Στην τελική ευθεία για την ενεργοποίηση των πρώτων «πορτοκαλί» τιμολογίων ρεύματος μπαίνει η αγορά, με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να οριστικοποιεί το φθινόπωρο το Πλαίσιο Δυναμικής Τιμολόγησης.
Το υπουργείο βρίσκεται στο στάδιο της τελικής αξιολόγησης της εισήγησης της Ρυθμιστικής Αρχής (ΡΑΑΕΥ), με στόχο το νέο καθεστώς τιμολόγησης να είναι λειτουργικό και επωφελές – δίνοντας κίνητρο στους καταναλωτές να προσαρμόσουν τη ζήτησή τους σε πραγματικό χρόνο. Έτσι με την θέσπιση του Πλαισίου το φθινόπωρο, μέσω Υπουργικής Απόφασης, θα ανοίξει ο δρόμος για την κυκλοφορία των πρώτων δυναμικών τιμολογίων, τα οποία θα έχουν πορτοκαλί «χρώμα».
Τι φέρνουν τα δυναμικά τιμολόγια
Το βασικό χαρακτηριστικό είναι η ωριαία διαφοροποίηση του κόστους προμήθειας, με βάση τις διακυμάνσεις της αγοράς. Σε πρακτικό επίπεδο, κάθε ημέρα θα ανακοινώνονται 24 διαφορετικές τελικές τιμές ρεύματος (μία για κάθε ώρα της επόμενης ημέρας), με deadline ενημέρωσης των πελατών έως τις 17:00 το απόγευμα της προηγούμενης.
Σύμφωνα με την εισήγηση της ΡΑΑΕΥ, κάθε ωριαία τιμή θα διαμορφώνεται από δύο σκέλη: το «σταθερό» κομμάτι της χρέωσης, που θα ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, και τη «δυναμική» συνιστώσα, η οποία θα μεταβάλλεται ανάλογα με την αγορά. Η δεύτερη θα βασίζεται σε συντελεστή (συντελεστής Β), τον οποίο θα καθορίζει κάθε προμηθευτής και θα εφαρμόζει πάνω στην αντίστοιχη ωριαία χονδρεμπορική τιμή.
Σκοπός αυτής της «αρχιτεκτονικής» είναι το τελικό τιμολόγιο να εμπεριέχει εκ των προτέρων όλες τις χρεώσεις – χωρίς αιφνίδιες αλλαγές στη διάρκεια της σύμβασης, η οποία, όπως και στα υπόλοιπα προϊόντα λιανικής, θα έχει ελάχιστη διάρκεια 12 μηνών.
Προϋπόθεση ο «έξυπνος» μετρητής
Η πρόσβαση στα δυναμικά τιμολόγια θα προϋποθέτει, όπως είναι φυσικό, την ύπαρξη «έξυπνου» μετρητή – εξοπλισμό που διαθέτουν λίγο πάνω από 1 εκατ. παροχές, από το σύνολο των 7,2 εκατ. μετρητών στη χαμηλή τάση. Η διάθεση των πορτοκαλί προϊόντων θα ξεκινήσει πιλοτικά από τις μεγάλες εμπορικές παροχές, αφήνοντας νοικοκυριά και μικρότερες επιχειρήσεις για μεταγενέστερο στάδιο.
Για τους μικρούς καταναλωτές, εξάλλου, το Πλαίσιο θα παραμείνει αυστηρά προσανατολισμένο στην προβλεψιμότητα, στο πνεύμα όσων προβλέπει η ΡΑΑΕΥ στην εισήγησή της. Σύμφωνα με την εισήγηση, το τελικό κόστος για τον πελάτη θα πρέπει να είναι κατανοητό εκ των προτέρων και να μην τροποποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης – τουλάχιστον όσον αφορά τα βασικά τιμολογιακά χαρακτηριστικά του.
Αυτό όμως σημαίνει πως οι προμηθευτές θα καλούνται να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο κλειδώνοντας το κόστος της ενέργειας, γεγονός που αναμένεται να «μεταφραστεί» σε υψηλότερες χρεώσεις.
Μείωση κόστους μέσω ευελιξίας
Το βασικό πλεονέκτημα των πορτοκαλί τιμολογίων είναι ότι επιτρέπουν στον πελάτη να μεταφέρει τη ζήτησή του σε ώρες όπου το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας είναι χαμηλότερο – κυρίως το μεσημέρι, λόγω της υψηλής διείσδυσης φωτοβολταϊκών στο σύστημα. Έτσι, καταναλωτές με δυνατότητα ευελιξίας θα έχουν σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Το στοίχημα για την πολιτεία είναι το ηλεκτρικό σύστημα να αρχίσει να ανταμείβει μαζικά την προσαρμοστικότητα και την εξοικονόμηση. Με αυτό τον τρόπο, οι «ευέλικτοι» καταναλωτές θα μπορούν να απολαύσουν χαμηλότερο κόστος ηλεκτροδότησης, αξιοποιώντας ακόμη περισσότερο την «πράσινη» στροφή του ηλεκτρικού συστήματος.
Η ευελιξία θα είναι ωφέλιμη όμως και για το ηλεκτρικό σύστημα, καθώς θα δώσει τη δυνατότητα να αντιμετωπισθούν σημαντικές παρενέργειες που έχει φέρει η μονοκαλλιέργεια των ηλιακών πάρκων. Τέτοιες παρενέργειες είναι οι ολοένα μεγαλύτερες περικοπές, καθώς οι αρνητικές – μηδενικές τιμές χονδρικής, η συχνότητα εμφάνισης των οποίων αυξάνεται συν τω χρόνω.
«Δεύτερες σκέψεις» για τις επιχειρήσεις
Σε σχέση με την εισήγηση της ΡΑΑΕΥ, το ΥΠΕΝ εξετάζει αν θα υπάρξει κάποια μικρή διαφοροποίηση στους μεγάλους καταναλωτές -δηλαδή επιχειρήσεις με παροχές άνω των 25 kVA- για τους οποίους εξετάζεται αν θα είναι δόκιμο ένα πιο ευέλικτο μοντέλο δυναμικής τιμολόγησης.
Πρόκειται για την κατηγορία καταναλωτών που συνήθως έχει πρόσβαση σε εξατομικευμένες συμβάσεις, με μεγαλύτερη ευχέρεια στη διαπραγμάτευση των όρων και καλύτερη κατανόηση του τρόπου διαμόρφωσης των τιμών στην αγορά.
Αν και δεν υπάρχει εικόνα για το κατά πόσο έχουν «κλειδώσει» οι σχετικές αποφάσεις από το υπουργείο, η εξέταση αυτού του ενδεχόμενου οφείλεται στο γεγονός ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν διευρυμένες δυνατότητες μεταφοράς φορτίου και ενεργειακού προγραμματισμού. Επομένως μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από τη διακύμανση των τιμών βάσει της χονδρικής.