Τις προετοιμασίες για το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της τελευταίας 16ετίας, με συνολικό προϋπολογισμό 16,72 δισ. ευρώ, ξεκινά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με εγκύκλιο που υπογράφει ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός, Νίκος Παπαθανάσης.
Ειδικότερα, για το 2026, προβλέπεται να διατεθούν 16,719 δισ. ευρώ μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων, κι ειδικότερα:
- 6,2 δισ. ευρώ σε συγχρηματοδοτούμενα έργα,
- 3,3 δισ. ευρώ σε έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους και
- 7,219 δισ. ευρώ σε έργα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας-ΤΑΑ (τα οποία βαραίνουν το εθνικό ΑΠΔΕ).
Το μεγάλο στοίχημα του Ταμείου Ανάκαμψης
Κομβική για την επιτυχία του ΠΔΕ είναι η επιτυχής υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς το 2026 είναι η τελευταία χρονιά του 2026. Μέσα τους επόμενους μήνες θα πρέπει να ολοκληρωθεί το 52% του σχεδίου και να καλυφθούν 195 ορόσημα και στόχοι.
Διαβάστε επίσης: Ταμείο Ανάκαμψης: Το μεγάλο στοίχημα για 154 επενδύσεις, 40 μεταρρυθμίσεις
Σημειώνεται πως τον Ιούλιο η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 6ο αίτημα εκταμίευσης πόρων από το Ταμείο, ύψους 2,1 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις, μετά από την εκπλήρωση 39 νέων οροσήμων και στόχων.
Με την ολοκλήρωση του 6ου αιτήματος, οι συνολικές εκταμιεύσεις προς την Ελλάδα θα ανέρχονται πλέον σε 23,4 δισ. ευρώ, άρα σε ποσοστό 65% των συνολικών πόρων που της αναλογούν, ενώ οι εκταμιεύσεις ειδικά των επιχορηγήσεων, θα φθάσουν σε 12,04 δισ. ευρώ (στο 66% των διαθέσιμων πόρων). Το αίτημα για το σκέλος των δανείων, ύψους 1,8 δισ. ευρώ, θα υποβληθεί τον Σεπτέμβριο.
Οι προθεσμίες για τα αιτήματα είναι ασφυκτικές:
Σεπτέμβριος 2025 - Υποβολή 6ου αιτήματος πληρωμής για το σκέλος των δανείων, εξ αναβολής από τον Ιούλιο (1 Στόχος).
Νοέμβριος 2025 - Υποβολή 7ου αιτήματος πληρωμής (28 Ορόσημα και Στόχοι)
Φεβρουάριος 2026 - Υποβολή 8ου αιτήματος πληρωμής (30 Ορόσημα και Στόχοι)
Σεπτέμβριος 2026 - Υποβολή 9ου αιτήματος και τελευταίου αιτήματος πληρωμής με 136 Ορόσημα και Στόχους
ΠΔΕ 2026: Οι βασικοί στόχοι και ο προγραμματισμός
Στην εγκύκλιο παρέχονται αναλυτικές οδηγίες προς τους κρατικούς φορείς, αναφορικά με τις κατευθύνσεις και τις διαδικασίες για την κατάρτιση του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων 2026, τον μεσοπρόθεσμο προγραμματισμό των δαπανών του ΑΠΔΕ για την περίοδο 2026-2029, καθώς και την έγκριση και χρηματοδότηση του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ) 2026.
Βασικός σκοπός στην εκτέλεση του ΑΠΔΕ 2026 είναι η κατανομή των προκαθορισμένων πόρων κατά τρόπο που να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.
Ειδικότερα επιδιώκονται:
· Η ταχεία υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
· Η περαιτέρω ένταξη και απρόσκοπτη υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΑΠΔΕ και συγκεκριμένα του ΕΣΠΑ 2021-2027, των Προγραμμάτων των Ταμείων Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων -ΤΑΜΕΥ 2021-2027-, του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής- ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027- και άλλων συγχρηματοδοτούμενων έργων.
· Η υλοποίηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του ΑΠΔΕ και συγκεκριμένα του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2021-2025 και του νέου ΕΠΑ 2026-2030, για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων των δύο Προγραμματικών Περιόδων, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν συνέργεια και συμπληρωματικότητα με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα.
· Η ολοκλήρωση των έργων που συγχρηματοδοτήθηκαν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, καθώς και των άλλων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων της προηγούμενης ΠΠ (π.χ. Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2022) για την εξασφάλιση της εισροής της μέγιστης κοινοτικής συνδρομής και την αποφυγή απώλειας κοινοτικών πόρων.
«Απαραίτητες προϋποθέσεις για τα ανωτέρω είναι ο ορθός προγραμματισμός, η στενή παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης των έργων και η επικέντρωση στην επίτευξη των στόχων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εγκύκλιο.
ΠΔΕ: Σπριντ για τις πληρωμές του 2025
Στο μεταξύ ενόψει του κλεισίματος του 2025, το ΥΠΕΘΟ καλεί τους φορείς να εντείνουν τις προσπάθειές τους για υλοποίηση κατ’ ελάχιστον του 95% του Προγράμματός τους έως τις 30 Νοεμβρίου προκειμένου να αποφευχθεί η συσσώρευση πληρωμών τον Δεκέμβριο και πιθανή απώλεια πόρων. Υπενθυμίζεται πως το ΠΔΕ του 2025 αυξήθηκε κατά 500 εκατ. ευρώ στα 14,6 δισ. ευρώ, από τα 14,1 δισ. ευρώ που ήταν αρχικά.
Μητρώο συντήρησης για τις υποδομές
Εντός του 2026 πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία στη Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων το Μητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης των σχετικών δαπανών το οποίο θεσμοθετήθηκε με τον τελευταίο νόμο για το Αναπτυξιακό ΠΔΕ.
Με τις νέες διατάξεις και με στόχο τη διαφύλαξη της οικονομικής βιωσιμότητας και της αποδοτικότητας των έργων δημοσίων επενδύσεων, οι φορείς διαχείρισης υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι οι φορείς υλοποίησης ή οι φορείς λειτουργίας των έργων που περιλαμβάνουν επενδύσεις σε υποδομές, διαθέτουν τους απαραίτητους χρηματοδοτικούς πόρους και μηχανισμούς για να καλύψουν τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησής τους.
Για το σκοπό αυτό, οι Υπηρεσίες Διαχείρισης όλων των Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το ΑΠΔΕ θα πρέπει να αποστείλουν αναλυτικά στοιχεία αναφορικά με τα έργα υποδομής των Προγραμμάτων τους, και ειδικότερα, το εκτιμώμενο κόστος, τον κύριο του έργου, την πηγή χρηματοδότησης κ.α.
