωση των ισολογισμών των νοικοκυριών και τη σταθερή αύξηση της απασχόλησης».
Ισχυρότερες τράπεζες
Η Fitch υπογραμμίζει τη βελτίωση στο λειτουργικό περιβάλλον και στα πιστωτικά προφίλ των ελληνικών τραπεζών, κάνοντας λόγο για μακροχρόνιο ιστορικό ισχυρής κερδοφορίας, ενώ τονίζει τη σημασία της ολοκλήρωσης του μεγαλύτερου μέρους της εκκαθάρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, της ενίσχυσης της κεφαλαιακής τους θέσης και της σταθερής καταθετικής βάσης.
Μεταξύ άλλων, ο οίκος αναμένει ότι ο τραπεζικός τομέας θα ωφεληθεί από την ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη, την αυξημένη επιχειρηματική δραστηριότητα και τη σταδιακή ανάκαμψη του κλάδου της λιανικής.
Έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και DTCs
Ένα από τα σημεία στα οποία η Fitch επέλεξε να επιστήσει προσοχή είναι το «διευρυμένο και επίμονα υψηλό» έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο είναι σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο των χωρών με αξιολόγηση BBB. «Δεν καταγράφηκε βελτίωση στο α’ εξάμηνο του 2025, καθώς ο κινητός μέσος όρος τεσσάρων τριμήνων έδειξε έλλειμμα 14,6 δισ. ευρώ στο β’ τρίμηνο 2025, έναντι 14,4 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο 2024» εξηγεί ο οίκος. «Δομικά, το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης είναι ο κύριος λόγος για το υψηλό έλλειμμα» αναφέρουν οι αναλυτές της Fitch, προσθέτοντας ότι η εξάρτηση των επενδύσεων από εισαγωγές αναμένεται να εντείνει τις πιέσεις μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, τονίζουν ότι η συμμετοχή στην ευρωζώνη μετριάζει τους εξωτερικούς κινδύνους χρηματοδότησης και δεν αναμένουν καμία διαταραχή στις εξωτερικές κεφαλαιακές ροές.
Ο οίκος στέκεται και στο ζήτημα της αναβαλλόμενης φορολογίας των τραπεζών. Όπως σημειώνει, οι αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTCs) έχουν μεγάλη συμμετοχή στα κεφάλαια των τραπεζών και παραμένουν ενδεχόμενη υποχρέωση για το κράτος, κάτι που δεν ισχύει για κανένα άλλο κράτος της ευρωζώνης. Κι αυτό, παρά τα σχέδια των τραπεζών για επιτάχυνση της απόσβεσής τους, τα οποία θα βοηθήσουν στην ομαλοποίηση της κεφαλαιακής τους δομής. Η Fitch επισημαίνει επίσης ότι οι κρατικές εγγυήσεις για τις ομολογίες του προγράμματος «Ηρακλής» ανέρχονταν στο τέλος Σεπτεμβρίου σε περίπου 18 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 8% του ΑΕΠ.
